Ενάντια στα κυβερνητικά σχέδια της Βρετανίας να επιτρέψει στις εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης να χρησιμοποιούν έργα που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα χωρίς άδεια, στάθηκαν περισσότεροι από 1.000 μουσικοί, μεταξύ των οποίων η Kate Bush, ο Damon Albarn και η Annie Lennox,  οι οποίοι κυκλοφόρησαν ένα σιωπηλό άλμπουμ ως μορφή διαμαρτυρίας.

Η πρωτοβουλία έρχεται καθώς κορυφαία ονόματα της μουσικής, της λογοτεχνίας και του κινηματογράφου καταγγέλλουν τη διάλυση των πνευματικών δικαιωμάτων και προειδοποιούν πως οι καλλιτέχνες κινδυνεύουν να χάσουν τον βιοπορισμό τους.

Το άλμπουμ, με τίτλο “Is This What We Want?” (Αυτό θέλουμε;), περιλαμβάνει ηχογραφήσεις από άδειες αίθουσες ηχογραφήσεων και συναυλιακούς χώρους, ως ένα ηχηρό (και ειρωνικά σιωπηλό) μήνυμα για το τι θα συμβεί αν η κυβέρνηση προχωρήσει στις αλλαγές που σχεδιάζει.

Ο Paul McCartney, ο Elton John, ο Björn Ulvaeus των ABBA, αλλά και προσωπικότητες όπως η Julianne Moore, η Val McDermid και ο Richard Osman έχουν ενώσει τις φωνές τους ενάντια στην κυβερνητική πολιτική, ζητώντας την προστασία της δημιουργικής εργασίας από την ανεξέλεγκτη χρήση της από εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης.

Σύμφωνα με τον Ed Newton-Rex, Βρετανό συνθέτη και πρώην στέλεχος σε εταιρεία AI που εμπνεύστηκε το άλμπουμ, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να παραδώσει το έργο χιλιάδων μουσικών στην τεχνητή νοημοσύνη, δωρεάν, επιτρέποντας στις AI εταιρείες να τους ανταγωνιστούν χρησιμοποιώντας τη δουλειά τους.

«Αυτό το σχέδιο δεν είναι απλά καταστροφικό για τους μουσικούς, είναι και αχρείαστο. Η Βρετανία μπορεί να ηγηθεί της τεχνητής νοημοσύνης χωρίς να θυσιάσει τη δημιουργική της βιομηχανία», επισημαίνει.

Σιωπηλή διαμαρτυρία

Το 12o κομμάτι του άλμπουμ, για το οποίο πάνω από 1.000 καλλιτέχνες δηλώνουν  συνδημιουργοί, κυκλοφορεί ήδη στις ψηφιακές πλατφόρμες όπως το Spotify. Οι μεμονωμένοι καλλιτέχνες πίσω από κάθε “σιωπηλό” κομμάτι δεν αποκαλύπτονται, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες, η Kate Bush ηχογράφησε ένα από αυτά.

“Στη μουσική του μέλλοντος, θα ακούγονται οι φωνές μας;” αναρωτιέται η Bush, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα ανησυχίας.

Ανάμεσα στους συνδημιουργούς είναι οι Tori Amos, Billy Ocean, The Clash, Hans Zimmer, καθώς και τα μέλη της μουσικής οικογένειας Kanneh-Mason. Ο ίδιος ο τίτλος των κομματιών σχηματίζει ένα μήνυμα-διαμαρτυρία:

“Η βρετανική κυβέρνηση δεν πρέπει να νομιμοποιήσει την κλοπή μουσικής προς όφελος των AI εταιρειών”.

Τα έσοδα από το άλμπουμ θα διατεθούν στον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Help Musicians, που στηρίζει επαγγελματίες μουσικούς σε ανάγκη.

ΑΙ και πνευματικά δικαιώματα

Η διαμάχη έχει τις ρίζες της στον τρόπο που τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης εκπαιδεύονται. Τα AI μοντέλα που τροφοδοτούν εφαρμογές όπως το ChatGPT, το Stable Diffusion και το Suno βασίζονται σε τεράστιες ποσότητες δεδομένων από το διαδίκτυο, αναλύοντας μοτίβα σε υπάρχον περιεχόμενο.

Όμως, η ανεξέλεγκτη χρήση μουσικών κομματιών, άρθρων, φωτογραφιών και βιβλίων χωρίς άδεια έχει προκαλέσει κύμα μηνύσεων από συγγραφείς, δημοσιογράφους, μουσικές εταιρείες και καλλιτέχνες.

Κάποιες εταιρείες έχουν ήδη κλείσει συμφωνίες αδειοδότησης – μεταξύ αυτών και ο Guardian, που υπέγραψε συνεργασία με την OpenAI, την εταιρεία πίσω από το ChatGPT.

Αξίζει να αναφερθεί πως το άλμπουμ κυκλοφόρησε την Τρίτη 25 Φεβρουαρίου όπου έκλεισε η δημόσια διαβούλευση για τις αλλαγές στον νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων – όπου η κυβέρνηση επιμένει σε εξαίρεση υπέρ της τεχνητής νοημοσύνης.

Για να τονίσουν τη διαμαρτυρία τους, μεγάλες εφημερίδες όπως ο Guardian έχουν δημοσιεύσει πρωτοσέλιδα με το σύνθημα “Make It Fair”, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι αλλάζει τον νόμο προς όφελος των Big Tech πλατφορμών.

Την ίδια στιγμή, 34 κορυφαίοι καλλιτέχνες –ανάμεσά τους οι Barbara Broccoli, Helen Fielding, Stephen Fry, Andrew Lloyd Webber, Ed Sheeran και Tom Stoppard– συνυπογράφουν ανοιχτή επιστολή στην Times, καταδικάζοντας τα κυβερνητικά σχέδια.

“Πρόκειται για μια μαζική εκχώρηση δικαιωμάτων και εσόδων από τους δημιουργούς στις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες”, τονίζουν οι συντάκτες της επιστολής.

Ο Stephen Fry, πιο αιχμηρός από ποτέ, στέλνει μήνυμα στην κυβέρνηση: “Δεν προωθείς την ανάπτυξη σε έναν κήπο αφήνοντας όλα τα παράσιτα να φάνε τους καρπούς και τα λουλούδια. Και δεν προωθείς την ανάπτυξη σε μια οικονομία αφήνοντας όλες τις AI να κατασπαράξουν τον μόχθο των δημιουργών”.

Η βρετανική κυβέρνηση, από την πλευρά της, υποστηρίζει πως το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο εμποδίζει την ανάπτυξη και χρειάζεται αναθεώρηση.