Το αμερικανικό αργό τύπου WTI πετρέλαιο έκλεισε με απώλειες 1,24 δολαρίων, στο -4,5%, για να διαμορφωθεί στα 26,21 δολάρια το βαρέλι, στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Μάιο του 2003.
Ο δείκτης Dow Jones της βιομηχανίας έκλεισε με πτώση 254,56 μονάδων, στο -1,6%, στις 15.660,18 μονάδες.
Ο δείκτης Nasdaq των εταιρειών τεχνολογίας και ναυτιλίας έκλεισε μειωμένος κατά 16,76 μονάδες, στο -0,39%, στις 4.266,84 μονάδες.
Ο ευρύτερος δείκτης S&P 500, ο οποίος θεωρείται αντιπροσωπευτικός της γενικής τάσης, έκλεισε με πτώση 22,78 μονάδων, στο -1,23%, στις 1.829,08 μονάδες.
Αναταράξεις σημειώνονται στις διεθνείς αγορές. Ωστόσο, ο φόβος για πιθανή κατάρρευση των χρηματιστηρίων είναι υπερβολικός, εκτιμούν οικονομικοί σχολιαστές.
Τα χρηματιστήρια γυρνούν σε αρνητικό πρόσημο επανειλημμένα, από την αρχή του χρόνου. Καιρό είχαμε να δούμε τόσο αρνητική αφετηρία για μία νέα χρηματιστηριακή χρονιά.
Πλέον του 70% έχει υποχωρήσει η τιμή του πετρελαίου τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Η μείωση αυτή είναι τόσο δραματική, ώστε συμπαρασύρει τις τιμές και άλλων πρώτων υλών, αλλά και τους δείκτες των διεθνών χρηματιστηρίων.
Όποιος εξέφραζε ελπίδες ότι οι αγορές θα ισορροπούσαν τελικά αυτές τις μέρες έχει διαψευστεί.
Ιδιαίτερα οι μετοχές των τραπεζών δεινοπαθούν, παρασύροντας και άλλους τίτλους σε ντόμινο πτώσης.
Δεν υπάρχει έκπληξη
Τεράστια ποσά έχουν επενδυθεί σε μετοχές. Αυτό συμβαίνει επειδή στα χρηματιστήρια παίζεται το μέλλον. Διότι κάπου πρέπει να τοποθετηθούν τα δισεκατομμύρια που αδιαλείπτως διοχετεύουν στις αγορές οι κεντρικές τράπεζες. Και επειδή, σε μακροχρόνια βάση, οι μετοχές παραμένουν μία συμφέρουσα επένδυση.
Όλα αυτά τα κίνητρα συγκάλυπταν για μεγάλο χρονικό διάστημα τεράστια διεθνή προβλήματα που αναστατώνουν την παγκόσμια οικονομία, όπως:
# Η ανεπίλυτη ακόμη κρίση στην Ουκρανία.
# Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη Συρία με τις ασταμάτητες προσφυγικές ροές.
# Η κρίση χρέους στην Ελλάδα, η οποία προσωρινά μόνο φαινόταν να τείνει προς επίλυση.
# Η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης στην Κίνα.
Στα δυσμενή αυτά οικονομικά προβλήματα ήρθε να προστεθεί η κατρακύλα στην τιμή του πετρελαίου.
Κάτι που μπορεί να είναι ευνοϊκή για την κατανάλωση πετρελαίου σε ορισμένες χώρες, αλλά κατά βάθος άλλες συμφορές προκαλεί. Διότι ουδείς θέλει να διαπιστώνει μακρά περίοδο αποσταθεροποίησης σε σημαντικές αναδυόμενες αγορές, όπως η Ρωσία και η Βραζιλία.
Ανατολή νέας μεγάλης οικονομικής κρίσης
Είναι πλέον ορατός ο φόβος νέας δημοσιονομικής κρίσης. Τις συνέπειες υφίσταται έντονα η Deutsche Bank. Η τιμή της μετοχής της κατέγραψε νέο αρνητικό ρεκόρ το περασμένο Σαββατοκύριακο, αν και η συγκεκριμένη τράπεζα δεν έχει επενδύσει παρά ελάχιστα στον ενεργειακό κλάδο.
Όλα αυτά δείχνουν πόσο έντονη είναι η νευρικότητα των επενδυτών. Και είναι πλέον μάλλον σίγουρο ότι για κάποιο χρονικό διάστημα τα πράγματα «θα γίνουν χειρότερα πριν γίνουν καλύτερα».
Το φθηνό πετρέλαιο πλήττει τα χρηματιστήρια
Για πρώτη φορά εδώ και 12 χρόνια η τιμή του πετρελαίου κυμαίνεται (πάνω-κάτω) στο επίπεδο των 30 δολαρίων.
Άμεση επίπτωση ήταν να ακολουθήσουν καθοδική πορεία και οι δείκτες των σημαντικότερων διεθνών χρηματιστηρίων.
Το πετρέλαιο WTI έπεσε κάποιες ημέρες ακόμη και στα 29,97 δολάρια, που ήταν η χαμηλότερη τιμή από το 2003, ενώ το πετρέλαιο μπρεντ έφθασε με 30,40 δολάρια στα επίπεδα του Απριλίου 2004.
Πάντως, τελικά οι τιμές ανέβηκαν και πάλι μειώνοντας την πίεση στις διεθνείς χρηματαγορές. Οι υπερβολικά χαμηλές τιμές πετρελαίου προκαλούν νευρικότητα στους επενδυτές. Υπό κανονικές συνθήκες τιμές πετρελαίου και δείκτες στα χρηματιστήρια δεν συμβαδίζουν. Τις περισσότερες φορές είναι αντιστρόφως ανάλογοι: όσο αυξάνονται οι τιμές, τόσο πέφτουν οι δείκτες ή κάποιες φορές παραμένουν σταθεροί. Η εξήγηση είναι απλή: οι επιχειρήσεις που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες πετρελαίου μπορούν να παράγουν τα προϊόντα τους με πολύ χαμηλό κόστος.
Σε ελεύθερη πτώση οι τιμές
Εξαίρεση αποτελούν, βέβαια, οι μετοχές των εταιρειών πετρελαιοειδών, οι οποίες κινούνται ανάλογα με την τιμή του πετρελαίου.
Έτσι οι μετοχές των αμερικανικών εταιρειών ενέργειας ανήκαν τις τελευταίες μέρες στους μεγάλους χαμένους του χρηματιστηριακού δείκτη S&P 500.
Πολύ πετρέλαιο, χαμηλή ζήτηση
Η Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες του OPEC ελπίζουν, κρατώντας χαμηλές τις τιμές του πετρελαίου, ότι θα καταφέρουν να υπερασπισθούν τα μερίδιά τους στην αγορά και ταυτόχρονα να αποκλείσουν από την αγορά τις ΗΠΑ, που παράγουν πετρέλαιο από σχιστόλιθο.
Το παράδοξο είναι πως, παρά το γεγονός ότι η τιμή του πετρελαίου είναι πλέον χαμηλή, ο OPEC δεν περιορίζει την παραγωγή του «μαύρου χρυσού».
Έτσι, για παράδειγμα, το Μπαχρέιν και το Ομάν αποφάσισαν τη μείωση των επιδοτήσεων για βενζίνη, με αποτέλεσμα την άνοδο της τιμής της κατά 60%.
Την ίδια στιγμή η Ρωσία προτίθεται να περιορίσει τις δημόσιες δαπάνες κατά 10%, καθώς τα έσοδα του Δημοσίου από τις πωλήσεις πετρελαίου έχουν μειωθεί επικίνδυνα.
Μέσα στη δυσοίωνη αυτή ατμόσφαιρα, η εταιρεία πετρελαιοειδών BP σχεδιάζει να περικόψει 4.000 θέσεις εργασίας εντός των επόμενων δύο ετών για να παραμείνει «ισχυρή και ανταγωνιστική», ανακοίνωσε ο υπεύθυνος για τη Βόρεια Θάλασσα της βρετανικής εταιρείας Μαρκ Τόμας.
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
