Μια πρόκληση της δίαιτας είναι η διατήρηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών, αποφεύγοντας το λεγόμενο φαινόμενο «δίαιτας γιο-γιο». Τώρα, μια νέα μελέτη υποδηλώνει ότι αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδέεται στενά με τα βακτήρια που ζουν στο έντερό μας.
Μια ομάδα με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ρεν και το Πανεπιστήμιο Paris-Saclay στη Γαλλία διεξήγαγε μια σειρά πειραμάτων σε ποντίκια, μετρώντας τις αντιδράσεις τους στις εναλλασσόμενες αλλαγές στη διατροφή κατά τη διάρκεια αρκετών εβδομάδων.
Τα διατροφικά σχήματα των ζώων εναλλάσσονταν μεταξύ μιας τυπικής δίαιτας και μιας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και ζάχαρη, που προοριζόταν να αντικαταστήσει τις ανθυγιεινές δυτικές δίαιτες. Αυτή η προσομοίωση δίαιτας γιο-γιο πυροδότησε σημάδια υπερφαγίας στα ποντίκια μόλις επέστρεφαν σε μια λιγότερο υγιεινή διατροφή.
Επιπλέον, υπήρξαν μακροχρόνιες αλλαγές στα βακτήρια του εντέρου των ποντικών, αλλάζοντας τον εσωτερικό μεταβολισμό τους. Το κρίσιμο είναι πως όταν τα αλλοιωμένα βακτήρια του εντέρου εμφυτεύτηκαν σε ποντίκια που δεν έκαναν δίαιτα, εμφάνισαν την ίδια συμπεριφορά υπερφαγίας. Είναι σαν η δίαιτα να δημιουργεί αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου που στη συνέχεια προκαλούν ανθυγιεινά διατροφικά πρότυπα.
«Δείξαμε ότι η εναλλαγή μεταξύ δίαιτας υψηλής ενέργειας και τυπικής διατροφής αναδιαμορφώνει διαρκώς το μικροβίωμα του εντέρου προς ένα προφίλ που σχετίζεται με αύξηση της ηδονικής όρεξης και αύξηση βάρους», έγραψαν οι ερευνητές στη δημοσιευμένη εργασία τους.
Αναλύοντας προσεκτικά τα εγκεφαλικά πρότυπα των ποντικιών στο πρόγραμμα δίαιτας, οι ερευνητές μπόρεσαν να δουν ότι πιθανότατα έτρωγαν για ευχαρίστηση και όχι επειδή πεινούσαν -σαν να είχε επαναρυθμιστεί ο μηχανισμός ανταμοιβής του εγκεφάλου.
Ενώ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αυτό ισχύει για τους ανθρώπους, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν έντονα ότι οι κύκλοι διατροφής θα μπορούσαν να προκαλέσουν ορισμένες αλλαγές στο μείγμα βακτηρίων στο έντερο που δυσχεραίνουν τη διατήρηση μιας υγιεινής διατροφής.
Η μοναδική σύνθεση των βακτηρίων στο έντερό μας έχει σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία μας, επηρεάζοντας για παράδειγμα την εγκεφαλική μας δραστηριότητα και τον κίνδυνο ασθενειών. Αυτό το μικροβίωμα μπορεί με τη σειρά του να επηρεαστεί από ασθένειες, διατροφή και το περιβάλλον μας.
«Η διατήρηση του βάρους κατά τη διάρκεια περιοριστικής δίαιτας γιο-γιο μπορεί να παρεμποδιστεί όχι μόνο από μεταβολικές προσαρμογές αλλά και από τροποποιημένες διαδικασίες που σχετίζονται με την ανταμοιβή των τροφίμων», έγραψαν οι ερευνητές.
Βελτιώνοντας την κατανόησή μας για τη δίαιτα γιο-γιο και τα διαταραγμένα διατροφικά πρότυπα που μπορεί να συνοδεύουν, η ελπίδα είναι ότι μπορούμε να βελτιώσουμε τις θεραπείες για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και την προώθηση της υγιεινής διατροφής -ίσως στοχεύοντας συγκεκριμένους τύπους βακτηρίων του εντέρου.
Ένας τρόπος για να επεκταθεί η έρευνα μπορεί να είναι η προσεκτική εξέταση των τύπων βακτηριακών αλλαγών που προκαλούνται από τις δίαιτες γιο-γιο, καθώς και των βιολογικών μηχανισμών που επηρεάζουν αυτές οι μεταβολές στο μικροβίωμα και καθιστούν πιο πιθανή την υπερφαγία. Αυτό πρέπει επίσης να τεκμηριωθεί σε δοκιμές σε ανθρώπους, φυσικά.
«Σίγουρα χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να κατανοήσουμε πλήρως τους μηχανισμούς που εμπλέκονται σε αυτό το μοντέλο, ειδικά όσον αφορά τις οδούς μεταγωγής από το μικροβίωμα του εντέρου στον εγκέφαλο που εμπλέκονται σε αυτήν την τροποποιημένη διατροφική συμπεριφορά που προκαλείται από την εναλλαγή βάρους», γράφουν οι ερευνητές.
Η έρευνα έχει δημοσιευτεί στο Advanced Science.
