Χωρίς «φως στο τούνελ» πορεύονται οι ακτοπλοϊκές εταιρίες. Η «φουρτούνα» διαρκείας αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα του φετινού τρίτου τριμήνου, που ήταν το χειρότερο των τελευταίων ετών.
Η τέταρτη κατά σειρά ζημιογόνα χρονιά χτυπάει «κόκκινο συναγερμό» πλέον στα επιτελεία τους, καθώς κάποιες βρίσκονται κοντά στην πτώχευση όπως η ΝΕΛ, ενώ άλλες σε συζητήσεις με τις πιστώτριες τράπεζες για την αναδιάρθρωση των δανειακών τους υποχρεώσεων.
Όπως σημειώνει το οικονομικό σάιτ dealnews, το καλοκαιρινό τρίμηνο ήταν κάποτε «ανάσα» για τις ακτοπλοϊκές, καθώς κάλυπταν τις ζημιές της υπόλοιπης περιόδου. Αυτό το «αξίωμα» βέβαια, λόγω κρίσης, ανήκει πλέον στο παρελθόν. Το μεγάλο πρόβλημα για τις εταιρίες, εκτός από τη μείωση του μεταφορικού έργου σε όλες τις γραμμές, είναι η εκτόξευση του λειτουργικού κόστους λόγω της αυξανόμενης τιμής των καυσίμων. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μέση τιμή των καυσίμων στο εννεάμηνο του 2012 αυξήθηκε κατά 19% σε σχέση με πέρυσι, ενώ η αύξηση φτάνει το 49% σε σχέση με το 2010 και το 95% σε σχέση με το 2009.
Φέτος στο διάστημα Ιουνίου-Σεπτεμβρίου, όπου πραγματοποιείται το 40% σχεδόν του ετήσιου τζίρου, οι τέσσερις εισηγμένες ΑΝΕΚ, Attica Group, Minoan Lines και Nel Lines κατέγραψαν συνολικό τζίρο ύψους 258,5 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 20 εκατ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι και κατά 53 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2008. Τα στοιχεία αποτυπώνουν την καθίζηση της επιβατικής κίνησης κατά 25% και της μεταφορικής κίνησης συνολικά κατά 10%-15%. Οι τέσσερις μεγάλες ακτοπλοϊκές, κατέγραψαν στο εννεάμηνο ζημιές ελαφρά μειωμένες (74,8 εκατ. ευρώ, έναντι 86,84 εκατ. ευρώ πέρυσι), γεγονός όμως που οφείλεται στην περικοπή των δρομολογίων και την περαιτέρω μείωση της ταχύτητας των πλοίων. Σε ένα βαθμό θετική επιρροή είχε και η συγκρότηση κοινοπραξιών, όπως της ΑΝΕΚ-Superfast.
Η Attica Group ήταν η μόνη από τις τέσσερις εταιρίες που αύξησε τον τζίρο της στο τρίτο τρίμηνο, στα 104,4 εκατ, έναντι 91,6 εκατ. πέρυσι. Αντίθετα ο τζίρος της ΑΝΕΚ έπεσε τα 77,6 εκατ. ευρώ από 88,4 εκατ. πέρυσι, της Minoan Lines έπεσε στα 53,2 εκατ. ευρώ από 78,1 εκατ. πέρυσι, ενώ ο τζίρος της ΝΕΛ έφτασε τα 23 εκατ.
Με δεδομένη την έλλειψη ρευστότητας οι ακτοπλόοι πλέον εκπέμπουν SOS για τη βιωσιμότητα των εταιριών. Ήδη η διοίκηση της ΝΕΛ προειδοποιεί ότι αν δεν γίνει δεκτό από τη Δικαιοσύνη το αίτημα προστασίας από τους πιστωτές της, θα οδηγηθεί στην πτώχευση. Οι συνολικές τραπεζικές της υποχρεώσεις φτάνουν στα 170 εκατ. ευρώ.
Στο 1 δις τα δάνεια
Συνολικά ο τραπεζικός δανεισμός των τεσσάρων ακτοπλοϊκών φτάνει κοντά στο 1 δις ευρώ. Συγκεκριμένα, οφείλουν περί τα 967 εκατ. ευρώ, τα οποία στη συντριπτική τους πλειονότητα έχουν καταστεί άμεσα απαιτητά. Για αυτό και επικεντρώνουν την προσπάθειά τους στην αναδιάρθρωση των δανειακών συμβάσεων.
Στην ΑΝΕΚ, με βάση τα αναφερόμενα στην έκθεση του φετινού εννεάμηνου, έγινε αναταξινόμηση μακροπρόθεσμων δανείων της μητρικής, ύψους 204,6 εκατ. ευρώ και η διοίκηση βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις με τις δανείστριες τράπεζες, προκειμένου να συμφωνηθεί αναδιάρθρωση των όρων αποπληρωμής του συνόλου του μακροπρόθεσμου δανεισμού.
Παράλληλα, όμως, βάλει κατά της κυβερνητικής πολιτικής στην ακτοπλοΐα, στοχοποιώντας τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του κλάδου, όπως ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου, η μείωση του ΦΠΑ και η κατάργηση των μη ανταποδοτικών κρατήσεων στα εισιτήρια.
Για την Attica Group, ο συνολικός δανεισμός της έφτανε στο τέλος Σεπτεμβρίου στα 344,4 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος, κατά την 30/9/2012, είχε αρνητικό κεφάλαιο κίνησης ύψους 313,404 εκατ. ευρώ, καθώς οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του υπερβαίνουν τα κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού, με το σημαντικότερο μέρος τους (83,6%) να αφορά σε βραχυπρόθεσμο δανεισμό. Η διοίκηση του ομίλου βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τις δανείστριες τράπεζες.
Στην Minoan Lines ο δανεισμός ανέρχεται στα 254,6 εκατ. ευρώ, αλλά, σύμφωνα με τη διοίκηση της, η εταιρία κατάφερε να ξεπεράσει τα προβλήματα που είχε στο παρελθόν όσον αφορά την τήρηση των δανειακών της υποχρεώσεων.
Ανοιχτά τα μέτωπα και τα σενάρια συγχωνεύσεων
Την ώρα που οι ζημιές και οι δανειακές υποχρεώσεις δημιουργούν σκηνικό ασφυξίας, οι εξελίξεις στο μέτωπο της αναδιάρθρωσης του κλάδου επικεντρώνονται σε δύο βασικές κατευθύνσεις. Από τη μία πλευρά στην εντεινόμενη κόντρα μεταξύ των δύο μεγάλων παικτών, της Minoan Lines, συμφερόντων Γκριμάλντι και της Attica Group του ομίλου MIG του Α. Βγενόπουλου, με κύριο αντικείμενο τα μερίδια στην Αδριατική και από την άλλη στον ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ της Attica και της ΑΝΕΚ, συμφερόντων Γιάννη Σ. Βαρδινογιάννη, που ήδη συνεργάζονται στη γραμμή Πάτρα-Ανκόνα και σε γραμμές της Κρήτης. Κρίσιμο για το ποιος θα πάρει το πάνω χέρι στο Αιγαίο είναι και το ζήτημα της Hellenic Seaways, όπου μετέχουν η ΑΝΕΚ, η Minoan Lines και η Τράπεζα Πειραιώς.
Αν ο όμιλος Γκριμάλντι πουλήσει το 33,5% που ελέγχει, τότε η ΑΝΕΚ θα αναδεικνυόταν κυρίαρχη και ενδεχόμενη συγχώνευση με την Attica θα δημιουργούσε, για πολλούς, έναν πανίσχυρο πόλο, ικανό να σταθεί απέναντι στη θύελλα της κρίσης. Μέχρι τώρα πάντως η πλευρά Γκριμάλντι δηλώνει αποφασισμένη να κρατήσει και να διευρύνει την παρουσία της στο Αιγαίο.
Στην περίπτωση που τα σενάρια συγκέντρωσης του κλάδου, -προς την οποία προτρέπει και η κυβέρνηση- πάρουν σάρκα και οστά, οι δύο βασικοί πόλοι θα είναι από τη μία οι ακτοπλοϊκές του ομίλου Γκριμάλντι (Minoan και Grimaldi Lines) που έχει ήδη συνεργασία με τη ΝΕΛ στην Αδριατική και από την άλλη η ΑΝΕΚ με την Attica, ενώ πιθανολογείται ότι θα επιδιώξουν διεύρυνση της παρουσίας τους και οι μικρότεροι παίκτες, όπως ο Λ. Ευγενίδης της Aegean Speed Lines και ο Μ. Ηλιόπουλος της Sea Jets.
