Μία γυναίκα θεωρούμε ότι είχε πρόωρο τοκετό, αν γέννησε πριν ολοκληρώσει τις 37 εβδομάδες εγκυμοσύνης. Ως πρόωρος τοκετός δεν θεωρείται η διεκπεραίωση μιας κύησης πριν από τις 20 εβδομάδες, αφού σε τέτοιες περιπτώσεις μιλάμε για αποβολή.
Υπάρχουν δύο βασικές περιπτώσεις πρόωρου τοκετού: αυτές που ακολουθούν χρονικά την πρόωρη ρήξη του θυλακίου – σπασμένα νερά – και εκείνες που δεν σχετίζονται με πρόωρη ρήξη θυλακίου. Στην πρώτη περίπτωση, είναι λογικό ότι η ρήξη του θυλακίου πρόωρα μπορεί να προκαλέσει και τοκετό. Κάτι τέτοιο συμβαίνει όταν η ρήξη οφείλεται σε κάποιο μικρόβιο, από αυτά που βρίσκονται στον κόλπο ή τον τράχηλο και δυνητικά μπορούν να αδυνατίσουν το θυλάκιο.
Υπάρχουν όμως και πολλές περιπτώσεις που ο πρόωρος τοκετός ξεκινά χωρίς να έχουν σπάσει τα νερά. Το αίτιο πολλές φορές παραμένει άγνωστο, αν και μια μεγάλη πληθώρα παθήσεων μπορεί να φέρει την ευθύνη. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι ανατομικές παραλλαγές της μήτρας, τα μεγάλα ινομυώματα, η δίδυμη κύηση, το επιπλέον αμνιακό υγρό, καθώς και η ανεπάρκεια του τραχήλου της μήτρας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, αν δεν υπάρχει κάποιος εμφανής προδιαθεσικός παράγοντας, είναι αδύνατο να διαγνώσουμε ποια εγκυμοσύνη δεν θα φτάσει έως το τέλος. Από την άλλη μεριά, ακόμη κι όταν υπάρχει κάποια προδιάθεση, δεν γνωρίζουμε αν αυτή είναι αρκετή για να προκαλέσει πρόωρο τοκετό.
Τα τελευταία χρόνια, χρησιμοποιείται μια ειδική μέτρηση του μήκους του τραχήλου της μήτρας, για την οποία απαιτείται η χρήση του κολπικού υπερηχογραφήματος στην εγκυμοσύνη. Όσο πιο μακρύς είναι ο τράχηλος της μήτρας, τόσο μικρότερη η πιθανότητα πρόωρου τοκετού. Βέβαια, ένας σχετικά κοντός τράχηλος δεν σημαίνει ότι η γυναίκα θα γεννήσει πρόωρα, αν και μπορεί να είναι πιο πιθανό σε μια τέτοια περίπτωση.
Στις κυήσεις με διαπιστωμένο κοντό τράχηλο μπορεί να βοηθήσει η χορήγηση μιας ορμόνης που λέγεται προγεστερόνη. Η προγεστερόνη χορηγείται είτε από τον κόλπο είτε από το στόμα. Πιθανώς δρα μυοχαλαρωτικά στη μήτρα και, με τον τρόπο αυτό, ελαττώνει τη συχνότητα του πρόωρου τοκετού.
Το άρθρο επιμελήθηκε και υπογράφει
ο Θάνος Παπαθανασίου MD(London)
MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
www.gynaikologos.net
