Πρόσφατα δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά, στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό “Obesity”, ανθρωπομετρικές εξισώσεις εκτίμησης σύστασης σώματος για τον ελληνικό πληθυσμό από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. Πρόκειται για μία μελέτη που διήρκεσε τρία χρόνια και στην οποία μετρήθηκαν περισσότεροι από 700 άνθρωποι που πήραν μέρος στην έρευνα. Σκοπός του προγράμματος, μεταξύ άλλων, ήταν η ανάπτυξη εξισώσεων εκτίμησης σωματικού λίπους για τον ελληνικό πληθυσμό.
Οι εξισώσεις αυτές πρόκειται να συμβάλλουν στην καλύτερη εκτίμηση του κινδύνου υγείας για τους ενήλικες αλλά και στον καλύτερο σχεδιασμό προγραμμάτων παρέμβασης σε ασθενείς και αθλητές.
Σε συνέντευξη στο zougla.gr, ο βασικός ερευνητής και συγγραφέας της μελέτης Δρ Σπυρίδων Κανελλάκης εξηγεί:
Τι ακριβώς είναι αυτές οι εξισώσεις;
Αυτές οι εξισώσεις πρακτικά μπορούν με απλές ανθρωπομετρικές μετρήσεις, δηλαδή περιφέρειες και δερματικές πτυχές να εκτιμήσουν το ποσοστό σωματικού λίπους. Πιο συγκεκριμένα κατασκευάσαμε δύο εξισώσεις. Η πρώτη μπορεί μετρώντας μόνο περιφέρειες, με τη χρήση μιας μεζούρας δηλαδή, να εκτιμήσει το ποσοστό σωματικού λίπους για τον Ελληνικό πληθυσμό χωρίς στατιστικά σημαντικό σφάλμα. Η δεύτερη εξίσωση, περιέχει και μετρήσεις από δερματικές πτυχές και είναι κατά συνέπεια πιο ακριβής από την πρώτη.
Γιατί είναι χρήσιμες;
Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας ορίζει την παχυσαρκία ως την υπερβολική συσσώρευση λίπους που μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία, όμως κατηγοριοποιεί την παχυσαρκία χρησιμοποιώντας το δείκτη μάζας σώματος γιατί είναι εύχρηστος δεν χρειάζεται ακριβό εξοπλισμό. Ο δείκτης μάζας σώματος όμως, για να υπολογιστεί χρησιμοποιεί το βάρος και το ύψος μόνο. Όπως όλοι καταλαβαίνουμε, ένας γυμνασμένος άνθρωπος στο ίδιο βάρος και ένας αγύμναστος δεν έχουν το ίδιο σωματικό λίπος άρα δεν έχουν και τον ίδιο κίνδυνο για τη υγεία τους.
Στη συγκεκριμένη μελέτη δείξαμε ότι στους Έλληνες ο δείκτης μάζας σώματος αποτυγχάνει να εντοπίσει το 38% των γυναικών και 26% των αντρών. Κατά συνέπεια ένα εύχρηστο εργαλείο στην καθημερινή πρακτική όπως οι εξισώσεις μας είναι χρήσιμες για τους επαγγελματίες υγείας.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα για αυτή τη μελέτη;
Τις πρώτες εξισώσεις σύστασης σώματος τις φτιάξαμε από δεδομένα της διδακτορικής μου διατριβής για μετεμμηνοπαυσικές γυναίκες. Γενικότερα δεν υπήρχαν τέτοιες εξισώσεις για τον ελληνικό πληθυσμό, που σημαίνει ότι όλοι οι επαγγελματίες υγείας έπρεπε να χρησιμοποιούν είτε άλλες πιο ακριβές ή/και χρονοβόρες τεχνικές ή μόνο το δείκτη μάζας σώματος. Έτσι πρότεινα στον καθηγητή κύριο Γιάννη Μανιό την ιδέα για να υλοποιήσουμε την μελέτη. Η δημιουργία αυτών τον εξισώσεων ήρθε να καλύψει ένα κενό στην βιβλιογραφία για τον ελληνικό πληθυσμό και ελπίζω να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για τους επαγγελματίες υγείας αναφορικά με την διατροφική αξιολόγηση ασθενών και αθλητών συνεπώς και τον καλύτερο στρατηγικό σχεδιασμό προγραμμάτων διατροφής και άσκησης για υγεία και νόσο.
Πόσος καιρός χρειάστηκε για να φτιάξετε αυτές τις εξισώσεις;
Ξεκινήσαμε πριν από 3 χρόνια και μετρήσαμε πάνω από 700 εθελοντές σε 2 χρόνια στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, ενώ η εισαγωγή των δεδομένων και η στατιστική ανάλυση μας πήρε περίπου 6 μήνες. Σε αυτή τη μελέτη εργαστήκαμε 16 ερευνητές χωρίς αμοιβή, και θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλους μου τους συνεργάτες για αυτό.
