Δύο νέες μελέτες που χρησιμοποίησαν νευροαπεικονίσεις εγκεφάλου, δείχνουν ότι η δραστηριότητα κάποιων περιοχών ενδέχεται να μπορεί να προβλέψει πόσο πιθανό είναι οι νεαροί ενήλικες να εμφανίσουν πρόβλημα κατάχρησης αλκοόλ ή να απαντήσουν στο στρες με επικίνδυνες σεξουαλικές συμπεριφορές.
Οι μελέτες αυτές είναι μέρος μιας μεγάλης νευρογενετικής έρευνας που ξεκίνησε το 2010 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ο σκοπός της είναι η κατανόηση του πως οι αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στον εγκέφαλο, τα γονίδια και το περιβάλλον διαμορφώνουν τις επικίνδυνες συμπεριφορές που συνιστούν προγνωστικούς παράγοντες των ψυχικών ασθενειών , όπως είναι η κατάθλιψη, το άγχος και ο εθισμός.
Η κατανόηση του βιολογικού μηχανισμού που προβλέπει τον κίνδυνο μπορεί να δώσει τη δυνατότητα τροποποιήσεων ώστε να περιοριστεί.
Και στις δύο μελέτες οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μη παρεμβατικές μαγνητικές τομογραφίες για να μετρήσουν τη δραστηριότητα δυο εγκεφαλικών περιοχών, οι οποίες βοηθούν στη διαμόρφωση συμπεριφορών κρίσιμων για την επιβίωση. Πρόκειται για το κοιλιακό ραβδωτό σώμα, το οποίο αναζητά την ανταμοιβή και την αμυγδαλή, η οποία εκτιμά τον κίνδυνο.
Το 2012 η μια μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 200 άτομα, έδειξε ότι το να έχει κανείς ταυτόχρονα υποδραστήρια αμυγδαλή και υπερδραστήριο κοιλιακό ραβδωτό σώμα σχετίζεται με προβληματική χρήση αλκοόλ κατά την απάντηση στο στρες.
Το εύρημα αυτό επιβεβαιώθηκε και από μια πιο πρόσφατη μελέτη με μεγαλύτερο δείγμα 759 φοιτητών με μέση ηλικία τα 19 έτη. Βρέθηκε επίσης ότι το αντίστροφο μοτίβο δραστηριότητας, δηλαδή, η υπερδραστήρια αμυγδαλή σε συνδυασμό με το υποδραστήριο κοιλιακό ραβδωτό σώμα πρόβλεψαν την προβληματική χρήση του αλκοόλ σαν απάντηση στο στρες τόσο κατά τη διάρκεια της εξέτασης όσο και 3 μήνες μετά. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα δεν υπάρχει όταν και οι δυο περιοχές έχουν υψηλά ή χαμηλά επίπεδα δραστηριότητας. Όταν όμως η δραστηριότητά τους δεν είναι συντονισμένη, τα άτομα ενδέχεται να έχουν πρόβλημα με το αλκοόλ. Ενδιαφέρον έχει το ότι τα άτομα με διαφορετικά προφίλ εγκεφαλικής λειτουργίας που αυξάνουν τον κίνδυνο κακής χρήσης του αλκοόλ πίνουν για διαφορετικούς λόγους.
Οι ερευνητές εξηγούν πως αυτοί που έχουν αυξημένη δραστηριότητα του κοιλιακού ραβδωτού σώματος μπορεί να πίνουν περισσότερο εξαιτίας της παρορμητικότητας τους. Σε συνδυασμό, μάλιστα, με το χαμηλότερο σήμα κινδύνου που λαμβάνουν από την αμυγδαλή είναι λιγότερο ικανοί να ελέγξουν τη συμπεριφορά τους. Αντίθετα, τα άτομα με χαμηλή δραστηριότητα του κοιλιακού ραβδωτού σώματος και υπερδραστήρια αμυγδαλή είναι περισσότερο ευαίσθητα στο στρες και ενδεχομένως να χρησιμοποιούν το αλκοόλ ως μέσο αντιμετώπισής του.
Σύμφωνα μάλιστα με τα ευρήματα της δεύτερης μελέτης που δημοσιεύτηκε στις αρχές Ιουνίου σε έγκυρο επιστημονικό περιοδικό, η ισορροπημένη δραστηριότητα των δυο εγκεφαλικών περιοχών μπορεί επίσης να προβλέψει τη σεξουαλική συμπεριφορά .Για τους σκοπούς της μελέτης ρωτήθηκαν 70 ετεροφυλόφιλοι άνδρες και γυναίκες σχετικά με τον αριθμό των συντρόφων που είχαν μέσα στους τελευταίους 11 μήνες.
Στους άνδρες βρέθηκε ότι το ίδιο μοτίβο λειτουργίας που συνδεόταν με την προβληματική χρήση αλκοόλ συνδεόταν και με μεγαλύτερο αριθμό σεξουαλικών συντρόφων σε σύγκριση με τα άτομα που είχαν ισορροπημένη δραστηριότητα στις δυο περιοχές
Στην περίπτωση των γυναικών όμως τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Οι γυναίκες με περισσότερους σεξουαλικούς συντρόφους παρουσίαζαν αυξημένη δραστηριότητα και στο κοιλιακό ραβδωτό σώμα και στην αμυγδαλή. Βίωναν, δηλαδή, ταυτόχρονα μεγάλη ανταμοιβή και μεγάλη απειλή.
Χωρίς να είναι βέβαιοι γιατί αυτό συμβαίνει, οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι ίσως το μήνυμα της αμυγδαλής σημαίνει διαφορετικά πράγματα για τον άνδρα και τη γυναίκα.
Στις γυναίκες η δραστηριότητα της αμυγδαλής μπορεί να ενεργοποιεί τη γενικευμένη επίγνωση, τη διέγερση και την ικανότητα ανταπόκρισης, όταν συνδυάζεται με μια δραστηριότητα από το κοιλιακό ραβδωτό σώμα που σχετίζεται με υψηλά επίπεδα ανταμοιβής, και να οδηγεί σε μεγαλύτερο αριθμό σεξουαλικών συντρόφων. Αντιθέτως, στους άνδρες η εντολή της αμυγδαλής ενδεχομένως να σχετίζεται περισσότερο με την ανίχνευση του κινδύνου.
Η εξέταση της δραστηριότητας των εγκεφαλικών περιοχών ως παραγόντων πρόγνωσης της σεξουαλικής συμπεριφοράς είναι ένα πεδίο αχαρτογράφητο για τη σύγχρονη έρευνα. Αν και μια προηγούμενη μελέτη είχε συνδέσει την υπερδραστηριότητα του κοιλιακού ραβδωτού σώματος με μεγαλύτερο αριθμό σεξουαλικών συντρόφων, καμιά μελέτη στο παρελθόν δε διερεύνησε τη δραστηριότητα της αμυγδαλής.
Το επόμενο βήμα είναι να προστεθεί στη διαδικασία της διερεύνησης μια ακόμα εγκεφαλική περιοχή, ο προμετωπιαίος φλοιός, ο οποίος είναι ο βασικός αρμόδιος για τη λήψη αποφάσεων. Ίσως αυτή η εγκεφαλική περιοχή βοηθήσει τους ερευνητές να προβλέψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις επικίνδυνες συμπεριφορές.
Η επισήμανση προγνωστικών παραγόντων βασισμένων στην εγκεφαλική λειτουργία είναι πολύ σημαντική, γιατί σε πολλές περιπτώσεις τα άτομα δεν έχουν επίγνωση των κινδύνων. Το κλειδί είναι ότι οι βιολογικοί μηχανισμοί είναι παρόντες πριν από την εμφάνιση των προβλημάτων. Αν γνωρίζουμε τους μηχανισμούς αυτούς για ένα άτομο μπορούμε να περιμένουμε τα προβλήματα , καθώς και τη φύση των προβλημάτων αυτών. Η γνώση αυτή μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην πρόληψη.
Πηγή : medicalnewstoday
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
