Yossi Verter
HAARETZ – 27 Σεπτεμβρίου 2025
Η εμφάνιση του Ισραηλινού πρωθυπουργού στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ απλώς τόνισε την παγκόσμια απομόνωση στην οποία βρίσκονται ο ίδιος και η χώρα του. Ο ηλικιωμένος, αποτυχημένος μάγος απλώς απέδειξε στο αραιό κοινό του στην αίθουσα, στον λαό του και –μέσω μεγαφώνων– στον λαό της Γάζας ότι δεν επικεντρώνεται στον τερματισμό του πολέμου.
Σαν ένας ηλικιωμένος μάγος που έχει χάσει την επαφή του με την πραγματικότητα και δεν καταλαβαίνει το πνεύμα των καιρών, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έβγαλε όλα τα φθαρμένα κόλπα του παρελθόντος στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την Παρασκευή, 26/9/2025, το γνωστό χαρτόνι και τον αιώνιο μαρκαδόρο του, μαζί με μερικά εξίσου άθλια νέα τρικ, όπως ένα ηλίθιο «κουίζ» κατά το οποίο η συνοδεία του φώναζε τις απαντήσεις σαν παιδιά Νηπιαγωγείου και έναν κωδικό QR στο πέτο του που τον οδηγούσε σε έναν ιστότοπο που καταγράφει τις φρικαλεότητες της 7ης Οκτωβρίου.
Αυτή τη φορά, το καινούριο ήταν ότι το «καινοτόμο» κόλπο προηγήθηκε της ίδιας της ομιλίας. Αυτό που αρχικά ακούστηκε σε κάθε λογικό αυτί σαν ένα φτηνό αστείο στο ύφος ενός σκετς «τραπεζιού πατριωτών», αποδείχθηκε ότι ήταν μια οδηγία από το Γραφείο του Πρωθυπουργού προς τον στρατό: τοποθέτηση μεγαφώνων σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας για τη μετάδοση της προπαγανδιστικής ομιλίας του ηγέτη σε εχθρικούς πολίτες. Μια πρακτική χαρακτηριστική των δολοφονικών δικτατόρων του περασμένου αιώνα – και του παρόντος.
Οι στρατιώτες των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) εγκατέλειψαν προσωρινά τις αποστολές για τη μεταφορά του εξοπλισμού τους, θέτοντας τον εαυτό τους σε κίνδυνο για χάρη του μεγαλομανιακού θεάματος του Πρωθυπουργού. Απαντώντας στην κριτική, το γραφείο του ισχυρίστηκε ότι τα ηχεία τοποθετήθηκαν στα σύνορα (ποιο είναι το νόημα λοιπόν;), αλλά αυτό ήταν απλώς ένα ακόμη κραυγαλέο ψέμα από ένα δόλιο γραφείο.
Η Βίκι Κόεν, μητέρα του ομήρου στρατιώτη Νίμροντ Κόεν, συνόψισε το γεγονός σε μια κοφτή φράση: «Αυτό δεν είναι μια απόλυτη νίκη, είναι ένα απόλυτο τέχνασμα». Ο Νετανιάχου απευθύνθηκε στους ζωντανούς ομήρους ονομαστικά και υποσχέθηκε να τους φέρει πίσω. Όσοι άκουσαν αυτό το κάλεσμα πιθανότατα χαμογέλασαν πικρά. Αντί να πάρει μια γενναία απόφαση, να τερματίσει τον πόλεμο και να σώσει τις ζωές των επιζώντων ομήρων, ο Νετανιάχου τους χρησιμοποίησε κυνικά ως μέσο δημοσίων σχέσεων.
Σχεδόν κάθε μέρα, η αστυνομία στέλνεται για να συλλάβει –ενίοτε βιαίως– τους πολίτες που απλώς διαβάζουν τα ονόματα των ομήρων έξω από τα σπίτια των κρατικών αξιωματούχων. Ακόμα και το να φυσάς ένα σοφάρ [αρχαίο εβραϊκό τελετουργικό μουσικό όργανο] απαγορεύεται να γίνεται έξω από την Πρωθυπουργική Κατοικία. Ακόμη και αυτή η πράξη –αρχικά σύμβολο ανησυχίας και θλίψης– απαγορεύεται. Ο Νετανιάχου κατάφερε να διαφθείρει ακόμη και την όμορφη παράδοση της ανάγνωσης των ονομάτων.
Η καρδιά του Νετανιάχου είναι τόσο αφοσιωμένη στους ομήρους που, κατά τη διάρκεια των τριήμερων διακοπών, αυτός και η σύζυγός του δεν βγήκαν από το σπίτι τους στην Ιερουσαλήμ για να επισκεφθούν τις οικογένειες. Σαν δύο δικτάτορες, παρήγγειλαν την τοποθέτηση τεράστιων σεντονιών ανάμεσα στο σπίτι τους και τη σκηνή των οικογενειών των ομήρων. Αν οι άνθρωποι πρέπει να ακούσουν τις κραυγές, τουλάχιστον δεν πρέπει να τις δουν. Ποιος θέλει να βλέπει μια ομάδα «φασιστικών ομάδων» κάτω από το μπαλκόνι του;
Ο Νετανιάχου έχει μιλήσει 15 φορές στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Σε καμία από αυτές δεν παρουσίασε στον κόσμο την κατάσταση του Ισραήλ όσο άσχημη είναι. Τις ημέρες που προηγήθηκαν της εμφάνισής του, πάνω από 150 χώρες –συμπεριλαμβανομένης της Αυστραλίας, του Καναδά και μεγάλου μέρους χωρών της Ευρώπης– αναγνώρισαν ένα παλαιστινιακό κράτος ως διαμαρτυρία: κατά του παρατεταμένου πολιτικού και προσωπικού πολέμου του Νετανιάχου στη Γάζα και της δολοφονίας αμάχων• κατά των εξελίξεων στη Δυτική Όχθη, κατά των εγκατάσταση οικισμών και των βίαιων επιθέσεων των εποίκων που διαπράττουν πογκρόμ εναντίον Παλαιστινίων• και επίσης σε ένδειξη διαμαρτυρίας για φασιστικές και ρατσιστικές δηλώσεις Υπουργών και μελών της Κνεσέτ στον συνασπισμό του.
Στην πτήση για τις ΗΠΑ, το αεροπλάνο Wing of Zion (Φτερό της Σιών) το επίσημο τζετ του Ισραήλ ακολούθησε μια κυκλική διαδρομή για να αποφύγει τον κίνδυνο αναγκαστικής προσγείωσης στην Ευρώπη και πιθανών συλλήψεων [με βάση τις ισχύουσες αποφάσεις του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου]. Ήταν η καλύτερη απεικόνιση του κράτους και του ηγέτη του: το Ισραήλ απομονωμένο, αντιμέτωπο με μποϊκοτάζ, σχεδόν σε κάθε πιθανό τομέα. Τα χτυπήματα είναι αμείλικτα. Ωστόσο, ο Πρωθυπουργός –προσωπικά υπεύθυνος για αυτή την κατάρρευση– επιλέγει να κατηγορεί τους άλλους, να γκρινιάζει και να παίζει το θύμα. Δεν λυπήθηκε καθόλου το κούφιο κλισέ που ο Σάντσο Πάντσα του, ο Ρον Ντέρμερ, είχε εισάγει στο κείμενο.
Ξανά και ξανά, επέστρεφε στην 7η Οκτωβρίου 2023, τη στιγμή που όλος ο κόσμος επικεντρώνεται στις φρικτές σκηνές στη Γάζα με παιδιά και μωρά που διαμελίστηκαν κατά εκατοντάδες και χιλιάδες. Όλοι κάνουν λάθος – εκτός από αυτόν. Δεκάδες ηγέτες, ένθερμοι φίλοι του Ισραήλ που μάχονται τον αντισημιτισμό στις χώρες τους και ήρθαν στο Ισραήλ μετά τη σφαγή για να δείξουν την αλληλεγγύη τους, που δεν αντέδρασαν επί σχεδόν δύο χρόνια, ακόμη και όταν ήταν σαφές ότι ο πόλεμος χρησίμευε μόνο για να διατηρήσει τον συνασπισμό του Νετανιάχου στην εξουσία – κατηγορήθηκαν από αυτόν ότι υποκλίνονταν σε «προκατειλημμένα μέσα ενημέρωσης», την «τρομοκρατία» και το Ισλάμ.
Η συνοδεία του, που κυριαρχούσε σε δύο σειρές, τον χειροκροτούσε όρθια μετά από κάθε δεύτερη φράση. Ακόμα και η ομάδα των μαζορετών στις κερκίδες συγκέντρωνε σποραδικά χειροκροτήματα. Ωστόσο, αυτό απλώς τόνιζε την παγκόσμια απομόνωση του Ισραήλ: ο Νετανιάχου και τα ανόητα γκάτζετ του δεν έχουν πλέον πέραση. Θεωρείται ως ένα λείψανο, ένας διεφθαρμένος ηγέτης που συμμάχησε με ρατσιστικά κόμματα για να κρατηθεί στην εξουσία.
Ο Νετανιάχου δεν έκανε καμία δήλωση, έστω και ασήμαντη, που να υποδηλώνει κάποια κίνηση προς τον τερματισμό του πολέμου. Για τους περισσότερους πολίτες, που λαχταρούν την επιστροφή των ομήρων, δεν έφερε καμία είδηση. Το αισιόδοξο μήνυμα ήρθε, όπως πρόσφατα, από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ανακοίνωσε για τέταρτη ή πέμπτη φορά τις τελευταίες ημέρες ότι μια συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων και το τέλος του πολέμου ήταν κοντά (πιθανώς βασισμένη στο σχέδιο των 21 σημείων του).
Οι μεσσιανικές φαντασιώσεις προσάρτησης της Δυτικής Όχθης και των εκπροσώπων των εποίκων στην Κνεσέτ και την κυβέρνηση διακόπηκαν από μια «ενοχλητική» δήλωση του Τραμπ: «Δεν θα επιτρέψω στο Ισραήλ να προσαρτήσει τη Δυτική Όχθη. Αρκετά!» (Γι αυτό και ο Νετανιάχου απέφυγε να επαναλάβει την γνωστή απειλή του στον ΟΗΕ ότι: «Τα μονομερή βήματα θα αντιμετωπιστούν με μονομερή βήματα»).
Εν τω μεταξύ, ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ και ο γαμπρός του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, συναντήθηκαν με τον Νετανιάχου δύο φορές σε Ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης, πριν από την αναχώρησή του για την Ουάσινγκτον, όπου θα συναντήσει τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Σαφώς, κάτι σιγοβράζει. Αυτό φάνηκε και από τη συνάντηση του Τραμπ με Άραβες και Μουσουλμάνους ηγέτες, όπου τους είπε ότι «δεν θα υπάρξει προσάρτηση». Την επόμενη μέρα, κάθισε δίπλα στον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, και τον κατέκλυσε με ατελείωτα κομπλιμέντα.
Και τι θα απομείνει από μια ομιλία του Νετανιάχου στον ΟΗΕ, που θα μπορούσε να είναι και αποχαιρετιστήρια; Θα πνιγεί στη θάλασσα των ειδήσεων και θα μείνει στη μνήμη μόνο για τις γκροτέσκο θεατρικές παραστάσεις που τη συνόδευσαν – τόσο μέσα στην αίθουσα, όσο και κατά την έξοδό του από τη χώρα.
Σε διεθνές επίπεδο, μπορεί ακόμη και να προκάλεσε περαιτέρω ζημιά στο Ισραήλ. Σε εγχώριο επίπεδο, ήταν πιθανότατα η έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας για την 26η Κνεσέτ. Τι θα μπορούσε να είναι καλύτερο και πιο ευχάριστο από το να το κάνει αυτό στη Νέα Υόρκη, στην αγγλική γλώσσα που τόσο αγαπάει ο ρήτορας;
Σχετικά άρθρα στη Haaretz:
•Αποκλείοντας την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης, ο Τραμπ χαρακτήρισε τον Νετανιάχου ως μπλόφα – Αμίρ Τιμπόν
•Νετανιάχου: Μεγάφωνα στη Γάζα, τηλέφωνα που χρησιμοποιήθηκαν για τη μετάδοση της ομιλίας του ΟΗΕ στη Χαμάς και τους ομήρους – Λίζα Ροζόφσκι
•Η ομιλία του Νετανιάχου στον ΟΗΕ στόχευε μόνο σε δύο ακροατήρια: τη δεξιά βάση του και τον Ντόναλντ Τραμπ – Λίζα Ροζόφσκι
