Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ
Οι Αρμένιοι που εγκατέλειψαν μαζικά το Ναγκόρνο-Καραμπάχ θυμούνται ακόμα τα πρώτα χρόνια μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, όταν η κοινότητά τους υπέστη πόλεμο και μαζικές σφαγές. Αλλά θυμούνται επίσης την πιο μακρινή ιστορία της γενοκτονίας που διέπραξε κατά των συμπατριωτών τους η Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Συνεπώς, δικαίως δεν είναι πρόθυμοι να αφεθούν στο έλεος των αζέρικων υπηρεσιών ασφαλείας, οι οποίες τα τελευταία χρόνια δεν δίστασαν να επιτεθούν σε Αρμένιους αμάχους και στόχους αμάχων και να διαπράξουν εγκλήματα πολέμου στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Ξεκινώντας από τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, το Ισραήλ βοηθά το Αζερμπαϊτζάν να διαπράξει εγκλήματα πολέμου και να νικήσει τους Αρμένιους στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Το Ισραήλ έχει μια στρατηγική σχέση με τους Αζέρους που περιλαμβάνει συμφωνίες όπλων αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, που απορρέουν τόσο από τον πόλεμο του Ισραήλ εναντίον του Ιράν όσο και από το γεγονός ότι αγοράζει ένα σημαντικό μέρος του πετρελαίου που χρειάζεται από το Αζερμπαϊτζάν.
Στο παρελθόν, οι δεσμοί ασφαλείας μεταξύ των δύο χωρών παρέμεναν διακριτικοί. Όμως, τα τελευταία χρόνια, το Αζερμπαϊτζάν έχει επιδείξει περήφανα προηγμένα ισραηλινά όπλα, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων και drones αυτοκτονίας, στις στρατιωτικές του παρελάσεις. Αποκάλυψε επίσης ότι ένα εργοστάσιο που παράγει ισραηλινά drones αυτοκτονίας υπάρχει σε αζερικό έδαφος, και δημοσίευσε για άλλη μια φορά επίσημα βίντεο στα οποία φαίνονται οι δυνάμεις του να χρησιμοποιούν ισραηλινά όπλα.
Στις 6 Μαρτίου, η Haaretz ανέφερε ότι τα τελευταία επτά χρόνια, 92 αζερικά αεροπλάνα φορτίου προσγειώθηκαν στην αεροπορική βάση Ovda – το μόνο αεροδρόμιο από το οποίο μπορούν να εξαχθούν εκρηκτικά. Επιπλέον, ένα ισραηλινό drone αυτοκτονίας έχει τεκμηριωθεί ότι επιτίθεται σε αντιαρματική πυροβολαρχία στην ίδια την Αρμενία (Haaretz, 15 Μαρτίου 2021). Η Haaretz ανέφερε επίσης ότι Αζέροι δημοσιογράφοι και ακτιβιστές της αντιπολίτευσης έχουν γίνει στόχος παρακολούθησης με το spyware Pegasus της NSO (25 Μαΐου 2023).
Σε όλη αυτή την περίοδο, το Ισραήλ δεν προμήθευε απλώς το Αζερμπαϊτζάν με όπλα. Το βοήθησε επίσης να διαστρεβλώσει την ιστορία. Κατά τη διάρκεια δικαστικών διαδικασιών το 2020, το Υπουργείο Εξωτερικών παραδέχτηκε ότι η άρνηση του Ισραήλ να αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Αρμενίων –την οποία ορίζει απλώς ως «τραγωδία»– προέρχεται εν μέρει από τη σχέση του με την αζερική κυβέρνηση.
Ταυτόχρονα, το Ισραήλ βοηθά επίσης την εκστρατεία του Αζερμπαϊτζάν για διεθνή αναγνώριση της «γενοκτονίας του Χοτζαλί», την οποία φέρεται να διέπραξαν οι Αρμένιοι εναντίον των Αζέρων. Ομολογουμένως, υπάρχουν αντικρουόμενες ιστορίες για το τι συνέβη στη μάχη του Χοτζαλί κατά τον πρώτο πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 1992.
Αλλά υπάρχει ένα πράγμα στο οποίο συμφωνεί η διεθνής κοινότητα σχετικά με αυτό το θέμα: δεν έγινε γενοκτονία εκεί, σύμφωνα με τον αποδεκτό ορισμό του όρου.
Αυτό που συμβαίνει στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ δεν είναι η πρώτη περίπτωση εθνοκάθαρσης που έχει τα δακτυλικά αποτυπώματα του Ισραήλ.
Οι διώξεις των Ροχίνγκια στη Μιανμάρ και των Μουσουλμάνων κατά τη διάρκεια του πολέμου της Βοσνίας είναι μόνο δύο παραδείγματα από τα πολλά. Το Ισραήλ όφειλε να ξέρει από την ιστορία του ίδιου του εβραϊκού λαού, ότι όταν αναμειγνύονται τεράστιες ποσότητες όπλων με μια διαστρέβλωση της ιστορίας, είναι μια συνταγή για καταστροφή.
Πηγή: Το παραπάνω άρθρο είναι κύριο άρθρο της Ισραηλινής Haaretz (27/9/23) όπως δημοσιεύτηκε στις εβραϊκές και αγγλικές εφημερίδες του Ισραήλ.
