Τα θεσμικά ζητήματα που θα προκύψουν μετά την επικείμενη επικύρωση της Συνθήκης της Λισαβόνας, είναι τα θέματα που θα απασχολήσουν τη Σύνοδο των 27 κρατών-μελών που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες. Τα σημαντικότερα εξ αυτών είναι οι κλιματικές αλλαγές, η οικονομία και η λαθρομετανάστευση.
Κλιματικές αλλαγές
Το πιο «οδυνηρό» θέμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναμένεται να είναι το θέμα των κλιματικών αλλαγών, κι αυτό γιατί ο χρόνος πιέζει τους τα κράτη-μέλη να λάβουν συγκεκριμένες αποφάσεις στο ζήτημα της χρηματοδότησης προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, προκειμένου να μειώσουν τους ρύπους διοξειδίου του άνθρακα.
Οι διαπραγματεύσεις των “27” θα γίνουν στη βάση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία, οι αναπτυσσόμενες χώρες θα χρειασθούν 100 δισ. ευρώ ετησίως, προκειμένου να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ως το 2020. Αυτό, σημαίνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να χρηματοδοτήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες, με 2 ως 15 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ το ποσό που θα πρέπει να καταβάλουν συνολικά οι αναπτυγμένες χώρες υπολογίζεται από 22 ως 50 δισ. ευρώ ετησίως.
Το ζήτημα αυτό προκαλεί αντιδράσεις από εννέα κράτη μέλη (Ουγγαρία, Τσεχία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία, Βουλγαρία και Ρουμανία) τα οποία, μεταξύ άλλων, ζητούν το ποσό που θα προσφέρουν στη διεθνή χρηματοδότηση να είναι ανάλογο του Εθνικού Ακαθάριστου Εισοδήματός τους. Ωστόσο, τα περισσότερα κράτη μέλη συμφωνούν ότι το ύψος της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης προς τις αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να επιλυθεί πριν τη Διάσκεψη της Κοπεγχάγης, όπου η ΕΕ φιλοδοξεί να παίξει ηγετικό ρόλο στην επίτευξη μιας παγκόσμιας συμφωνίας για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών.
Λαθρομετανάστευση
Για το ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης, το οποίο αφορά ιδιαίτερα την Ελλάδα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ζητήσει επιπλέον προσπάθειες για την εφαρμογή του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου, καθώς και την έμπρακτη και αποτελεσματική αλληλεγγύη προς τα κράτη μέλη που βρίσκονται υπό πίεση.
Επίσης, σε ό,τι αφορά την αναβάθμιση του ρόλου της Frontex, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρουσιάσει, στις αρχές του 2010 τις προτάσεις της σχετικά με: τις κοινές επιχειρησιακές δράσεις, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων για κοινές επιχειρήσεις στη θάλασσα, την ενίσχυση της συνεργασίας της Frontex με τις χώρες προέλευσης και διακίνησης λαθρομεταναστών και τη δρομολόγηση κοινών πτήσεων επιστροφής των λαθρομεταναστών στις χώρες τους με χρηματοδότηση από τη Frontex.
Το κείμενο των συμπερασμάτων των «27» θα έχει ρητές αναφορές και για την Τουρκία, χωρίς ωστόσο να έχουν ξεκαθαρίσει οι τελικές διατυπώσεις.
Οικονομία
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να δώσει προτεραιότητα στα μέτρα στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής , η ύφεση της ευρωπαϊκής οικονομίας φτάνει στο τέλος της, καθώς οι χρηματοπιστωτικές αγορές σταθεροποιούνται και το αίσθημα εμπιστοσύνης αποκαθίσταται. Ωστόσο, θα αναφερθεί ότι η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται στα πρώτα στάδια ανάρρωσης και χρειάζεται η στήριξη των κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών, μέχρις ότου διασφαλιστεί ότι η ανάκαμψη είναι μόνιμη.
Είναι γεγονός ότι για τις περισσότερες κυβερνήσεις της ΕΕ, προς το παρόν, δεν τίθεται θέμα εφαρμογής αυστηρών πολιτικών μέτρων για τη μείωση των ελλειμμάτων τους. Αντιθέτως, προωθούν μέτρα στήριξης της οικονομίας, όπως φοροελαφρύνσεις για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Τέτοιου είδους μέτρα έχουν ανακοινώσει για το 2010 η Γερμανία, η Ιταλία, η Σουηδία και η Γαλλία. Εξαίρεση αποτελεί η Ισπανία, η οποία παρά τη μεγάλη οικονομική ύφεση ανακοίνωσε την αύξηση φόρων (και του ΦΠΑ ) με στόχο τη συγκράτηση του δημοσιονομικού της ελλείμματος.
Υπενθυμίζεται, ότι είκοσι από τις 27 χώρες της ΕΕ παρουσιάζουν δημοσιονομικά ελλείμματα, πάνω από το όριο του 3% του ΑΕΠ.
