Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ

Πότε ήπιατε τελευταία μια αξιοπρεπή ποσότητα νερού; Όλοι γνωρίζουμε ότι πρέπει να καταναλώνουμε περισσότερο H₂Ο, όμως παρότι το γνωρίζουμε παίρνουμε λιγότερο από το ήμισυ των συνιστώμενων δόσεων την ημέρα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Puregym. Αυτό, μπορεί να μας θέσει σε κίνδυνο αφυδάτωσης και μακροπρόθεσμα σε σοβαρά θέματα υγείας.

«Το νερό είναι απαραίτητο για τη ζωή και διαδραματίζει ζωτικό ρόλο σε σχεδόν κάθε διαδικασία του σώματος», λέει ο Σταύρος Κάβουρας, καθηγητής διατροφής και διευθυντής του εργαστηρίου επιστήμης ενυδάτωσης στο κρατικό πανεπιστήμιο της Αριζόνα. «Βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας σας, στη μεταφορά θρεπτικών ουσιών, στην απομάκρυνση των αποβλήτων και στη λίπανση των αρθρώσεων σας. Η σωστή ενυδάτωση βοηθά στην πέψη, υποστηρίζει την υγεία των νεφρών και της καρδιάς, και ενισχύει τη φυσική απόδοση».

Το ανθρώπινο σώμα είναι περίπου 60 τοις εκατό νερό, αλλά συνεχώς χάνουμε υγρά – περίπου 2 έως 2,5 λίτρα την ημέρα – μέσω του ιδρώτα, των ούρων, των κοπράνων και της αναπνοής. Η τακτική αντικατάσταση αυτού του υγρού είναι ζωτικής σημασίας.

«Πολλοί από εμάς είναι ελαφρώς αφυδατωμένοι ή υπό-ενυδατωμένοι χωρίς να το συνειδητοποιήσουμε», λέει ο καθ. Κάβουρας. «Το πιο σημαντικό είναι ότι συνδέεται με χρόνιες καταστάσεις υγείας, όπως η υπέρταση, ο διαβήτης και η άνοια, πράγμα που με τη σειρά του σημαίνει μειωμένο προσδόκιμο ζωής».

Σε ζεστό καιρό, η αφυδάτωση μπορεί να κλιμακωθεί γρήγορα, ενδεχομένως οδηγώντας σε κατάρρευση ή ακόμα και θάνατο. Ο κίνδυνος αυξάνεται εάν είστε μεγαλύτεροι, λαμβάνοντας πολλαπλά φάρμακα ή έχετε ασθένεια και διάρροια. Η αφυδάτωση είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τις εισαγωγές σε νοσοκομεία ​​στους ηλικιωμένους.

Ακολουθούν τα συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε:

  1. Είστε διψασμένοι

Αισθάνεστε δίψα; Είστε ήδη ήπια αφυδατωμένοι. «Η δίψα είναι το πρώτο στάδιο της αφυδάτωσης», λέει ο Ντιλίπ Λόμπο, καθηγητής γαστρεντερικής χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, ο οποίος ερευνά την ισορροπία υγρών και ηλεκτρολυτών.

«Μόλις χάσετε το δύο τοις εκατό του σωματικού σας βάρους σε υγρό (1,4 λίτρα για ένα άτομο 70 κιλά), ενεργοποιεί τους υποδοχείς στον εγκέφαλο που σας κάνουν να αισθάνεστε διψασμένοι. Η ήπια αφυδάτωση μπορεί να συμβεί εύκολα εάν είστε έξω στον ήλιο ή εργάζεστε σε ένα ζεστό γραφείο και δεν πίνετε πολύ. Χάνετε πολύ νερό μέσω του ιδρώτα σας, ειδικά αν δεν είστε εγκλιματισμένοι. Σε αυτό το σημείο, η αφυδάτωση αντιστρέφεται εύκολα με την κατανάλωση υγρών.

«Εάν αντικαταστήσετε το νερό που έχετε χάσει, θα νιώσετε καλύτερα αμέσως» λέει ο καθηγητής. «Το υγρό εισέρχεται στο αίμα σας και διορθώνει την ανισορροπία. Ωστόσο η αίσθηση της δίψας μειώνεται με την ηλικία, οπότε να πίνετε νερό καθ ‘όλη τη διάρκεια της ημέρας».

  1. Τα ούρα σας είναι πιο σκούρα

Ελέγξτε το χρώμα των ούρων σας. Εάν είναι μέλι, πρέπει να πίνετε περισσότερο. Εάν είναι πιο σκούρο καφέ, μπορεί να είστε σοβαρά αφυδατωμένοι. «Μόλις εμφανιστεί δίψα, το σώμα σας αρχίζει να κρατάει στο νερό», εξηγεί ο καθ. Λόμπο. «Τα νεφρά σας στέλνουν λιγότερο νερό στην ουροδόχο κύστη, καθιστώντας τα ούρα σας πιο πυκνά. Αυτός είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τις πέτρες των νεφρών.

«Εάν δεν πίνετε αρκετά, τα νεφρά σας πρέπει να εργαστούν πραγματικά σκληρά και αυτό αυξάνει τον κίνδυνο ορισμένων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, ειδικά αν είστε γυναίκα», προσθέτει.

  1. Έχετε εγκεφαλική ομίχλη

Ο εγκέφαλος είναι 73 τοις εκατό νερό, έτσι ώστε τα κύτταρα του εγκεφάλου σας πρέπει να αγωνιστούν για να λειτουργήσουν μόλις αφυδατωθείτε. «Ακόμη και ένα χαμηλό επίπεδο αφυδάτωσης μπορεί να μειώσει τις γνωστικές δεξιότητες όπως η μνήμη, η προσοχή και ο κινητικός συντονισμός», λέει ο Δρ Λούις Τζέιμς, ειδικός διατροφολόγος. «Αυτό μπορεί να επηρεάσει την απόδοσή σας είτε εργάζεστε σε ένα γραφείο, οδηγώντας το αυτοκίνητό σας ή αποφασίζοντας αν είναι ασφαλές να διασχίσετε το δρόμο».

Μια μελέτη σε περιοδικό κλινικής διατροφής διαπίστωσε ότι το 45 % των γιατρών και των νοσοκόμων ήταν αφυδατωμένοι μέχρι το τέλος της βάρδιάς τους και η βραχυπρόθεσμη μνήμη τους μειώθηκε. Απλά πίνοντας ένα ποτήρι νερού 300ml έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την ανάκληση μνήμης. Καθώς η αφυδάτωση εξελίσσεται, μπορεί να βρίσκεστε σε σύγχυση και αποπροσανατολισμένοι.

  1. Πονοκέφαλοι

Η αφυδάτωση είναι μια κοινή αιτία για πονοκεφάλους. Καθώς το υγρό αφήνει τον εγκέφαλό σας, μπορεί να ασκήσει πίεση στους υποδοχείς και τα νεύρα του πόνου στον εγκέφαλο. Ο πόνος μπορεί να επιδεινωθεί όταν λυγίζετε και μετακινείτε το κεφάλι σας. Οι περισσότεροι πονοκέφαλοι αφυδάτωσης βελτιώνονται μέσα σε μια ώρα ή δύο, μόλις επανενυδατωθείτε και ξεκουραστείτε. Μείνετε μακριά από τον ήλιο και δοκιμάστε να βάλετε κάτι δροσερό στο μέτωπό σας.

Ένας πονοκέφαλος αφυδάτωσης μπορεί να μετατραπεί σε ημικρανία, οπότε προσπαθήστε να πιείτε υγρά ακόμα και αν αισθάνεστε ναυτία – οι μικρές γουλιές είναι καλύτερες. Μια μελέτη στο περιοδικό Journal of Clinical Neuroscience διαπίστωσε ότι πόνος, διάρκεια και συχνότητα ημικρανίας ήταν σημαντικά χαμηλότερα σε ασθενείς που έπιναν περισσότερο νερό.

  1. Νιώθετε κουρασμένοι και ανόρεκτοι

Η αφυδάτωση βρίσκεται πίσω από μία στις δέκα αιτίες στις διαγνώσεις γιατρών για την κόπωση, σύμφωνα με μια μελέτη 300 ιατρών από την Ένωση Φυσικών Πηγών Υδάτων. Πίνοντας τακτικά νερό κρατά το σώμα σας και τον εγκέφαλο ενεργοποιημένο, ειδικά αν είστε ενεργοί. Κατά τη διάρκεια του ζεστού καιρού, μπορεί να χάσετε 1,5 έως 2 λίτρα νερού την ώρα μέσω του ιδρώτα. «Εάν δεν αντικαθιστάτε αυτά τα υγρά, το αίμα σας πυκνώνει, και η καρδιά σας πρέπει να εργαστεί σκληρότερα για να διατηρήσει την αρτηριακή σας πίεση και τα επίπεδα οξυγόνου», προειδοποιεί ο καθηγητής Λόμπο.

Καθώς μεγαλώνουμε, η αφυδάτωση μπορεί να κάνει την καθημερινή ζωή εξαντλητική. «Ένας 80χρονος που χάνει σωματικό βάρος μέσω υγρών είναι πιο πιθανό να αισθανθεί τα αποτελέσματα», λέει ο καθηγητής. «Η έρευνά μας δείχνει ότι οι ηλικιωμένοι που έφτασαν στο νοσοκομείο με αφυδάτωση, παρέμειναν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και είχαν 6% υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας».

  1. Αισθάνεστε ζάλη και λιποθυμία

«Μόλις χάσετε το τέσσερις τοις εκατό του σωματικού σας βάρους σε υγρό, η εφίδρωση γίνεται δύσκολη και η θερμοκρασία σας αυξάνεται, θέτοντας σε κίνδυνο υπερθέρμανσης του σώματος», λέει ο καθ. Λόμπο. «Η αρτηριακή πίεση πέφτει, και μπορείτε να νιώσετε ζαλάδα ή λιποθυμία. Αυτό είναι μια “μέτρια αφυδάτωση” και θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρικές συμβουλές. Ακολουθεί πτώση λειτουργίας πολλαπλών ζωτικών οργάνων, όπως τα νεφρά σας, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κώμα ή ακόμα και θάνατο», λέει ο καθηγητής Λόμπο.