Όταν μιλάμε για ψυχική υγεία και για τους λόγους που κάποιος ζητά βοήθεια από κάποιον ειδικό, ο νους μας πάει συνήθως στην κατάθλιψη, το άγχος, τις εξαρτήσεις, τις δυσκολίες στις σχέσεις. Αυτά είναι τα ζητήματα που όλοι αναγνωρίζουμε ως λόγους για να ζητήσει κάποιος βοήθεια.
Όμως υπάρχει και κάτι άλλο – μια σιωπηλή, λιγότερο συζητημένη αιτία που φέρνει πολλούς ανθρώπους στην πόρτα ενός θεραπευτή. Κι αυτή λέγεται μεταμέλεια ή μετάνοια. Ή, πιο σωστά, εκείνη η βαθιά, υπαρξιακή λύπη που γεννιέται όταν συνειδητοποιείς πως κάπου στη διαδρομή της ζωής σου πήρες μια λάθος στροφή.
Είναι εκείνη η στιγμή που κοιτάς γύρω σου και λες: «Πώς έφτασα εδώ;» Έχεις χτίσει μια ζωή που φαίνεται καλή στα μάτια των άλλων, αλλά μέσα σου δεν νιώθεις ο εαυτός σου. Ίσως ήταν μια δουλειά που δεν ταίριαζε ποτέ στην ψυχή σου. Ίσως μια σχέση που κράτησες από φόβο, μια απόφαση που πήρες για να μη στενοχωρήσεις τους άλλους. Κι έπειτα πέρασαν τα χρόνια και δεν θυμάσαι καν πώς έφτασες να ζεις μια ζωή που δεν θυμίζει τη δική σου.
Αυτό το συναίσθημα είναι βαθιά ανθρώπινο – κι όμως, σπάνια το συζητάμε. Ζούμε σε μια εποχή που προωθεί τη «θετική σκέψη» και την «ευγνωμοσύνη» σαν φάρμακο για όλα. Και πράγματι, σε πολύ μεγάλο βαθμό είναι. Όμως το να μετανιώνεις δεν σημαίνει απαραίτητα πως απέτυχες. Δεν είναι ένδειξη αδυναμίας, αλλά μια πρόσκληση για αναπροσανατολισμό.
Η μετάνοια δεν είναι τιμωρία. Είναι πρόσκληση. Είναι ένα σιωπηλό κάλεσμα για επανεκκίνηση. Μια ευκαιρία να αναρωτηθείς: «Η ζωή που ζω σήμερα είναι όντως αυτή που ονειρεύτηκα;» Κι αν η απάντηση είναι «όχι», τότε ναι – έχεις δικαίωμα να αλλάξεις πορεία.
Η αναζήτηση μιας αυθεντικής ζωής μπορεί να είναι μοναχική. Οι περισσότεροι γύρω σου δεν θα καταλάβουν γιατί θέλεις να αλλάξεις. Ίσως γιατί οι ίδιοι να μην τόλμησαν ποτέ να αλλάξουν. Θα σου πουν: «Μα έχεις μια καλή δουλειά, τι άλλο θέλεις;» ή «Μην τα χαλάσεις όλα τώρα που τα έχεις φτιάξει.». Αλλά τι σημασία έχει να τα έχεις «φτιάξει όλα» αν μέσα σου νιώθεις άδειος;
Δεν μπορείς να είσαι πραγματικά ευτυχισμένος ή υγιής αν δεν ζεις ως ο άνθρωπος που είσαι φτιαγμένος να είσαι. Δεν μπορείς να είσαι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου όταν κάθε μέρα κινείσαι ανάμεσα σε αυτό που είσαι και σε αυτό που παριστάνεις, πασχίζοντας να χωρέσεις σε μια ζωή που δεν σου ανήκει.
Ο Gary Vee είχε πει κάποτε πως άλλαξε ολόκληρη τη ζωή του όταν συνειδητοποίησε ότι ήταν «95% ευτυχισμένος». Νομίζω πως θα συμφωνούσες μαζί μου ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θα σταματούσαν εκεί. Εκείνος όμως ήθελε 100% ευθυγράμμιση με τον εαυτό του – να νιώθει πως αυτά που κάνει, οι άνθρωποι με τους οποίους τα κάνει, και ο σκοπός πίσω από όλα αυτά, είναι αληθινά.
Η ζωή δεν είναι φτιαγμένη για να τη ζεις «σχεδόν σωστά». Είναι φτιαγμένη για να την επιλέγεις. Να νιώθεις ότι βαδίζεις σε έναν δρόμο που έχει νόημα για σένα, ακόμη κι αν δεν είναι εύκολος. Και η επιλογή αυτή θέλει θάρρος – να σταθείς απέναντι στη γνώμη των άλλων, να αντέξεις τη μοναξιά και το ρίσκο της αλλαγής, να αντέξεις και τον ίδιο σου τον φόβο.
Αν νιώθεις πως η ζωή σου δεν σε εκφράζει πια, αν βλέπεις τον εαυτό σου να μικραίνει για να χωρέσει σε ρόλους που δεν σου ανήκουν, αυτή είναι η στιγμή σου. Αρκεί να παραδεχτείς ότι εκεί που είσαι, δεν μπορείς να μείνεις άλλο.
Η μετάνοια δεν είναι το τέλος του δρόμου· είναι η πρόσκληση να ξαναρχίσεις. Και ίσως, κάπου εκεί που νόμιζες πως τελείωσαν όλα, να ξεκινά η πιο αληθινή σου ζωή.
Ιουλία Καζάνα-McCarthy
Δρ. Κοινωνιολογίας (University of Surrey, UK)
MSc Psychology (c.) (Brunel University of London)
Πιστοποιημένη Life Coach (International Coaching Federation, ICF)
Solution Focused Θεραπεύτρια (BRIEF)
