Παλαιότερα οι ψυχολόγοι θεωρούσαν τη συναισθηματική νοημοσύνη ως το «κλειδί» της ευτυχίας. H σύγχρονη Ψυχολογία μάς λέει πως η «πνευματικότητα» είναι αυτή που καθορίζει τα υγιή και ισορροπημένα παιδιά.

Ο καθηγητής του Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου «The Spiritual Life of Children» (Η πνευματική ζωή των παιδιών), Ρόμπερτ ΚόουλςΌλοι οι γονείς έχουν μια κοινή επιθυμία: να είναι τα παιδιά τους ευτυχισμένα. Βέβαια, η έννοια της ευτυχίας για κάποιους είναι ταυτισμένη με την οικονομική ευημερία, για άλλους με τη δόξα ή την επιτυχία.
Φυσικά, τα παιδιά δεν μπορούν να ταυτιστούν με τέτοιες έννοιες. Όταν οι γονείς τούς λένε «Φρόντισε να διαβάζεις, για να πετύχεις στη ζωή», τα παιδιά απορούν. Ο καθηγητής του Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου «The Spiritual Life of Children» (Η πνευματική ζωή των παιδιών), Ρόμπερτ Κόουλς, ανατρέπει όλα τα κλισέ, υποστηρίζοντας πως η ευτυχία για τα παιδιά είναι ταυτισμένη με άλλες λέξεις, όπως η ξεγνοιασιά, η πνευματική υγεία και η ασφάλεια. Πέρα, λοιπόν, από τις ακαδημαϊκές γνώσεις, οι σύγχρονοι γονείς οφείλουν να εκπαιδεύσουν κατάλληλα τα παιδιά τους, ώστε να αποκτήσουν ενσυναίσθηση και πνευματικότητα.
Τι σημαίνει πνευματικότητα;
Ο Ρόμπερτ Κόουλς ανατρέπει όλα τα κλισέ, υποστηρίζοντας πως η ευτυχία για τα παιδιά είναι ταυτισμένη με άλλες λέξεις, όπως η ξεγνοιασιά, η πνευματική υγεία και η ασφάλειαΕίναι η αίσθηση της σημασίας και του σκοπού, του νοήματος που έχουμε για τη ζωή, και συνδέεται άμεσα με τη βαθιά συνειδητοποίηση και τις αξίες μας. Τα παιδιά, σύμφωνα με τον δρα Κόουλς, δεν παρατηρούν απλά, νιώθουν το περιβάλλον και κυριολεκτικά το ζουν. Επιπλέον, εντοπίζουν, απορροφούν και αντιδρούν σε αυτό πολύ πιο έντονα από ό,τι οι ενήλικοι. Τα μικρά παιδιά είναι πολύ καλά συντονισμένα με τη διαίσθησή τους, επειδή δεν έχουν ακόμα βυθιστεί μέσα στην «πραγματικότητα» και συχνά ακούν και βλέπουν πράγματα που εμάς μας διαφεύγουν. Μέχρι τα έξι τους χρόνια περίπου, είναι εναρμονισμένα με τον πνευματικό κόσμο και με πράγματα αθέατα. Μετά τα έξι, όταν πια πάνε σχολείο και «εκτεθούν» στον παραδοσιακό τρόπο σκέψης και στις λογικές διεργασίες, αυτός ο συντονισμός ελαττώνεται. Τι μπορούμε να κάνουμε, για να διατηρήσουν αυτήν την πνευματικότητα, αλλά και να την αναπτύξουν, ώστε να γίνουν -αν όχι ευτυχισμένοι- τουλάχιστον ικανοποιημένοι ενήλικοι;

1. Μυήστε τα στη θετική σκέψη

Όπως όλοι οι άνθρωποι, έτσι και τα παιδιά έχουν τα πάνω και τα κάτω τους. Εμείς, αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να τα σεβόμαστε και να τα αντιμετωπίζουμε θετικά σε όλες τις περιπτώσεις. Αντί να θυμώσετε με μια αφηρημάδα τους, μια αταξία ή ένα λάθος που θα κάνουν στο σχολείο, πείτε τους απλώς: «Δεν πειράζει, την επόμενη φορά θα τα καταφέρεις καλύτερα». Έτσι, θα μάθουν να βλέπουν τη θετική πλευρά σε δύσκολες ή δυσάρεστες καταστάσεις. Και την επόμενη φορά, όντως θα τα καταφέρουν καλύτερα.

2. Μάθετέ τα να ζουν τη στιγμή

Και, βέβαια, ζήστε αυτές τις στιγμές μαζί τους. Δώστε την απαιτούμενη προσοχή σε αυτά που σας λένε, αφήστε το να σας μιλήσει για τους φόβους, τα όνειρά του. Κάθε στιγμή της ζωής είναι πολύτιμη, και αυτό θα το μάθει μέσα από τη δική σας ικανότητα να το ακούτε.

3. Μάθετέ τα να σέβονται τα δικαιώματα και τα αισθήματα των άλλων

Εξηγήστε του πόσο καλό είναι να μοιράζεται και να προσφέρει σε άλλους που είναι ίσως λιγότερο τυχεροί από εκείνο. Μάθετέ του να έχει αυτοέλεγχο -ώστε να λύνει ειρηνικά τις διαφορές του-, αλλά ταυτόχρονα να αναγνωρίζει και να σέβεται και τα δικά του συναισθήματα. Ο σεβασμός θα βοηθήσει στη βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων του, αλλά και στην ένταξή του στο κοινωνικό σύνολο.


4. Ρίξτε τους ρυθμούς

Για πολλά παιδιά της εποχής μας, ο ελεύθερος χρόνος είναι ένα άπιαστο όνειρο. Αφήστε το να χαζέψει ένα πουλάκι, να μυρίσει ένα λουλούδι, να τελειώσει μια ζωγραφιά. Αυτά τα μικρά πράγματα είναι που θα το βοηθήσουν να νιώσει αρμονικά με τη ζωή και να κατανοήσει τις ομορφιές του κόσμου που μας περιβάλλει.

5. Μην τα επιβαρύνετε με υπερβολικές προσδοκίες

Συχνά, κάτω από ένα πιεστικό πρόγραμμα κρύβονται οι υπερβολικές γονεϊκές προσδοκίες. Σε πολύ μικρή ηλικία, περιμένουμε από τα παιδιά να αφήσουν τα παιχνίδια τους και να γίνουν σοβαρά και ανταγωνιστικά. Όλος αυτός ο αγώνας δρόμου προς τον ορθολογισμό μπλοκάρει δραματικά τη δημιουργικότητα, ενίοτε και τα συναισθήματά τους. Τι θα λέγατε αν απλώς αφήναμε τα παιδιά να ανακαλύψουν ποια είναι, χωρίς να τους επιβάλλουμε να γίνουν αυτό που εμείς θέλουμε; Θα είναι ωραίο να κοιτούν «πίσω» και να θυμούνται μια χαρούμενη παιδική ηλικία.

6. Ενισχύστε τη δημιουργικότητά τους

Τα παιδιά έχουν μια βαθιά επιθυμία να καταλάβουν τη θέση τους στον κοινωνικό τους περίγυρο. Ενθαρρύνετέ τα να διαβάζουν, να ακούνε μουσική, συνοδέψτε τα σε μια θεατρική παράσταση. Η δημιουργικότητα είναι απαραίτητη προκειμένου να αναζητήσει τις δικές του λύσεις και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.

7. Εμπιστευτείτε το ένστικτό τους

Τα παιδιά έχουν μια ιδιαίτερα ανεπτυγμένη διαίσθηση. Μπορούν να νιώσουν την κακή ενέργεια και τα συναισθήματα των άλλων. Δεν είναι τυχαίο που κάποιες φορές αποφεύγουν κάποιον μόνο και μόνο γιατί νιώθουν τον κίνδυνο. Το ένστικτο ενός παιδιού είναι ένας αλάνθαστος κριτής.

8. Ανακαλύψτε τι κάνει εσάς ευτυχισμένους

Πριν αρχίσουμε να ανησυχούμε για το πόσο ευτυχισμένα δείχνουν ή πρόκειται να γίνουν τα παιδιά μας, μήπως να αναρωτιόμασταν πρώτα για τη δική μας ευτυχία; Τα παιδιά μπορούν να δουν τα πάντα, καταλαβαίνουν τα ψεύτικα χαμόγελα, τα ψεύτικα γέλια. Μην υποκρίνεστε, λοιπόν, πως είστε οι τέλειοι γονείς. Προσπαθήστε απλώς να είστε ευτυχισμένοι.

Με τη συνεργασία της δρ Βίκυς Ντριβονίκου-Βένερη (Διδάκτωρ Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Surrey, Επιστημονική Υπεύθυνη «www. psixo-logw.gr»)
Σύντομο βιογραφικό

Η δρ Βίκυ Ντριβονίκου-Βένερη είναι κάτοχος πτυχίου στην Ψυχολογία BSc (Hons) Psychology του Northumbria University, Newcastle, (Μεγάλη Βρετανία), μεταπτυχιακού στη Γνωστική Νευροψυχολογία (MSc) από το Πανεπιστήμιο του Oxford-Brookes (Μεγάλη Βρετανία), και διδακτορικού διπλώματος (PhD) στην Ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο του Surrey (Μεγάλη Βρετανία). Εργάστηκε επί σειρά ετών ως καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Surrey και έχει δημοσιεύσει άρθρα σε ακαδημαϊκά και επιστημονικά περιοδικά και διεθνή συνέδρια.

Έχει ειδικευτεί σε θέματα που αφορούν σε ανώτερες γνωστικές διεργασίες, στη σχέση μεταξύ γλώσσας και σκέψης, στην παθολογία λόγου, και στην αναπτυξιακή ψυχολογία. Κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών της στο πλαίσιο της συνεργασίας της με νοσοκομεία, εκπαιδεύτηκε στην εκτίμηση των γνωστικών λειτουργιών, ανίχνευση πιθανής εγκεφαλικής δυσλειτουργίας ως αποτέλεσμα αναπτυξιακών, νευρολογικών ή ψυχιατρικών διαταραχών, επιπτώσεις της νοητικής έκπτωσης στη λειτουργικότητα του ατόμου, καθώς και στην επιλογή προγραμμάτων αποκατάστασης, αποτίμηση της αποτελεσματικότητας της θεραπευτικής αγωγής και πρόγνωση και εξέλιξη των δυσλειτουργιών.

Κατά την παραμονή της στη Μεγάλη Βρετανία εκπαιδεύτηκε και εργάστηκε σε ιδιωτικούς και δημόσιους (τμήματα του Δημόσιου Συστήματος Υγείας – NHS) φορείς Ψυχικής Υγείας, όπως το Russell Cairns Unit, John Radcliffe Hospital στην Οξφόρδη, το Child Development Centre (CDC), το Royal Surrey County Hospital το Paediatrics & Child Health, το Epsom General Hospital, το Autism Diagnostic and Research Centre, Southampton Ltd (ADRC), το Mid Sussex Child Development Team κ.λπ.

Έχει διδάξει σε Κέντρα Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης στην Αθήνα, σε franchised προγράμματα Βρετανικών Πανεπιστημίων, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Είναι αναγνωρισμένο μέλος (Chartered Psychologist) του Βρετανικού Συλλόγου Ψυχολόγων (BPS).
σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης