Σε παιχνίδι για γερά νεύρα εξελίσσεται η συνεδρίαση των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες για τον καθορισμό του προϋπολογισμού της επόμενης επταετίας (2014-2020), με το Λονδίνο και το Παρίσι να διασταυρώνουν τα ξίφη τους και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να προσπαθεί με μια συμβιβαστική πρόταση να οδηγήσει τις συζητήσεις σε μια «χρυσή τομή».
Οι εργασίες διεκόπησαν τις πρώτες πρωινές ώρες και, σύμφωνα με μήνυμα στο Twitter του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Herman Van Rompuy, ξεκινούν και πάλι στις 06.30 το πρωί, τοπική ώρα (07.30 ώρα Ελλάδος).
«Αναθεωρημένη πρόταση για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Η συνεδρίαση συνεχίζεται στις 06.30. Εργαζόμαστε για μια συμφωνία» ανέφερε το μήνυμα.
Διεθνείς αναλυτές εκτιμούν πως η ύπαρξη ενός κειμένου – οδηγού, που παρουσίασε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στους προέδρους και πρωθυπουργούς των κρατών – μελών, αναμένεται να λειτουργήσει θετικά για την επίτευξη συμφωνίας, χωρίς όμως -όπως αναφέρει δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας «Guardian»- να αποτελεί πανάκεια, καθώς είναι πολλά τα χρήματα που διακυβεύονται και οποιαδήποτε αλλαγή στην κατανομή των ευρωπαϊκών κονδυλίων μπορεί ανά πάσα στιγμή να εκτροχιάσει προϋπολογισμούς ακόμα και φαινομενικά ισχυρών κρατών της Ευρώπης (π.χ. Γαλλία).
«Μπρα ντε φερ» μέχρι τελικής πτώσης
Στις διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό της επόμενης επταετίας (2014-2020), οι οποίες αναμένεται να καταλήξουν σε ένα ποσό κοντά στο 1 τρισ. ευρώ, υπάρχουν δύο κυρίαρχες τάσεις:
β) η πολιτική των παροχών που εκφράζεται από χώρες στο νότιο και ανατολικό τμήμα, οι οποίες επιθυμούν «ζεστό χρήμα» για τους τομείς των Υποδομών και της Γεωργίας.
Αποτέλεσμα αυτής της καθυστέρησης ήταν να συνεχιστεί το ίδιο τροπάρι από τις εμπλεκόμενες πλευρές, όταν ξεκίνησαν οι εργασίες της Συνόδου, καθώς κανένας δεν είχε κάτι χειροπιαστό στα χέρια του. Εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι το τέλος του 2013 για τον προϋπολογισμό της επόμενης επταετίας, τότε αυτός θα καθορίζεται σε μηνιαία βάση, θέτοντας σε κίνδυνο -όπως είναι φυσικό- τα μακροπρόθεσμα σχέδια ανάπτυξης που στηρίζονται σε ευρωπαϊκά κονδύλια (π.χ. κατασκευή αυτοκινητοδρόμων στην Ελλάδα μέσω ΕΣΠΑ). Σε γενικές γραμμές, οι χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά είναι υπέρ μιας σφιχτής οικονομικής πολιτικής, ενώ οι χώρες στο νότιο και ανατολικό τμήμα της Ε.Ε. επιθυμούν να διατηρηθεί το «status quo» των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων στους τομείς των Υποδομών και της Γεωργίας καθώς και οι υποσχέσεις του εύρωστου παρελθόντος.
Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία επί του προϋπολογισμού θα πρέπει να είναι ομόφωνη, γεγονός που σημαίνει πως κάθε χώρα διατηρεί το δικαίωμα της αρνησικυρίας (βέτο), και, φυσικά, οποιαδήποτε απόφαση θα πρέπει να «περάσει» και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Βίοι αντίθετοι για Παρίσι – Λονδίνο
Το Παρίσι ζητεί αύξηση των διαθέσιμων κονδυλίων, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση των προγραμμάτων για την καταπολέμηση της ανεργίας, έχοντας ως συνοδοιπόρους στον αγώνα του κατά της λιτότητας τη Μαδρίτη και τη Ρώμη. Εκτιμάται πως Ιταλία και Γαλλία απορροφούν τα περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια που προορίζονται για τον αγροτικό τομέα και είναι φυσικό να επιθυμούν διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν μπορεί να αποκλειστεί ακόμα και το ενδεχόμενο της άσκησης βέτο.
«Χωρίς περικοπές, δεν θα υπάρξει συμφωνία. Την τελευταία φορά που ήμασταν εδώ, τον Νοέμβριο, τα νούμερα ήταν πολύ υψηλά: πρέπει να μειωθούν και, αν δεν συμβεί αυτό, δεν θα υπάρξει συμφωνία» σημείωσε ο David Cameron σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους κατά την άφιξή του στο κτήριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, «φωτογραφίζοντας» το ψυχολογικό όριο του 1 τρισ. ευρώ, το οποίο το Λονδίνο δεν θέλει σε καμία περίπτωση να ξεπεραστεί.
«Για να μιλήσω ευθέως, η Ε.Ε. δεν θα πρέπει να είναι απρόσβλητη από το είδος των πιέσεων που ασκήθηκαν σε εμάς, προκειμένου να μειώσουμε τις δαπάνες. Πρέπει να βρούμε αποδοτικούς τρόπους και να διασφαλίσουμε ότι θα ξοδεύουμε χρήματα με σύνεση» πρόσθεσε.
Ο προϋπολογισμός της Ε.Ε.
Εφόσον οι μειώσεις που ζητεί ο David Cameron «περάσουν», τότε αυτό θα σημάνει περικοπές σε σημαντικά αναπτυξιακά προγράμματα χωρών τόσο στο νότιο τμήμα της Ε.Ε. (Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα) όσο και άλλων (Γαλλία, Πολωνία), οι οποίες και αναμένεται να στυλώσουν τα ποδάρια στο έδαφος, ανεβάζοντας κατακόρυφα το θερμόμετρο της αντιπαράθεσης στο εσωτερικό της κεντρικής αίθουσας. Ήδη έξω από τα κεντρικά της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, αγρότες από τη Λιθουανία διαμαρτυρήθηκαν για τις καθυστερήσεις στις επιδοτήσεις, καλώντας τους Ευρωπαίους ηγέτες να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους που είχαν δώσει, όταν ακόμα οι… αγελάδες ήταν παχιές.
Στην πρόταση του Νοεμβρίου, ο Herman Van Rompuy είχε εισηγηθεί το συνολικό ύψος των κοινοτικών δαπανών για την επταετία 2014 – 2020 να φθάσει τα 973 δισ. ευρώ ή στο 1,01% του κοινοτικού ΑΕΠ, η οποία σε σχέση με την αρχική πρόταση της Κομισιόν (1,025 τρισ. ευρώ – αύξηση 5%) ήταν χαμηλότερη κατά περίπου 75 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, αυτό δεν ήταν αρκετό από το Λονδίνο, το οποίο πίεσε με τον τρόπο του και μέσω της ανακοίνωσης για τη διενέργεια δημοψηφίσματος το 2016 αναφορικά με το αν η Βρετανία θα παραμείνει στην Ε.Ε..
Σε ρόλο διαμεσολαβητή το Βερολίνο
Ενδεικτικό της κατάστασης που έχει παγιωθεί εδώ και μήνες και η οποία συνιστά τροχοπέδη για τις εργασίες και της τωρινής Συνόδου Κορυφής αποτελούν οι δηλώσεις της Angela Merkel κατά την προσέλευσή της στις Βρυξέλλες.
Το παράδοξο της συγκεκριμένης Συνόδου Κορυφής, σε σχέση με την αντίστοιχη του Νοεμβρίου, έγκειται στο γεγονός πως το Βερολίνο δεν βρίσκεται αυτήν τη φορά στην πρώτη γραμμή της μάχης, αλλά έχει πάρει τον ρόλο του παρατηρητή.
Ουσιαστικά, λειτουργεί διαμεσολαβητικά, παρατηρώντας τον David Cameron να ζητεί μεγαλύτερο «ψαλίδι» στις δημόσιες δαπάνες, τον François Hollande να μιλά για τις ευρωπαϊκές αξίες της ενότητας και της αλληλεγγύης επιθυμώντας περισσότερα χρήματα για τον προϋπολογισμό και τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης να αισθάνονται ο μεγάλος… χαμένος της υπόθεσης, καθώς βλέπουν τις εξαγγελίες και τις δεσμεύσεις του παρελθόντος για οικονομική ενίσχυση σε τομείς όπως η Γεωργία και η Κτηνοτροφία να χάνονται μέσα στη δίνη της οικονομικής κρίσης.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας εξήγησε κατά την άφιξή του στη Σύνοδο πως οι πιέσεις για περικοπές δεν θα πρέπει να αποσταθεροποιήσουν την οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης, θέτοντας εαυτόν στην υπηρεσία της Ε.Ε., προκειμένου να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση.
Μέσω των δηλώσεών του άφησε να εννοηθεί πως ενδεχόμενο νέο «ναυάγιο» στις διαπραγματεύσεις θα δημιουργούσε εκ νέου προβλήματα στην Ευρώπη, καθώς η κατάσταση στις διεθνείς αγορές παραμένει ρευστή και οι κραδασμοί της οικονομικής κρίσης δεν έχουν απορροφηθεί από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Η Ελλάδα παλεύει για τα 14,2 δισ. ευρώ
Η Ελλάδα πηγαίνει στις Βρυξέλλες με «μικρό καλάθι» στο χέρι, παρά το γεγονός πως η Αθήνα έχει φροντίσει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της απέναντι στους Ευρωπαίους εταίρους της.
Το ζητούμενο, όμως, πλέον έχει να κάνει με καταστάσεις που δεν αφορούν άμεσα στην Ελλάδα και τις οποίες η τελευταία δεν μπορεί να επηρεάσει με καταλυτικό τρόπο. Τα δύο κυρίαρχα ρεύματα εντός της Ε.Ε. συγκρούονται μεταξύ τους, καθώς το καθένα θεωρεί πως είναι αυτό που θα οδηγήσει με τον καλύτερο και πιο σωστό τρόπο στην ανάπτυξη. Λιτότητα Vs παροχές και τον Αντώνη Σαμαρά να δηλώνει πως η χώρα έχει ανάγκη από κεφάλαια για την έξοδό της από την ύφεση.
Ωστόσο, ήδη θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως η Ελλάδα θα λάβει λιγότερα χρήματα σε σχέση με εκείνα της προηγούμενης επταετίας (20,2 δισ. ευρώ), με το συνολικό ποσό να κυμαίνεται κάπου ανάμεσα στα 12 και τα 14 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα όσα μετέδωσε το γερμανικό «Deutsche Welle», η ελληνική πλευρά θα επιχειρήσει να πείσει πως τα ευρωπαϊκά κονδύλια θα «πιάσουν τόπο», καθώς η σημερινή οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα δεν έχει καμία σχέση με την αντίστοιχη της περιόδου 2008 – 2010 (τεράστια ελλείμματα και μεγάλη σπατάλη του δημοσίου χρήματος).
Διαβάστε επίσης: Λονδίνο Vs Βερολίνο για τον προϋπολογισμό, Πρώτη καταχώρηση: Πέμπτη, 7 Φεβρουαρίου 2013, 08:40
Επιμέλεια: Μάριος Βελέντζας