«Για συμφωνία ήπιας προσαρμογής που αφήνει χώρο στην ανάπτυξη» και δεν προβλέπει καμία νέα δημοσιονομική επιβάρυνση (νέα μέτρα) κάνουν λόγο κυβερνητικές πηγές, σχολιάζοντας την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Αθήνας και πιστωτών το πρωί της Τρίτης.
Η κυβέρνηση κάνει λόγο για… αξιοποίηση και όχι πώληση της δημόσιας περιουσίας μέσω του νέου Ταμείου ΑποκρατικοποιήσεωνΥπενθυμίζεται ότι η συμφωνία ολοκληρώθηκε έπειτα από μαραθώνιες συζητήσεις που διήρκεσαν σχεδόν 22 ώρες και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να μη ληφθεί κανένα νέο μέτρο αναφορικά με την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για το 2015-2016, όπως και για το ύψος του πρωτογενούς ελλείμματος του 2015 και των πλεονασμάτων του 2016 και 2017.
Σε κάθε περίπτωση, στο σημείωμά της η κυβέρνηση παρουσιάζει τη μια πλευρά του νομίσματος. Μένει να φανεί η άλλη, στην πραγματική οικονομία, αρχής γενομένης από τον Σεπτέμβριο, όταν και αρχίζει η υλοποίηση των προαπαιτούμενων.
Ο καθρέπτης της συμφωνίας
1. Ήπια προσαρμογή. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η συμφωνία δεν είναι καθόλου ασφυκτική και αφήνει χώρο στην ανάπτυξη. Προς αυτήν την κατεύθυνση γίνεται σύγκριση των στόχων στα πρωτογενή πλεονάσματα με τα αντίστοιχα που είχαν τεθεί στο παρελθόν. Το τρίτο μνημόνιο προβλέπει:
- – 0,25% πρωτογενές έλλειμμα το 2015 και πλεονάσματα
- + 0,50% το 2016
- + 1,75% το 2017 και
- + 3,5% το 2018.
Στη συμφωνία που είχε υπογραφεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, τα πρωτογενή πλεονάσματα διαμορφώνονταν στο 3% για το 2015, στο 4,5% για το 2016 και 2017 και στο 4,2% για το 2018. Παρατηρείται μια μείωση των στόχων σε ορίζοντα 3ετίας κατά 11% του ΑΕΠ, εξέλιξη που μεταφράζεται σε αποφυγή μέτρων ύψους περίπου 20 δισ. ευρώ.
2. Διαφορετικό Δίκαιο. Η συμφωνία διέπεται από το διεθνές ευρωπαϊκό δίκαιο και όχι από το αγγλικό και «δεν προβλέπει κατάργηση της κρατικής ασυλίας», όπως ίσχυε με τα κείμενα που είχαν υπογράψει οι προηγούμενες κυβερνήσεις.
3. Ζεστό χρήμα για χρέος και οφειλές του Δημοσίου. Η συμφωνία προβλέπει όχι μόνο την αναχρηματοδότηση του χρέους μέχρι το α’ εξάμηνο του 2018, αλλά και αρκετά κεφάλαια για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους προμηθευτές. Το χρήμα αυτό, εκτιμά το Μέγαρο Μαξίμου, θα καταλήξει μέσω των προμηθευτών στην «παγωμένη» αγορά. Είναι κοινό μυστικό ότι τους τελευταίους μήνες το Δημόσιο είχε κηρύξει… στάση πληρωμών.
4. Απομακρύνεται το «κούρεμα» καταθέσεων. Η συμφωνία ξεκλειδώνει κεφάλαια προς τις συστημικές τράπεζες, οι οποίες ανακεφαλαιοποιούνται μέσα στο 2015, λαμβάνοντας οικονομική ενίσχυση τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ. Αυτή η εξέλιξη απομακρύνει τον κίνδυνο ενός «κουρέματος» των καταθέσεων (bail in), όπως προβλέπει η κοινοτική οδηγία που τίθεται σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2016.
5. Ασφαλή τα «κόκκινα» δάνεια. Η κυβέρνηση δεν δέχτηκε την πώληση των «κόκκινων» δανείων σε εταιρείες, προστατεύοντας με νομοθεσία την α’ κατοικία έως τα τέλη του 2015. Οι διαβουλεύσεις για το μέλλον των δανείων αυτών (κοντά στα 95 δισ. ευρώ) με τους θεσμούς θα συνεχιστούν το φθινόπωρο.
6. Δημόσια ΔΕΗ. Ο ΑΔΜΗΕ παραμένει δημόσιο αγαθό, ενώ στο τελικό κείμενο δεν υπάρχει καμία αναφορά στη «μικρή ΔΕΗ». Υπάρχει, βέβαια, δέσμευση για απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, που αποτελεί όμως, ούτως ή άλλως, υποχρέωση προσαρμογής στις ευρωπαϊκές οδηγίες.
7. Πακέτο Γιούνκερ. Η κυβέρνηση επισημαίνει στο σημείωμά της πως «η συμφωνία συνοδεύεται από αναπτυξιακό πακέτο 35 δισ. ευρώ».
8. Εργασιακά: Ες αύριον τα σπουδαία. Οι αλλαγές στα εργασιακά έπεσαν στο τραπέζι, ωστόσο αποφασίστηκε από κοινού οι σχετικές διαβουλεύσεις με τους θεσμούς για την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης να ξεκινήσουν το επόμενο χρονικό διάστημα. «Οι συζητήσεις θα γίνουν σε συνεργασία με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας – ILO καθώς και με διεθνούς κύρους εμπειρογνώμονες, γεγονός που διασφαλίζει ότι στην Ελλάδα δεν θα υπάρχει εξαίρεση από τα ισχύοντα στη Δυτική Ευρώπη».
9. Μπλόκο στο 5ευρω. «Οι πολίτες θα εξακολουθήσουν να μην πληρώνουν τα 5 ευρώ για εξετάσεις στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων», σύμφωνα με την κυβέρνηση.
10. Τα μέτρα φέρνουν περισσότερα δανεικά. «Τα μέτρα τα οποία προβλέπονται στην παρούσα συμφωνία είναι τα ίδια -με αρκετές βελτιώσεις, ωστόσο- τα οποία προβλέπονταν στη συμφωνία της κυβέρνησης ΝΔ/ ΠΑΣΟΚ, η οποία δεν υλοποιήθηκε. Στη συμφωνία εκείνη, το τότε κυβερνητικό σχήμα είχε υποχρέωση να υλοποιήσει τα μέτρα αυτά προκειμένου να ολοκληρωθεί η 5η αξιολόγηση και να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση 4 δισ. ευρώ. Τα ίδια μέτρα, περίπου, επανήλθαν στην πρόταση που κατέθεσαν οι θεσμοί στη συνεδρίαση του Eurogroup της 25ης Ιουνίου, συνοδευόμενα από 5 μήνες παράταση του προγράμματος και χρηματοδότηση ύψους 7 δισ. ευρώ. Σήμερα, με τα ίδια μέτρα, με σημαντικές όμως βελτιώσεις, μετά τη διαπραγμάτευση, η χώρα -σύμφωνα με την κυβέρνηση- εξασφαλίζει την κάλυψη των δανειακών της υποχρεώσεων καθώς και των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου για την επόμενη τριετία, με χρηματοδότηση περίπου 85 δισ. ευρώ». Χρήματα όμως τα οποία δεν παύουν να είναι δανεικά και πρέπει να επιστραφούν.
11. Αξιοποίηση και όχι πώληση δημόσιας περιουσίας. Η κυβέρνηση επισημαίνει ότι «η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία ενός Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων μέσα από το οποίο η δημόσια περιουσία δεν πάει προς πώληση, όπως στο ΤΑΙΠΕΔ, αλλά αξιοποιείται».
Νέο non paper Μαξίμου για τα… οφέλη της συμφωνίας
Επανήλθε, με νέο non paper, το απόγευμα το Μέγαρο Μαξίμου στο οποίο απαριθμεί τα οφέλη για τη χώρα από όσα συμφωνήθηκαν με τους δανειστές.
Στο non paper του Μαξίμου, η κυβέρνηση υποστηρίζει μάλιστα ότι η συγκεκριμένη συμφωνία είναι καλύτερης σε σχέση με τα μέτρα που συζητούσε η τρόικα με την προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, συγκρίνοντας το αποτέλεσμα της σημερινής διαπραγμάτευσης με την διαπραγμάτευση του Δεκεμβρίου του 2014.
Σύμφωνα με το νέο σημείωμα της κυβέρνησης έχουν επιτευχθεί:
1) Χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα. Τα πλεονάσματα τα οποία προβλέπονται στην συμφωνία, είναι χαμηλότερα από εκείνα της 5ης αξιολόγησης, κατά 11%. Αυτό μειώνει τα δημοσιονομικά μέτρα που θα ληφθούν, περίπου κατά 20 δισ.
2) Αλλαγή στον χρόνο και τα ποσά χρηματοδότησης. Με την παρούσα συμφωνία, η χώρα καλύπτει το σύνολο του χρηματοδοτικού κενού μέχρι το 2019, καθώς και των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου. Το σύνολο της χρηματοδότησης θα είναι 86 δισ., έναντι 4 δισ. που προέβλεπε η 5η αξιολόγηση.
3) Διασφαλίζεται η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μέχρι του ποσού των 25 δισ.
4) Επανέρχεται σε ισχύ ο Θεσμός των Συλλογικών Συμβάσεων.
5) Παράλληλα με την εφαρμογή των μέτρων της συμφωνίας, προβλέπεται αναπτυξιακό πακέτο ύψους 35 δισ. («πακέτο Juncker»).
6) Διατηρείται ο νόμος για τις 100 δόσεις, με μικρές αλλαγές που προέκυψαν από την εφαρμογή του. Στις ρυθμίσεις του νόμου αυτού, έχουν μπει 850.000 οφειλέτες. Ο νόμος αυτός δεν έχει καμία σχέση με τον αντίστοιχο νόμο της προηγούμενης κυβέρνησης, χρήση του οποίου δεν έκανε κανένας πολίτης.
7) Αποτράπηκε η εκχώρηση των κόκκινων δανείων σε distress funds.
8) Ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) και η «μικρή ΔΕΗ», παραμένουν υπό δημόσιο έλεγχο.
9) Παραμένει σε ισχύ ο νόμος για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, χρήση των διατάξεων του οποίου, κάνουν περίπου 350.000 πολίτες.
10) Παραμένει σε ισχύ η δωρεάν εξέταση των πολιτών στα νοσοκομεία, χωρίς το εισιτήριο των 5 ευρώ.
11) Επανέρχεται η αργία της Κυριακής στα καταστήματα.
12) Παραμένει σε ισχύ η διάταξη που προβλέπει την πώληση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, αποκλειστικά από τα φαρμακεία.
13) Το νέο Ταμείο Αξιοποίησης της Δημόσιας Περιουσίας συγκροτείται με τέτοιον τρόπο ώστε τα έσοδα και τα κέρδη από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, να επιστρέφουν κατά ποσοστό 50% στην πραγματική οικονομία και την ανάπτυξη. Αυτό δεν συνέβαινε με το ΤΑΙΠΕΔ, μέσω του οποίου, η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας πήγαινε κατά 100% στην αποπληρωμή του χρέους.
14) Η συμφωνία δεν προβλέπει υπαγωγή στο Αγγλικό Δίκαιο και παραίτηση της χώρας από την κρατική ασυλία.
