Έρευνες για φυσικό αέριο νοτιοδυτικά της Κρήτης και στο Ιόνιο αναμένεται να ξεκινήσουν εντός των επόμενων ημερών. Η αμερικανική εταιρεία ExxonMobil και η ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) δηλώνουν πως βρίσκονται σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα για την έναρξη των σεισμικών ερευνών στη σχετική περιοχή. Αναμένουν την έκδοση ΝAVTEX, ενδεχομένως και εντός των επομένων 48 ωρών, για να αποπλεύσει το πλοίο της Sanco Swift, που ναυλώθηκε από την ειδική στις γεωφυσικές έρευνες νορβηγική PGS και βρίσκεται αγκυροβολημένο στους Καλούς Λιμένες της Κρήτης, αφού ολοκλήρωσε τις προαπαιτούμενες δοκιμές των μηχανικών του συστημάτων.
Την έναρξη των απαιτούμενων ενεργειών προανήγγειλε τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνέντευξή του στον ΑΝΤ1. Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε χαρακτηριστικά πως «ίσως εδώ να αιφνιδιάσουμε εμείς αυτή τη φορά. Είμαστε σε θέση να σας πω ότι σεισμικές έρευνες για τη διερεύνηση κοιτασμάτων φυσικού αερίου θα ξεκινήσουν άμεσα. Όταν λέω άμεσα, εννοώ τις επόμενες ημέρες, στα δύο οικόπεδα τα οποία βρίσκονται νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και της Κρήτης, από την ExxonMobil.
Η χώρα μας -όπως έχω πει πολλές φορές- ασχέτως της προσήλωσης στην οποία έχει στη γρήγορη πράσινη μετάβαση, οφείλει να διερευνήσει αν έχει αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα να εξορύξει φυσικό αέριο, το οποίο θα συμβάλλει όχι μόνο στην ενεργειακή ασφάλεια τη δική μας, αλλά και στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Επομένως, αυτές οι έρευνες θα ξεκινήσουν από την ExxonMobil τις επόμενες μέρες».
Μιλώντας για τη στάση της Τουρκίας και του τουρκολιβυκού μνημονίου, προανήγγειλε άνοιγμα της Ελλάδας προς την πλευρά της Λιβύης συνολικά, για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. «Διότι Ελλάδα και Λιβύη έχουν ακτές οι οποίες βρίσκονται απέναντι η μία από τις άλλες. Είναι ο φυσικός μας συνομιλητής η Λιβύη. Και θα μπορούσαμε να διερευνήσουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε από κοινού υδρογονάνθρακες οι οποίοι βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης. Αλλά αυτό προϋποθέτει στην τελική του κατάληξη την οριοθέτηση, μια οριστική συμφωνία», είπε ο πρωθυπουργός. Παράγοντες με γνώση της γεωπολιτικής χαρακτήριζαν «ευφυή» την πρόταση, εξηγώντας ότι δίνει μια προοπτική στη Λιβύη για συζητήσεις αξιοποίησης των κοιτασμάτων στην περιοχή μεταξύ των δύο χωρών, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και με την ισχυρή παρουσία του αμερικανικού παράγοντα.
Πώς θα προχωρήσουν οι έρευνες για κοιτάσματα φυσικού αερίου
Οι γεωφυσικές έρευνες θα πραγματοποιηθούν τους προσεχείς χειμερινούς μήνες με σκοπό την ελαχιστοποίηση τυχόν περιβαλλοντικών επιπτώσεων, σύμφωνα με τα αυστηρότερα και καλύτερα διεθνή πρότυπα για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως:
- Χρήση του πρωτοκόλλου «ήπιας εκκίνησης» για να διασφαλιστεί ότι τα θαλάσσια θηλαστικά μπορούν να απομακρυνθούν προσωρινά από την περιοχή διενέργειας των γεωφυσικών ερευνών πριν την έναρξή τους.
- Διπλασιασμός των παρατηρητών των θαλάσσιων θηλαστικών πάνω στα ερευνητικά πλοία που διενεργούν τις γεωφυσικές έρευνες για να διασφαλιστεί η προστασία των κητωδών και άλλων ειδών θαλάσσιας ζωής εντός της ζώνης ασφαλείας.
- Επέκταση της ακτίνας της ελάχιστης ζώνης ασφαλείας γύρω από το πλοίο που διενεργεί τις γεωφυσικές έρευνες σε περίπτωση εντοπισμού μεγάλων θαλάσσιων ζώων.
- Περίοδος αναμονής 30 λεπτών πριν την έναρξη και παύση κάθε εξερευνητικής δραστηριότητας.
- Παθητική ακουστική παρακολούθηση υποβρύχιων ήχων για τη μέτρηση των επιπέδων θαλάσσιου θορύβου για τον εντοπισμό θαλάσσιων θηλαστικών.
- Εφαρμογή ζώνης αποκλεισμού 1 χιλιομέτρου γύρω από τις περιοχές «Natura» καθώς και τις ιχθυοκαλλιέργειες.
- Παρακολούθηση με εναέρια μέσα των κητωδών κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας των ερευνών.
- Πλήρης συμμόρφωση με όλους τους εφαρμοστέους κανονισμούς και οδηγίες σύμφωνα με συμβάσεις MARPOL VI και ACCOBAMS και τις κατευθύνσεις του JNCC.
Η απαρέγκλιτη τήρηση των ανωτέρω μέτρων και όλων των σχετικών διαδικασιών διασφαλίζεται από την παρουσία ανεξάρτητου παρατηρητή της ΕΔΕΥΕΠ επάνω στο ερευνητικό σκάφος. Επιπλέον, στο πλαίσιο των ερευνών δραστηριοποιείται έμπειρο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τις εμπλεκόμενες τοπικές και περιφερειακές λιμενικές αρχές καθώς και με τα εμπορικά και αλιευτικά σκάφη που πλέουν πλησίον των περιοχών των ερευνών με στόχο την απρόσκοπτη εκτέλεση τόσο των ερευνητικών προγραμμάτων όσο και των καθημερινών δραστηριοτήτων στις συγκεκριμένες περιοχές.
Διευθύνων Σύμβουλος ΕΔΕΥΕΠ: Άριστη η συνεργασία μας με κορυφαίες εταιρείες ενέργειας
Ο κ. Αριστοφάνης Στεφάτος, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ, σχολίασε: «Θα ήθελα να ανακοινώσω με μεγάλη χαρά την πρόοδο που σημειώνουμε, με βάση το σχέδιο που είχαμε ανακοινώσει νωρίτερα μέσα στο έτος με τον Πρωθυπουργό. Οι διεθνείς επενδυτές τόσο στις συμβατικές όσο και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ανταποκρίθηκαν πολύ θετικά σε αυτό το σχέδιο. Τον Αύγουστο καλωσορίσαμε την ExxonMobil ως νέο διαχειριστή στην Κρήτη και ο ρυθμός με τον οποίο προοδεύουμε είναι απόδειξη της άριστης συνεργασίας μας με κορυφαίες εταιρείες ενέργειας και παρόχους υπηρεσιών, όπως οι ExxonMobil, Helleniq Energy, Energean καθώς και η PGS – μια κορυφαία εταιρεία πρόσκτησης και επεξεργασίας γεωφυσικών δεδομένων παγκοσμίως».
Πρόεδρος ΕΔΕΥΕΠ: Το ελληνικό φυσικό αέριο μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο
Ο κ. Rikard Scoufias, Πρόεδρος της ΕΔΕΥΕΠ καλωσόρισε την πρόοδο και ανέφερε ότι: «Σηματοδοτεί ένα ακόμη σημαντικό ορόσημο στη στρατηγική μας για την αξιοποίηση των πόρων φυσικού αερίου της Ελλάδας και τις προσπάθειές μας να επιταχύνουμε την ενεργειακή μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό μείγμα και να ενισχύσουμε την εφοδιαστική ασφάλεια. Το ελληνικό φυσικό αέριο μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο – όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την υποστήριξη της ευρύτερης περιοχής και της αυξανόμενης ζήτησης της Ευρώπης για ενεργειακούς πόρους σε μια κρίσιμη στιγμή για την ενεργειακή ασφάλεια».
Τα βήματα που οδήγησαν στην έναρξη των ερευνών
Τον περασμένο Φεβρουάριο η αρμόδια κρατική εταιρεία ΕΔΕΥ ΑΕ ξεκίνησε ένα πρόγραμμα προσέλκυσης μεγάλων διεθνών επενδυτών για τόνωση του προγράμματος εξερεύνησης και παραγωγής υδρογονανθράκων.
Στις αρχές Μαρτίου ολοκληρώθηκε με επιτυχία η μεγαλύτερη σεισμική έρευνα της τελευταίας δεκαετίας από τα ΕΛΠΕ στο κεντρικό και νότιο Ιόνιο. Ακολούθησε στις αρχές Απριλίου, η δημόσια στήριξη του Έλληνα πρωθυπουργού με την ανάδειξη των σχετικών έργων σε έργα εθνικής σημασίας και την εντολή για επιτάχυνσης των εργασιών. Μάλιστα ανακοινώθηκε και ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για τον έλεγχο της προόδου των έργων.
Μετά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ τον Μάιο του 2022, η ΕΔΕΥ ταξίδεψε με τη σειρά της στις ΗΠΑ για να προβάλει τη νέα της στρατηγική με όνομα «Υδρογονάνθρακες 2.0». Στα τέλη Ιουλίου η ExxonMobil, μετά την αποχώρηση της Total, αύξησε το ποσοστό συμμετοχής της στις δύο παραχωρήσεις από το 40% στο 70% και ανέλαβε ρόλο operator.
Μόλις τρεις μήνες αργότερα, στις αρχές Νοεμβρίου, με την εκκίνηση του προγράμματος σεισμικών ερευνών στα δυτικά και νoτιοδυτικά της Κρήτης, αλλά και νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου, στα όρια της Ελληνικής ΑΟΖ με την Ιταλία, η Ελλάδα θα εκτελέσει για πρώτη φορά παράλληλες έρευνες στα βορειοδυτικά και στα νοτιοδυτικά σύνορα.
Την πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων στα μπλοκ δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης (2D), θα ακολουθήσει η επεξεργασία των δεδομένων εντός των επόμενων έξι μηνών για την απεικόνιση των γεωλογικών δομών του υπεδάφους. Μετά την ερμηνεία των συλλεγμένων και επεξεργασμένων σεισμικών δεδομένων, σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα γεωλογικά μοντέλα και άλλα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, θα ακολουθήσουν:
- η επιλογή και ιεράρχηση στόχων για διενέργεια ερευνητικών γεωτρήσεων,
- η σύνταξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ερευνητική γεώτρηση και
- η έναρξη διαγωνιστικής διαδικασίας για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης.
Στόχος των δύο εταιρειών είναι η απόφαση γεώτρησης να παρθεί εντός του 2024 και η πρώτη ερευνητική γεώτρηση να διενεργηθεί μέσα στο 2025.
