Κάποτε, ένας αμφιλεγόμενος πυρηνικός σταθμός στο Κέιθνες της Σκωτίας είχε φέρει την ευημερία στην περιοχή. Σήμερα, το κέντρο βάρους πέφτει στην αξιοποίηση της αιολικής και κυματικής ενέργειας.

Το θαλάσσιο στενό Πέντλαντ Φιρθ χωρίζει τα νησιά Όρκνει από το Κέιθνες. Θεωρείται ένα από τα πιο δύσκολα θαλάσσια περάσματα μεταξύ της Β. Θάλασσας και του Β. Ατλαντικού, εξαιτίας των έντονων θαλάσσιων ρευμάτων και ανέμων, στοιχεία που αναμένεται ωστόσο να ευνοήσουν ιδιαίτερα τους κατοίκους της περιοχής, αν αξιοποιηθούν ως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Το 1955 κατασκευάστηκε στην απομακρυσμένη περιοχή του Ντούνρεϊ ένας πυρηνικός σταθμός, γεγονός που χαροποίησε ιδιαίτερα τους κατοίκους, αφού δημιουργήθηκαν πολλές νέες θέσεις εργασίας. Ορισμένοι, βέβαια, προειδοποιούσαν ήδη από τότε για τους κινδύνους της πυρηνικής ενέργειας.

Ο πυρηνικός σταθμός επέφερε μεγάλες αλλαγές στη ζωή των ντόπιων. Το ίδιο αναμένεται να κάνει τώρα και η κατάργησή του, που, σύμφωνα με τα σχέδια, πρόκειται να ολοκληρωθεί το 2023. Από αυτήν τη διαδικασία πρόκειται να χαθούν 2.000 θέσεις εργασίας, ένα εκ πρώτης όψεως μεγάλο πλήγμα για μια κοινωνία μόλις 26.000 ατόμων.

Ο Αμερικανός Τσαρλς Μακ Βέι βρίσκεται από τον περασμένο Δεκέμβριο στο Ντούνρεϊ, όπου είναι υπεύθυνος για την απενεργοποίηση του πυρηνικού σταθμού. Μέχρι το 2023 πρέπει να κατεδαφιστούν τα κτήρια, να αποθηκευτεί ασφαλώς το πυρηνικό υλικό και να επανέλθει η περιοχή στην κατάσταση που βρισκόταν πριν από τη δημιουργία του σταθμού.

Αλλαγή και νέες θέσεις εργασίας

Πάντως, ο Ρόι Κιρκ, τοπικός διευθυντής της υπηρεσίας οικονομικής ανάπτυξης, τονίζει ότι η οικονομία της περιοχής πρόκειται να τονωθεί με το κλείσιμο του Ντούνρεϊ. Στην ακτή ήδη κατασκευάζονται αιολικά πάρκα, ενώ από την άλλη πλευρά του Πέντλαντ Φιρθ γίνονται έρευνες σχετικά με τη θαλάσσια ενέργεια. Μηχανικοί, ειδικοί ασφαλείας, διαχειριστές και εργάτες, που εργάζονται τώρα στις εγκαταστάσεις του πυρηνικού εργοστασίου, θα μπορέσουν να απασχοληθούν και μετά τις προγραμματισμένες, ριζικές αλλαγές, υποστηρίζει ο Κιρκ.

Σημαντικό όμως είναι να παραμείνουν στο Κέιθνες, ώστε αυτό να μη μεταλλαχθεί σε κέντρο

offshore εταιρειών. Για τον σκοπό αυτό έχει αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα εύρεσης και κατάρτισης εργαζομένων, με τη βοήθεια της κυβέρνησης της Σκωτίας, της Ε.Ε. και της υπηρεσίας διακοπής λειτουργίας παλαιών πυρηνικών μονάδων (ΝDA).

Το τοπικό λιμάνι του Σκράμπστερ ήδη ετοιμάζεται για την αλλαγή. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο Σάντι Μακί, πραγματοποιήθηκε εμβάθυνση του λιμανιού από 1.500 τετραγωνικά μέτρα σε 11.000. Σύμφωνα με υπολογισμούς της κυβέρνησης, μέχρι το 2050 στις ακτές του Πέντλαντ Φιρθ θα παράγονται από κύματα και παλιρροιακή ενέργεια 1,6 γιγαβάτ.

Η προστασία του περιβάλλοντος

Την ίδια ώρα, οι επιστήμονες καλούνται να εργαστούν για την αλλαγή του Κέιθνες. Το 2000 δημιουργήθηκε το Ινστιτούτο για θέματα περιβάλλοντος ERI στο Θέρσο. Στόχος είναι να διαπιστωθεί εάν και πώς επηρεάζεται το οικοσύστημα από τα μηχανήματα που προκαλούν τα κύματα.

Ο επιστήμονας Άγκους Τζάκσον εξηγεί τον ρόλο του Ινστιτούτου: «Τα μηχανήματα πρέπει να χρησιμοποιηθούν το γρηγορότερο δυνατόν και εμείς πρέπει να διαθέσουμε τα σχετικά περιβαλλοντικά στοιχεία». Έτσι, το Κέιθνες της Σκωτίας θα αποτελέσει παγκόσμιο πρότυπο για μία ουσιαστική στροφή προς την πράσινη ενέργεια.

Πηγή: Deutsche Welle