Ποσοστό 45% των Αυστριακών δημοσιογράφων εκτιμούν πως η ελευθερία του Τύπου βρίσκεται σε κίνδυνο, ενώ χαμηλότερο είναι το αντίστοιχο ποσοστό μεταξύ των δημοσιογράφων στη Γερμανία (35%) και στην Ελβετία (μόλις 16%), όπως διαπιστώνεται στο αποκαλούμενο «Βαρόμετρο Δημοσιογράφων», την από κοινού έρευνα που διενεργούν δύο αυστριακά ινστιτούτα στις τρεις αυτές γερμανόφωνες χώρες σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Η τελευταία έρευνα του «Βαρομέτρου» με θέμα «Πολιτική και Μέσα Ενημέρωσης», τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύονται σήμερα, πραγματοποιήθηκε μεταξύ 511 δημοσιογράφων σε Αυστρία, Γερμανία και Ελβετία, μερικές εβδομάδες έπειτα από το γνωστό ως «Υπόθεση Ίμπιζα», σκάνδαλο διαφθοράς και πολιτικής συναλλαγής στην Αυστρία.
Το σκάνδαλο είχε οδηγήσει στη διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού στη Βιέννη μεταξύ του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος του πρώην καγκελάριου Σεμπάστιαν Κουρτς και του ακροδεξιού εθνικιστικού Κόμματος των Ελευθέρων και στην προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών που θα διεξαχθούν στις 29 Σεπτεμβρίου. Στην Αυστρία η έρευνα του τελευταίου «Βαρόμετρου Δημοσιογράφων» επεκτάθηκε σε δημοσκόπηση με ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.000 πολιτών, οι οποίοι σε ποσοστό 25% εκφράζουν ανησυχίες ως προς την ελευθερία του Τύπου και σε ποσοστό 41% δηλώνουν πεπεισμένοι ότι ο ρόλος των ΜΜΕ, ως τέταρτη εξουσία στο κράτος, ποτέ δεν ήταν τόσο σημαντικός όσο σήμερα.
Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό, σύμφωνα με τους υπεύθυνους της έρευνας, είναι το γεγονός πως ένα ποσοστό 37% των ερωτηθέντων πολιτών έχουν μία σαφώς «θετική εικόνα» για τους δημοσιογράφους, ενώ οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι που συμμετείχαν στην έρευνα, θεωρούν μόνον σε ποσοστό 27% ως «θετική» την εικόνα τους.
Ως προς τον ρόλο των ΜΜΕ, οι Αυστριακοί πολίτες δίνουν προτεραιότητα στην ενημέρωση σε ποσοστό 70%, στην ψυχαγωγία (53%), στη διαμόρφωση γνώμης (52%) και στην κριτική και έλεγχο σε ποσοστό 51%.
Από την πλευρά τους, και στο ερώτημα ποιοι τομείς απέκτησαν μεγαλύτερη σημασία τα τελευταία χρόνια, οι Αυστριακοί δημοσιογράφοι τοποθετούν στην πρώτη θέση και σε ποσοστό 70% την ψυχαγωγία, ενώ, κατά την άποψή τους, την τελευταία θέση, με ποσοστό μόνον 30%, καταλαμβάνει η ενημέρωση.
Στο θέμα της ανεξαρτησίας των ΜΜΕ ο ένας στους δύο Αυστριακούς δημοσιογράφους δηλώνει ότι μέσα στους προηγούμενους έξι μήνες ήταν στόχος εσωτερικής ή εξωτερικής παρέμβασης και μόνον ένα 30 % δηλώνουν ότι μπορούν και εργάζονται χωρίς παρεμβάσεις, που είναι το χαμηλότερο ποσοστό το οποίο καταγράφεται στις τρεις γερμανόφωνες χώρες, καθώς στη Γερμανία βρίσκεται στο 36% και στην Ελβετία στο 43%.
Όπως διαπιστώνεται στην ίδια έρευνα, η δημοσιοποίηση του βίντεο της «Υπόθεσης Ίμπιζα», στην οποία εμπλέκεται ο πρώην αντικαγκελάριος της Αυστρίας και πρώην αρχηγός του ακροδεξιού εθνικιστικού Κόμματος των Ελευθέρων Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε, εναντίον του οποίου διενεργείται ήδη εισαγγελική έρευνα για απιστία, δεν είναι αδιαφιλονίκητη μεταξύ του αυστριακού πληθυσμού. Τη θέση, ότι «η δημοσιοποίηση του υλικού του βίντεο είναι θεμιτή από τη σκοπιά της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, διότι το συμφέρον της κοινής γνώμης υπερτερεί του γεγονότος ότι η καταγραφή του βίντεο συντελέστηκε με μη νόμιμα μέσα», συμμερίζεται μόνον ένα ποσοστό 50% των πολιτών, ενώ από την πλευρά των Αυστριακών δημοσιογράφων που υιοθετούν αυτήν τη θέση, το ποσοστό ανέρχεται στο 85%.
Μόλις πριν μερικές εβδομάδες και σε σχέση με την «Υπόθεση Ίμπιζα», όπου, σε υποτιθέμενη Ρωσίδα ολιγάρχη προτείνεται, μεταξύ άλλων, από τον Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε η εξαγορά της μεγαλύτερης σε κυκλοφορία αυστριακής εφημερίδας Kronen Zeitung και η αντικατάσταση μη προσφιλών προς τον ίδιο, συνεργατών της, οι αρχισυντάκτες όλων των αυστριακών εφημερίδων είχαν απευθύνει από κοινού σαφείς προειδοποιήσεις προς την πολιτική, επισημαίνοντας ότι «όποιος παραβιάζει τα όρια μεταξύ δημοσιογραφίας και πολιτικής, απειλεί τη δημοκρατία».
Πάντως, σύμφωνα με τα ευρήματα του «Βαρομέτρου», οι Αυστριακοί δημοσιογράφοι πιστεύουν σε ποσοστό 92% ότι και στο μέλλον θα υπάρχουν εντάσεις στη σχέση ανάμεσα σε πολιτική και ΜΜΕ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των πολιτών που πιστεύουν κάτι τέτοιο, ανέρχεται σε 69%.
