Ανταπόκριση: Μπάμπης Πετράκης
Το ποσό των 10.000 δολαρίων κατάφεραν να συγκεντρώσουν, το Ελληνικό RSL της Μελβούρνης (ο Οργανισμός Παλαιών Πολεμιστών και Εφέδρων)και η επιτροπή Lemnos Gallipoli Commemorative, στην χοροεσπερίδα που διοργάνωσαν, με σκοπό την συγκέντρωση χρημάτων για την δημιουργία μνημείου αφιερωμένο στον ρόλο της Λήμνου κατά τη διάρκεια της μάχης της Καλλίπολης το 1915, στην περίοδο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Το άγαλμα που θα φιλοτεχνηθεί από τον γλύπτη Peter Corlett θα απεικονίζει έναν στρατιώτη και μία νοσοκόμα στη Λήμνο.
Η εκστρατεία στην Καλλίπολη ήταν η πρώτη μεγάλη πολεμική επιχείρηση των Αυστραλιανών Ενόπλων Δυνάμεων στη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Συνολικά 50,000 Αυστραλοί μαχητές έλαβαν μέρος στην εκστρατεία, από τους οποίους 8,700 εφονεύθησαν και 19,000 τραυματίστηκαν.
Η νήσος Λήμνος, που βρίσκεται κοντά στη χερσόνησο της Καλλίπολης, έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην εκστρατεία και είναι στοιχείο κλειδί στην ιστορία των ΑΝΖΑΚΣ (των στρατιωτικών δυνάμεων της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας) και στη συμμετοχή της Αυστραλίας στον πόλεμο.
Μερικά στοιχεία- κλειδιά που δείχνουν το ρόλο της Λήμνου στην ιστορία των ΑΝΖΑΚΣ στην Καλλίπολη, είναι:
* Η νήσος ήταν το κυριότερο σημείο συγκέντρωσης, επιβίβασης και εφοδιασμού για τις αποβάσεις στην χερσόνησο της Καλλίπολης.
* Στη Λήμνο έγιναν οι πρώτες δοκιμαστικές αποβάσεις, πριν την πραγματική απόβαση στην Καλλίπολη.
* Το λιμάνι της νήσου ήταν μια μεγάλη βάση εξόρμησης για ναυτικές επιχειρήσεις, περιλαμβανομένης της δράσης των υποβρυχίων.
* Ήταν ο τόπος εγκατάστασης μεγάλων νοσοκομειακών σταθμών για την εκστρατεία, με συμμετοχή για πρώτη φορά σε μακρινή χώρα Αυστραλέζων νοσοκόμων σε πολεμικό θέατρο.
* Κάποιες στρατιωτικές φυσιογνωμίες της Αυστραλίας επισκέφτηκαν τη νήσο, όπως ο Albert Jacka που είχε τιμηθεί με το Βικτωριανό Σταυρό και οι Αυστραλοί στρατηγοί Birdwood και Monash. Κάποτε την είχε επισκεφθεί και ο Winston Churchill.
* Είναι η τοποθεσία δύο μεγάλων στρατιωτικών νεκροταφείων της Κοινοπολιτείας, ένα στο Μούδρο και ένα στο Πορτιάνου, στα οποία υπάρχουν 148 τάφοι Αυστραλών.
* Τα πρώτα στρατεύματα που έφθασαν στη Λήμνο ήσαν ομάδες πεζοναυτών, την 23η Φεβρουαρίου 1915.
* Οι πρώτες Αυστραλιανές Αυτοκρατορικές Δυνάμεις που αποβιβάστηκαν στη Λήμνο, ήταν την 4η Μαρτίου 1915.
* Χιλιάδες αξιωματικοί, οπλίτες και νοσοκόμες θα έφθαναν τις επόμενες ημέρες για να μετατρέψουν την νήσο σε ένα απέραντο συμμαχικό στρατόπεδο.
* Η Λήμνος έπαιξε ζωτικό ρόλο στη διάρκεια των οκτώ μηνών της εκστρατείας της Καλλίπολης, αφού από αυτή ξεκινούσαν τα στρατεύματα και σε αυτή είχαν οργανωθεί μεγάλα νοσοκομεία και χώροι ανάπαυσης.
* Στις πολλές νοσοκομειακές σκηνές [τέντες] που είχαν στηθεί, θα μπορούσαν να έχουν περίθαλψη 3,000 ασθενείς και τραυματίες.
* Μέχρι τον Οκτώβριο του 1915 τα δύο αυστραλιανά νοσοκομεία διέθεταν 9,000 κλίνες [κρεβάτια], για ασθενείς και τραυματίες.
* Τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 1915, 57,000 ασθενείς και 37,000 τραυματίες μεταφέρθηκαν από τις ακτές της χερσονήσου της Καλλίπολης στα συμμαχικά νοσοκομεία στη Λήμνο.
* Έχει υπολογισθεί ότι περισσότερες από 200 αυστραλέζες νοσοκόμες ήσαν στη Λήμνο, στη διάρκεια της εκστρατείας στην Καλλίπολη.
*Μόνο το 2% των τραυματιών στρατιωτών υπέκυψαν στα τραύματά τους και έχασαν την ζωή τους, ποσοστό που θεωρείται ιδιαίτερα μικρό.
* Ένα από τα χαρούμενα γεγονότα στη νήσο, ήταν ο γάμος μεταξύ του Λοχία Ernest Lawrence και της νοσοκόμας Clarice Daley στο ναό του στρατοπέδου στο Δυτικό Μούδρο, στις 21 Οκτωβρίου 1915. Και οι δύο επέζησαν του πολέμου και αργότερα έζησαν στο Elwood της Βικτόριας.
* Η ανακωχή μεταξύ των Συμμάχων και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, υπεγράφη στο κατάστρωμα του πλοίου HMAS Agamemnon στο λιμάνι του Μούδρου, το φθινόπωρο του 1918.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι του χρόνου συμπληρώνονται 100 χρόνια από την Μάχη της Καλλίπολης και γι’αυτό το λόγο, αναμένεται μεγάλη αύξηση των Αυστραλών επισκεπτών στην Λήμνο.
Για την προσπάθεια ανέγερσης του μνημείου προς τιμήν των Αυστραλών νοσοκόμων,των στρατιωτών του Άνζακ, αλλά και των κατοίκων της Λήμνου, όπως και για την χοροεσπερίδα, που διοργανώθηκε γι’ αυτό το σκοπό, μας μίλησε ο Πρόεδρος του Ελληνικού RSL της Μελβούρνης κ. Στηβ Κυρίτσης :
