Όταν η εικόνα μιας τούρτας σοκολάτα ή ενός παγωτού που μεταφέρουν τα μάτια μας στα πιο βαθιά κέντρα του εγκεφάλου μας, τότε για τους περισσότερους από εμάς είναι εντελώς αδύνατο να αντισταθούμε. Τι γίνεται, όμως, όταν το ήδη φορτωμένο από το γεύμα στομάχι μας διαμαρτύρεται και μας στέλνει σήματα αντίστασης;

Σύμφωνα με άρθρο της δρ Ευμένης Καραφυλλίδη, κλινικής διαιτολόγου στο Iασώ Τζένεραλ «Σήμερα, οι επιστήμονες χρησιμοποιούν εξελιγμένες τεχνολογίες απεικόνισης του εγκεφάλου, για να κατανοήσουν πώς το δέλεαρ του νόστιμου φαγητού μπορεί να ανατρέψει τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού σε μηχανισμό όπου ρυθμίζει την πείνα και τον κορεσμό. Αυτή η μορφή πείνας ονομάζεται “ηδονιστική” έναντι της “ομοιοστατικής” πείνας.

Ένα είναι σαφές: Οι παχύσαρκοι άνθρωποι αντιδρούν πολύ πιο ‘’ηδονιστικά’’ στα γλυκά και στα υπερθερμιδικά τρόφιμα στις περιοχές ανταμοιβής και ευχαρίστησης του εγκεφάλου από όσο οι άνθρωποι με φυσιολογικό – υγιές βάρος.
Δύο συνέδρια αυτή την εβδομάδα σχετικά με την παχυσαρκία εξετάζουν τις πτυχές για το πώς λειτουργεί η όρεξη στον εγκέφαλο και γιατί ορισμένοι άνθρωποι αγνοούν τα φυσιολογικά μηνύματα πληρότητας.

Οι επιστήμονες ελπίζουν σε καινοτόμες τεχνικές που θα οδηγήσουν σε μεθόδους όπου θα γίνεται η επανατοποθέτηση της σκέψης των ανθρώπων σχετικά με το φαγητό ή σε φάρμακα σχετικά με την απώλεια βάρους που θα στοχεύουν σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.

Σε μια μελέτη που παρουσιάστηκε αυτή την εβδομάδα στο Διεθνές Συνέδριο Παχυσαρκίας στη Στοκχόλμη, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης έδειξαν εικόνες από κέικ, τούρτες, πίτες, τηγανητές πατάτες και άλλα υψηλής θερμιδικής αξίας τρόφιμα σε 10 παχύσαρκες γυναίκες και 10 μη παχύσαρκες γυναίκες και οι αντιδράσεις του εγκεφάλου τους παρακολουθούνταν σε απεικονιστική εξέταση – fMRI scans.

Στις παχύσαρκες γυναίκες, οι εικόνες προκάλεσαν μια ισχυρή απάντηση σε ένα σημείο του εγκεφάλου (VTA), ένα μικρό σημείο στο μεσεγκέφαλο όπου απελευθερώνεται η ντοπαμίνη, ένα χημικό συστατικό το οποίο σχετίζεται με την επιθυμία. Οι εικόνες επίσης δραστηριοποιούσαν ένα μέρος του εγκεφάλου που εμπλέκεται στον σχεδιασμό της ανταμοιβής και ευχαρίστησης.

Οι υπέρβαροι ασθενείς είχαν έντονες αντιδράσεις από τα τρόφιμα σε ένα συγκεκριμένο σημείο του εγκεφάλου, αμυγδαλή – το συναισθηματικό κέντρο του εγκεφάλου-, ανεξάρτητα από το αν ήταν πεινασμένοι ή όχι. Στα άτομα με φυσιολογικό βάρος παρατηρήθηκε διέγερση στο σημείο εκείνο του εγκεφάλου μόνο όταν πεινούσαν.

Όλα αυτά τα ευρήματα δημιουργούν το ερώτημα: ποιο ήρθε πρώτο; Η παχυσαρκία διαταράσσει τη δράση της λεπτίνης ή μήπως μια δυσλειτουργία της λεπτίνης κάνει τους ανθρώπους παχύσαρκους;
Οι απαντήσεις είναι ακόμη ασαφείς, όμως οι επιστήμονες αντιμετωπίζουν κάποιες απίστευτες ενδείξεις!

Ορισμένες fMRI μελέτες διαπίστωσαν ότι, ενώ το «δελεαστικό» τρόφιμο διεγείρει την απελευθέρωση της ντοπαμίνης στους παχύσαρκους ανθρώπους, που έχουν πράγματι λιγότερους υποδοχείς ντοπαμίνης από ό,τι άνθρωποι φυσιολογικού βάρους, ωστόσο εξαιτίας αυτής της μείωσης δημιουργείται μικρότερος βαθμός απόλαυσης από όσο στην πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να αυξάνει η επιθυμία για περισσότερο φαγητό.