Ηχηρή παρέμβαση με αποδόμηση του αφηγήματος Τραμπ και κριτική για το πώς υπολογίστηκαν οι δασμοί που ο κόσμος επιβάλει στα αμερικανικά προϊόντα προχώρησε ο Νομπελίστας Οικονομολόγος, Πολ Κρούγκμαν.
Στο πρώτο του σχόλιο μετά τις ανακοινώσεις του Αμερικανού Προέδρου για τους αμοιβαίους δασμούς επεσήμανε ότι υπάρχει η πιθανότητα μόλις δούμε τις λεπτομέρειες των δασμών να είναι χαμηλότεροι.
Σχολιάζοντας ωστόσο όσα είπε ο Τραμπ έγραψε χαρακτηριστικά ότι «έχει τρελαθεί τελείως. Κάνει επίσης ψευδείς ισχυρισμούς για τους εμπορικούς μας εταίρους -δεν είμαι σίγουρος σε αυτή την περίπτωση αν είναι ψέματα, γιατί μπορεί να είναι πραγματικά αδαής- που και θα τους εξοργίσουν και θα κάνουν πολύ δύσκολο να υποχωρήσουν»
Ο Κρούγκμαν χαρακτήρισε επίσης τρελούς τους δασμούς που είχε η αριστερή στήλη του διαγράμματος που έδειξε ο Τραμπ στην παρουσίαση.
«Επικεντρωθείτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΕ, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχει γενικά χαμηλούς δασμούς, ο μέσος δασμός που χρεώνει στα αμερικανικά προϊόντα είναι μικρότερος από 3%.»
Η περίπτωση της Ευρώπης
Από πού προέρχεται λοιπόν αυτός ο αριθμός του 39%; αναρωτιέται ο οικονομολόγος ομολογώντας ότι:
«Δεν έχω ιδέα. Πολλοί υπέθεσαν ότι ο Τραμπ θα υπολογίσει τους φόρους προστιθέμενης αξίας (σ.σ. ΦΠΑ) ως δασμούς, παρόλο που δεν είναι – οι Ευρωπαίοι παραγωγοί που πωλούν στην αγορά της ΕΕ πληρώνουν τον ίδιο ΦΠΑ με τους Αμερικανούς παραγωγούς, οπότε δεν κάνει διακρίσεις και επομένως δεν είναι προστατευτικός. Αλλά ακόμη και αν κάνετε λάθος, οι συντελεστές ΦΠΑ της ΕΕ είναι κοντά στο 20%, οπότε και πάλι δεν μπορείτε να πλησιάσετε το 39%.
Θα πρέπει να αναρωτηθείτε αν τα παιδιά του Elon Musk με το Dunning-Kruger παράγουν τώρα αριθμούς δασμών.
Αλλά ξέρετε ότι, αφού κάποτε ισχυρίστηκε ότι η Ευρώπη χρεώνει δασμούς πάνω από 10 φορές υψηλότερους από την πραγματικότητα, ο Τραμπ δεν θα εγκαταλείψει ποτέ αυτόν τον ισχυρισμό. Δεν ξέρω πόσοι το πρόσεξαν, αλλά εξακολουθεί να ισχυρίζεται ότι επιδοτούμε τον Καναδά με 200 δισ. δολάρια ετησίως.
Εκτός από το βασικό λάθος του να ισχυρίζεται ότι ένα καναδικό εμπορικό πλεόνασμα σημαίνει ότι με κάποιο τρόπο επιδοτούμε τον Καναδά, διογκώνει το πραγματικό εμπορικό πλεόνασμα κατά τρεις φορές.
Πολλοί, πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν επισημάνει το λάθος, αλλά ο Τραμπ επιμένει σε αυτό, με τον ίδιο τρόπο που ο Μασκ επιμένει στο θέμα των εκατομμυρίων νεκρών δικαιούχων κοινωνικής ασφάλισης.
Αν είχατε ελπίδες ότι ο Τραμπ θα έκανε πίσω από το χείλος του γκρεμού, αυτή η ανακοίνωση, μεταξύ των πολύ υψηλών δασμών και των πλήρων ψευδών στοιχείων για το τι κάνουν οι άλλες χώρες, θα πρέπει να τις εξανεμίσει».
Πηγή: ΟΤ
Διαβάστε το άρθρο του Νομπελίστα Οικονομολόγου Πολ Κρούγκμαν*, που δημοσιεύθηκε στις 3/4
Η κακοήθης βλακεία θα σκοτώσει την παγκόσμια οικονομία;
Οι δασμοί του Τραμπ είναι καταστροφή. Η πολιτική διαδικασία που ακολουθεί είναι χειρότερη.
Paul Krugman
Η Αμερική δημιούργησε το σύγχρονο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα. Οι κανόνες που διέπουν τους δασμούς και η διαδικασία διαπραγμάτευσης που μείωσε αυτούς τους δασμούς με την πάροδο του χρόνου, προέκυψαν από την Πράξη περί Αμοιβαίων Εμπορικών Συμφωνιών, που επινόησε ο Ρούσβελτ το 1934. Η ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου στο πλαίσιο αυτού του συστήματος είχε ορισμένες αρνητικές πτυχές, αλλά σε γενικές γραμμές ήταν πολύ καλή για την Αμερική και τον κόσμο. Ήταν, στην πραγματικότητα, ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της πολιτικής μας.
Χθες ο Ντόναλντ Τραμπ τα έκαψε όλα αυτά. Ιδού τι συνέβη μόλις τώρα στο μέσο δασμολογικό συντελεστή των ΗΠΑ:
Οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Τραμπ ήταν υψηλότεροι από ό,τι περίμεναν σχεδόν όλοι. Πρόκειται για ένα πολύ μεγαλύτερο σοκ για την οικονομία από το διαβόητο δασμό Smoot-Hawley του 1930, ειδικά αν λάβετε υπόψη ότι το διεθνές εμπόριο είναι περίπου τρεις φορές πιο σημαντικό σήμερα από ό,τι τότε.
Το μέγεθος των δασμών, ωστόσο, δεν ήταν το μόνο σοκαριστικό στοιχείο στην ανακοίνωση του Rose Garden. Αναμφισβήτητα, αυτό που μάθαμε ήταν πως η ομάδα Τραμπ κατέληξε σε αυτούς τους δασμούς από την καθαρή κακοήθη βλακεία. Δυστυχώς ήταν ακόμη χειρότερο.
Μπορεί να μπείτε στον πειρασμό να απορρίψετε τα παράπονα για τη διαδικασία της πολιτικής ως ελιτίστικο σνομπισμό. Αλλά η αξιοπιστία είναι ένα κρίσιμο μέρος της χάραξης πολιτικής. Οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να προγραμματίσουν αν δεν έχουν ιδέα τι να περιμένουν στη συνέχεια. Οι ξένες κυβερνήσεις δεν θα κάνουν πολιτικές που βοηθούν την Αμερική αν δεν περιμένουν ότι θα ανταποκριθούμε ορθολογικά.
Τι γνωρίζουμε λοιπόν για το πώς οι Τραμπίστες κατέληξαν στο σχέδιο δασμών τους; Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι οι δασμολογικοί συντελεστές που επιβλήθηκαν στις διάφορες χώρες αντανακλούσαν τις πολιτικές τους, αλλά ο James Surowiecki σύντομα σημείωσε ότι οι δασμοί που εφαρμόστηκαν σε κάθε χώρα φαίνεται να προέρχονται από έναν ακατέργαστο τύπο που βασίζεται στο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με τη συγκεκριμένη χώρα. Οι αξιωματούχοι του Τραμπ το διέψευσαν αυτό, ενώ την ίδια στιγμή το Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ δημοσίευσε ένα σημείωμα που επιβεβαίωνε την εικασία του Surowiecki.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε ελάχιστους δασμούς της τάξης του 10% για όλους (ανεξάρτητα από ποιους), πράγμα που σημαίνει μεταξύ άλλων και την επιβολή δασμών σε ακατοίκητα νησιά.
Υπάρχουν τόσα πολλά λάθη με αυτή την προσέγγιση που μου είναι δύσκολο να αποφασίσω από πού να ξεκινήσω. Αλλά ένα εύκολο πράγμα που μπορεί να επισημανθεί είναι ότι ο υπολογισμός του Τραμπ λαμβάνει υπόψη μόνο το εμπόριο αγαθών, ενώ αγνοεί το εμπόριο υπηρεσιών.
Αυτή είναι μια μεγάλη παράλειψη. Σημειωτέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζει σημαντικό πλεόνασμα μαζί μας, αν εξετάσουμε μόνο το εμπόριο αγαθών – αλλά αυτό αντισταθμίζεται σε μεγάλο βαθμό από το έλλειμμα της ΕΕ στο εμπόριο υπηρεσιών:
Έτσι, αν οι άνθρωποι του Τραμπ είχαν βάλει στον τύπο τους όλο το εμπόριο με την ΕΕ, όχι μόνο το εμπόριο φυσικών αγαθών, θα είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Ευρώπη δεν είναι σχεδόν καθόλου προστατευτική.
Από πού προέρχονται αυτά τα πράγματα; Μία από αυτές τις μέρες θα μάθουμε πιθανότατα την πλήρη ιστορία, αλλά μου φαίνεται σαν κάτι που μάζεψε ένας κατώτερος, ανειδίκευτος υπάλληλος μετά από λίγες μόνο ώρες προειδοποίησης από τον προϊστάμενό του. Αυτό το σημείωμα του USTR, ειδικότερα, μοιάζει με κάτι που γράφτηκε από έναν φοιτητή που δεν έχει διαβάσει και προσπαθεί να περάσει γράφοντας ανοησίες στις εξετάσεις.
Αλλά μπορεί να είναι ακόμη χειρότερο από αυτό. Η φόρμουλα Τραμπ είναι προφανώς αυτό που παίρνετε αν ζητήσετε από το ChatGPT και άλλες παλτφόρμες τεχνητής νοημοσύνης, να χαράξουν δασμολογική πολιτική:
Στην ανάρτησή μου αμέσως μετά την ανακοίνωση του Τραμπ υπέθεσα ότι τα παιδιά Dunning-Kruger του Elon Musk μπορεί να είναι υπεύθυνα για αυτούς τους αριθμούς δασμών. Αυτό φαίνεται τώρα σαν μια ξεκάθαρη πιθανότητα.
Ποιος χαράσσει πολιτική με αυτόν τον τρόπο; Το βασικό σημείο είναι ότι ο Τραμπ δεν προσπαθεί πραγματικά να επιτύχει οικονομικούς στόχους. Όλα αυτά θα πρέπει να θεωρηθούν ως επίδειξη κυριαρχίας, με σκοπό να σοκάρει και να προκαλέσει δέος στους ανθρώπους και να τους κάνει να σέρνονται, και όχι ως πολιτική με την κανονική έννοια του όρου.
Όταν διακυβεύεται η μοίρα της παγκόσμιας οικονομίας, η κακοήθης βλακεία της πολιτικής διαδικασίας είναι αναμφισβήτητα εξίσου σημαντική με τις ίδιες τις πολιτικές. Πώς μπορεί κανείς, είτε πρόκειται για επιχειρηματίες είτε για ξένες κυβερνήσεις, να εμπιστευτεί οτιδήποτε προέρχεται από μια κυβέρνηση που συμπεριφέρεται έτσι;
Το επόμενο πράγμα που θα μου πείτε βέβαια και θα έχετε δίκιο είναι ότι οι άνθρωποι του Τραμπ σχεδιάζουν στρατιωτικές ενέργειες μέσω ανασφαλών καναλιών και μοιράζονται κατά λάθος αυτά τα σχέδια on line με δημοσιογράφους. (επίθεση κατά της Υεμένης επί παραδείγματι).
Θα ήθελα να μπορούσα να φανταστώ ότι ο Τραμπ θα παραδεχτεί ότι τα έκανε θάλασσα, θα ακυρώσει το όλο θέμα και θα ξεκινήσει από την αρχή. Αλλά δεν θα το κάνει, γιατί αυτό θα χαλούσε την επίδειξη κυριαρχίας. Η ανίδεη ανευθυνότητα βλέπετε είναι μέρος του συνολικού προεδρικού μηνύματος.
* Ο Paul Krugman βραβεύτηκε το 2008 με το βραβείο Νόμπελ Οικονομίας
