Οι ενδομητρικές συσκευές αποτελούν μια από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους αντισύλληψης, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη του την πιθανότητα σφάλματος που σχετίζεται με ανθρώπινο παράγοντα, όπως είναι για παράδειγμα η ρήξη του προφυλακτικού ή η παράλειψη ενός αντισυλληπτικού δισκίου.
Σύμφωνα με δεδομένα του ινστιτούτου Guttmacher, οι ενδομητρικές συσκευές (IUD) είναι 45 φορές πιο αποτελεσματικές από το χάπι και 90 φορές πιο αποτελεσματικές από το ανδρικό προφυλακτικό.
Οι IUD είναι μικρές σε μέγεθος και η δράση τους είναι αναστρέψιμη και έχει μεγάλη διάρκεια. Μετά την τοποθέτησή της από ειδικό, η συσκευή μπορεί να εμποδίσει την κύηση για 3 -10 χρόνια ανάλογα με το μοντέλο που επιλέγεται. Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν 4 μοντέλα στην αγορά, τα τρία εκ των οποίων απελευθερώνουν μικρές ποσότητες ορμονών σε βάθος χρόνου. Το μοντέλο που δεν περιέχει ορμόνες έχει χάλκινη επίστρωση, γεγονός που προκαλεί την αντίδραση του οργανισμού και καθιστά τη μήτρα τοξική για τα σπερματοζωάρια, εμποδίζοντας έτσι τη γονιμοποίηση.
Παράλληλα, η χρήση των IUD επιτρέπει την αμεσότερη ανάκτηση της γονιμότητας σε σχέση με τη λήψη αντισυλληπτικών δισκίων, γιατί σύμφωνα με τους ειδικούς, το χάπι καταστέλλει την ωορρηξία περισσότερο από τις IUD.
Εάν όμως οι IUD είναι τόσο αποτελεσματικές γιατί δεν τις χρησιμοποιούν περισσότερες γυναίκες;
Αν και οι IUD αποτελούν την πρώτη επιλογή για τις γυναίκες που εργάζονται στο χώρο της υγείας, το 40% των οποίων τις χρησιμοποιεί για αντισυλληπτική μέθοδο, το αντίστοιχο ποσοστό στο γενικό πληθυσμό πέφτει στο 12%.
Αυτό οφείλεται κυρίως στο υψηλότερο κόστος των IUD, το οποίο μέχρι πρόσφατα μπορεί να έφτανε και τα 1000 δολάρια όταν δεν καλυπτόταν από την ασφάλεια της γυναίκας. Η ανάπτυξη βέβαια πιο οικονομικών συσκευών έχει καταφέρει να μειώσει σημαντικά το κόστος.
Επίσης, αν και ο κίνδυνος που σχετίζεται με την τοποθέτηση μιας IUD είναι χαμηλός, υπάρχουν παρενέργειες. Μια στις 1000 εισαγωγές ενδομητρικών συσκευών, για παράδειγμα, καταλήγει σε διακόρευση της μήτρας, μια περίπτωση που, αν και σπάνια, είναι πιθανότερο να συμβεί στις γυναίκες που μόλις γέννησαν και ακόμα θηλάζουν. Παράλληλα, οι γυναίκες που επιλέγουν μη ορμονικές ενδομητρικές συσκευές μπορεί να έχουν πιο έντονη εμηνορρυσιακή φάση με πιο επώδυνες κράμπες, ενώ αντιθέτως αυτές που επιλέγουν τις ορμονικές μπορεί να εμφανίσουν αμηνόρροια.
Πέρα όμως από την πιθανότητες εμφάνισης των παραπάνω παρενεργειών υπάρχουν γυναίκες που απορρίπτουν τη χρήση των IUD εξαιτίας κάποιων μύθων που σχετίζονται με τη χρήση τους.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν υπάρχει μια αντισυλληπτική μέθοδο ιδανική για όλες τις γυναίκες και ότι διαφορετικές γυναίκες επιλέγουν διαφορετικές μεθόδους. Η σωστή και υπεύθυνη ενημέρωσή τους όμως, σχετικά με τις εναλλακτικές που έχουν και η κατάρριψη των μύθων που τις συνοδεύουν θα τις βοηθήσει να κάνουν τη σωστή επιλογή.
Παρακάτω καταρρίπτονται 5 μύθοι που αποθαρρύνουν τις γυναίκες να χρησιμοποιήσουν τις IUD.
Μύθος 1: Είναι επικίνδυνο να χρησιμοποιήσει μια γυναίκα IUD πριν κάνει παιδιά.
Στην πραγματικότητα ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Οι ειδικοί στην Αμερική συστήνουν τις IUD ως αντισυλληπτική προστασία πρώτης γραμμής για τις έφηβες που είναι σεξουαλικά ενεργές, κυρίως εξαιτίας της αποτελεσματικότητάς τους. Όποια γυναίκα είναι σεξουαλικά ώριμη και έχει περάσει το στάδιο της ήβης μπορεί να χρησιμοποιήσει IUD.
Μύθος 2. Η εισαγωγή μιας IUD είναι εξαιρετικά επώδυνη εμπειρία
Κάθε γυναίκα έχει διαφορετική ανοχή στον πόνο, γεγονός που εξηγεί γιατί για κάποια μπορεί η εμπειρία της εισαγωγής μιας IUD να είναι πραγματικά επώδυνη ενώ για κάποια άλλη να είναι καλά ανεκτή.
Σίγουρα η τοποθέτηση μιας ενδομήτριας συσκευής δεν είναι ευχάριστη, αλλά ο πόνος διαρκεί πολύ λίγο. θυμίζει τους πόνους περιόδου που για κάποιες γυναίκες έχουν μεγάλη ένταση, ενώ για κάποιες άλλες πολύ ήπια.
Σε κάθε περίπτωση η γυναίκα θα πρέπει να συζητήσει με τον ιατρό της το θέμα της αντοχής του πόνου πριν από την έναρξη της διαδικασίας, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών προχώρα κανονικά στην τοποθέτηση χωρίς κανένα πρόβλημα. Οι ειδικοί μάλιστα τονίζουν ότι είναι μόνο 5 λεπτά δυσφορίας που παρέχουν 5 χρόνια αποτελεσματικότατης αντισυλληπτικής προστασίας.
Μύθος3. Η IUD μπορεί να φύγει από τη θέση της.
Ο οργανισμός θα μπορούσε να αποβάλει την IUD από τη μήτρα, αλλά κάτι τέτοιο συμβαίνει πολύ σπάνια, στο 3-5% των περιπτώσεων. Είναι πιο πιθανό μάλιστα να συμβεί μέσα σους πρώτους τρεις μήνες μετά την εισαγωγή. Εάν η συσκευή αποβληθεί, τότε η γυναίκα κινδυνεύει να μείνει έγκυος και για το λόγο αυτό οι ιατροί συστήνουν την παράλληλη χρήση μιας άλλης αντισυλληπτικής μεθόδου για τις πρώτες εβδομάδες μετά την τοποθέτηση της IUD.
Συνήθως, η αποβολή της IUD συνοδεύεται από μια έντονη κράμπα ή την έξοδο ενός μεγάλου θρόμβου από τον κόλπο. Εάν η γυναίκα ανησυχεί ότι η IUD της δε βρίσκεται πλέον στη θέση της, μπορεί να απευθυνθεί στον ιατρό της για να το ελέγξει, καθώς και να της δείξει ίσως πως μπορεί να το κάνει μόνη της.
Μύθος 4. Οι IUD προκαλούν λοιμώξεις και υπογονιμότητα.
Ο μύθος αυτός έχει τη βάση του σε πραγματικά δεδομένα που ίσχυαν παλαιότερα. Οι ενδομητρικές συσκευές που κυκλοφορούσαν τις δεκαετίες του 60 και του 70 προκαλούσαν υπογονιμότητα και σε κάποιες περιπτώσεις είχαν σαν αποτέλεσμα γυναίκες να χάσουν τις μήτρες τους, ενώ κάποιες έχασαν μέχρι και τη ζωή τους. Μπορεί οι ακατάλληλες αυτές συσκευές να έχουν αποσυρθεί εδώ και χρόνια από την αγορά, οι εφιαλτικές τους συνέπειες όμως φαίνεται πως στοιχειώνουν ακόμα τις σύγχρονες IUD. Αν και τα δεδομένα των τελευταίων 40 ετών δείχνουν ότι η χρήση των IUD είναι ασφαλής και ότι δεν υπάρχει κίνδυνος μολύνσεων, κάποιοι ιατροί συνεχίζουν να δίνουν λανθασμένες πληροφορίες στις ασθενείς τους. Μια μελέτη του 2012 μάλιστα βρήκε ότι το 30% των μαιευτήρων, των γυναικολόγων, των οικογενειακών ιατρών, των νοσηλευτριών και των βοηθών, θεωρούσαν ότι οι IUD δεν αποτελούν ασφαλή επιλογή για τις γυναίκες που δεν έχουν τεκνοποιήσει.
Μύθος 5: Ο ιατρός πρέπει να προκαλέσει μητρική συστολή προκειμένω να τοποθετήσει την IUD
Αν και ο όρος συστολή έχει σχετιστεί κυρίως με τον τοκετό, μια συστολή και μια κράμπα είναι ουσιαστικά το ίδιο. Πρόκειται για μια σύσπαση της μήτρας και είναι μια αίσθηση που όλες οι γυναίκες συνήθως έχουν βιώσει κατά τη διάρκεια της περιόδου όταν το τραχηλικό στόμιο ανοίγει ελαφρώς γα να επιτρέψει την έξοδο του αίματος.
Κατά την τοποθέτηση μιας IUD ο ιατρός ανοίγει ελαφρώς το τραχηλικό στόμιο πρώτα για να μετρήσει τη μήτρα και στη συνέχεια για να εισάγει τη συσκευή. Οι χειρισμοί αυτοί μπορούν να προκαλέσουν μια έντονη κράμπα. Σε καμία περίπτωση όμως δε χορηγείται κάποιο φάρμακο με σκοπό να προκληθεί συστολή της μήτρας.
Πηγή : huffingtonpost
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
