Επιμέλεια: Γιάννης Παναγιωτακόπουλος
Τιμώντας τη μνήμη του μεγάλου τραγουδοποιού Διονύση Σαββόπουλου, που έφυγε από τη ζωή την Τρίτη 21 Οκτωβρίου σε ηλικία 81 ετών, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ) έδωσαν στη δημοσιότητα ιστορικά έγγραφα που αποκαλύπτουν τη λογοκρισία που είχε επιβάλει η Χούντα στο τραγούδι του «Ζεϊμπέκικο» («Με αεροπλάνα και βαπόρια»), γραμμένο το 1972.
Σύμφωνα με τα ντοκουμέντα, το τραγούδι είχε απορριφθεί από την Πρωτοβάθμια Επιτροπή Ελέγχου Μουσικών Τεμαχίων της τότε Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών. Επάνω στην παρτιτούρα του κομματιού διακρίνεται η σφραγίδα «Απορρίπτεται», ενώ στο σχετικό έγγραφο αναφέρεται ως αιτιολογία ότι το τραγούδι «περιέχει ανατρεπτικά νοήματα» και «δεν συνεμορφώθη με τας υποδείξεις της Επιτροπής».
Από την παραπάνω παρτιτούρα προκύπτει μάλιστα ότι οι αρχικοί στοίχοι του Canto, τα λόγια της δεύτερης φωνής που ακούγεται πίσω από τον κύρια φωνή, ήταν διαφορετικοί από αυτούς που ηχογραφήθηκαν τελικά στην πρώτη εκτέλεση του 1975.
Οι «υποδείξεις» της επιτροπής αφορούσαν την απαλοιφή ή αλλαγή συγκεκριμένων στίχων, όπως του έκτου στίχου του CANTO — «ο πατέρας μου ο Μπάτης ήρθε από τη Σμύρνη … όσοι αγαπούνε το βρώμικο ψωμί» — καθώς και τη φράση «Ώσπου οι τροχιές μας συναντούνε τις βασικές σου τις Αρχές».
Σε σχετική ανάρτησή τους, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους επισημαίνουν:
«Ο Σαββόπουλος, συνδυάζοντας με έναν δικό του τρόπο την ελληνική παραδοσιακή μουσική με το δυτικό ροκ, μίλησε για ζητήματα που απασχολούσαν την αναδυόμενη στον δημόσιο και πολιτικό βίο νεολαία. Την περίοδο της χούντας τα τραγούδια του Σαββόπουλου εκφράζουν τη νεανική κουλτούρα και την κουλτούρα της ελεύθερης έκφρασης και της αντίστασης απέναντι στη ζοφερή πραγματικότητα της δικτατορίας. Ο Σαββόπουλος, όπως και οι υπόλοιποι καλλιτέχνες, έπρεπε να προσπελάσουν το ψαλίδι της λογοκρισίας».
Το «Ζεϊμπέκικο» κυκλοφόρησε αρχικά στο άλμπουμ Βρώμικο ψωμί και, μετά τη Μεταπολίτευση, το 1975, όπου το τραγουδάει ο ίδιος ο Διονύσης Σαββόπουλος.
Επανακυκλοφόρησε στο δίσκο “10 χρόνια κομμάτια”, με ερμηνεύτρια τη Σωτηρία Μπέλλου και τον Σαββόπουλο στη δεύτερη φωνή.
Ενώ ο ίδιος ο Σαββόπουλος ήταν χαρούμενος που έγραψε ένα Ζεϊμπέκικο που το τραγούδησε η Μπέλλου, χαρακτηριστική έχει μείνει η φράση της μεγάλης τραγουδίστριας προς τον συνθέτη, αμέσως μετά την ηχογράφηση του τραγουδιού:
«Αχ, Διονύση, με έκανες και τραγουδάω ποπ».
Πηγή: Γενικά Αρχεία του Κράτους – Facebook
