Στον εμφύλιο πόλεμο της Λιβύης η ένταση κλιμακώνεται γύρω από την πρωτεύουσα Τρίπολη. Πολλές ξένες δυνάμεις έχουν ήδη εμπλακεί, ενώ ερωτήματα γεννά η τουρκική ανάμειξη. Η Άγκυρα υποστηρίζει τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση με έδρα την Τρίπολη. Η επίσημη λιβυκή κυβέρνηση βρίσκεται σε εμφύλιο απέναντι στον αυτοανακηρυχθέντα Ελεύθερο Στρατό της Λιβύης (LNA) που τελεί υπό το πρόσταγμα του απόστρατου στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος ελέγχει μεγάλο τμήμα της χώρας.

Η Λιβύη βρίσκεται σε πολιτική αναταραχή από το 2011, όταν ο πρώην πρόεδρος Μουαμάρ Καντάφι εκδιώχθηκε και δολοφονήθηκε, αφού είχε παραμείνει επί 40 χρόνια στην εξουσία«Ενδεχόμενη κίνηση της Τουρκίας να αυξήσει τη στρατιωτική της στήριξη για την Κυβέρνηση της Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης (GNA) θα προκαλέσει την αντίδραση της Αιγύπτου. Κάτι που τροφοδοτεί φόβους για στρατιωτική κλιμάκωση στη χώρα που έχει υποστεί ήδη τεράστιες καταστροφές από τον πόλεμο». Έτσι περιγράφει ο αρχισυντάκτης της εβδομαδιαίας αραβικής εφημερίδας «Herald» Michel Cousins όσα συμβαίνουν στη χώρα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η Λιβύη βρίσκεται σε πολιτική αναταραχή από το 2011, όταν ο πρώην πρόεδρος Μουαμάρ Καντάφι εκδιώχθηκε και δολοφονήθηκε, αφού είχε παραμείνει επί 40 χρόνια στην εξουσία.

Ο αποκαλούμενος «Εθνικός στρατός της Λιβύης» (LNA), υπό την ηγεσία του στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ, ελέγχει μεγάλο μέρος της ανατολικής και νότιας χώρας της Βόρειας Αφρικής και τον Απρίλιο ξεκίνησε επίθεση που απειλούσε να καταλάβει την πρωτεύουσα Τρίπολη.

Η Άγκυρα υποστηρίζει τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση GNA στην Τρίπολη, ενώ ο LNA υποστηρίζεται από τους περιφερειακούς αντιπάλους της Τουρκίας, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία κι άλλες χώρες του Κόλπου.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Για τον Χαφτάρ η παρουσία της Τουρκίας αποτελεί «αγκάθι». Στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχό του έχουν απαγορευθεί οι εμπορικές πτήσεις από την Τουρκία, έχει απαγορευτεί σε τουρκικά πλοία να αγκυροβολούν στις λιβυκές ακτές, ενώ απειλούνται με εντάλματα σύλληψης Τούρκοι πολίτες.

Για μερικές ώρες οι δυνάμεις του Χαφτάρ συνέλαβαν έξι Τούρκους, οι οποίοι όμως αφέθηκαν ελεύθεροι μετά από πιέσεις της Άγκυρας. Η κλιμάκωση της έντασης συνδέεται με την ήττα που υπέστησαν τα στρατεύματα του Χαφτάρ έξω από την Τρίπολη τον Απρίλιο. Οι δυνάμεις της κυβέρνησης της Τρίπολης ήταν εξοπλισμένες με τουρκικά τεθωρακισμένα.

Ο LNA κατηγορεί την Τουρκία για χρηματοδότηση και εξοπλισμό φατριών ισλαμιστών στη Λιβύη που αγωνίζονται στο πλευρό του GNA.

Η επίθεση του LNA εναντίον της Τρίπολης, η οποία ξεκίνησε στις 4 Απριλίου, δημιούργησε αδιαμφισβήτητο εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη, γράφει ο Cousins, επισημαίνοντας πως η σύγκρουση ελκύει εξωτερική συμμετοχή.
Ο αρχισυντάκτης της «Herald» υπογραμμίζει ότι η ύποπτη παρέμβαση της Τουρκίας για να στηρίξει την κυβέρνηση GNA αναπτύχθηκε με την Άγκυρα να της χορηγεί όπλα και εξοπλισμό – συμπεριλαμβανομένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών μάχης – κατά παράβαση του διεθνούς εμπάργκο όπλων.

«Η Τουρκία υποστηρίζει πως της χρωστούν 23 δισεκατομμύρια δολάρια και από ημιτελή συμβόλαια, ενώ αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο να αποκλειστεί από τις μελλοντικές επιχειρήσεις της Λιβύης» γράφει ακόμη ο Cousins. Για να προσθέσει ότι «η Τουρκία δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά να απαγορευτεί από μια μελλοντική αγορά της Λιβύης, αν κερδίσει ο επικεφαλής του LNA Haftar και θα κάνει τα πάντα για να το αποτρέψει να συμβεί».

Η στρατιωτική κλιμάκωση θα καταστεί αναπόφευκτη, καθώς η Τουρκία αυξάνει τη στρατιωτική στήριξή της στην κυβέρνηση GNA. 

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβε την υποστήριξη της Άγκυρας στην GNA στην Τρίπολη κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον επικεφαλής της Fayez al-Sarra στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Ερντογάν έχει ονομάσει τον Χαφτάρ «τίποτα περισσότερο από πειρατή» και παρότρυνε να σταματήσουν οι επιθέσεις του LNA.

Τι γυρεύει η Τουρκία στη Λιβύη;

Η Λιβύη διαθέτει πλούσια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, και συνορεύει με σημαντικές εμπορικές οδούς στη Μεσόγειο. Η αποσταθεροποίησή της άνοιξε τον δρόμο σε ξένες χώρες να σπεύσουν στη διχασμένη Λιβύη.

Η Τουρκία ήταν μία εξ αυτών. Όπως αναφέρει ο Οϊτούν Οργκάν από το Κέντρο Στρατηγικών Μελετών Μέσης Ανατολής, «ήδη από την εποχή Καντάφι πολλές τουρκικές εταιρείες δραστηριοποιούνταν στη Λιβύη». Σύμφωνα με τον ειδικό, πολλές τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες συμμετείχαν σε μεγάλα έργα, αν και δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για τον όγκο των τουρκικών οικονομικών δραστηριοτήτων. Λόγω του εμφυλίου το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον έχει μειωθεί δραστικά.

Παρ’ όλα αυτά, η τουρκική κυβέρνηση διατηρεί στενές επαφές με την κυβέρνηση της Τρίπολης, ενώ ακόμη και εν μέσω εμφυλίου τουρκικές εταιρείες συνέχισαν να αναλαμβάνουν έργα. Εντούτοις, όσο διευρύνει τον έλεγχό του ο στρατηγός Χαφτάρ σε πολλές περιοχές, τόσο οι τουρκικές εταιρείες που βρίσκονται στη Λιβύη τίθενται υπό πίεση.

Διαπάλη για μια νέα ισορροπία δυνάμεων στη Μεσόγειο

Η εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη έχει και ιδεολογική διάσταση. Ο στρατηγός Χαφτάρ υποστηρίζεται από την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, οι οποίες έχουν ως κοινό εχθρό τη Μουσουλμανική Αδελφότητα.

Ωστόσο, στον εμφύλιο πόλεμο της Λιβύης που οδήγησε στην πτώση του Καντάφι, η Τουρκία υποστήριξε ομάδες που ήταν κοντά στους Αδελφούς Μουσουλμάνους.

Η Τουρκία πραγματοποίησε επίσης τον Απρίλιο συνομιλίες με την Τρίπολη για θέματα στρατιωτικής συνεργασίας και ασφάλειας.

Την ίδια ώρα, οι κινήσεις της Άγκυρας στη Λιβύη σχετίζονται και με τις γεωτρήσεις για φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο, δραστηριότητες τις οποίες η Ε.Ε. θεωρεί παράνομες.

Έτσι, η Γαλλία, αν και κορυφαία χώρα της Ε.Ε., κατηγορήθηκε από την κυβέρνηση της Τρίπολης ότι υποστηρίζει κρυφά τον Χαφτάρ. Η Τουρκία θέλοντας να εκμεταλλευτεί την κατάσταση αναζήτησε αμέσως σύμμαχο στην κυβέρνηση της Τρίπολης.

Πληροφορίες από ahvalnews.com και Deutsche Welle

Σύνταξη: Κώστας Μπετινάκης

Διάβασε επίσης:

Αποκάλυψη βόμβα: Η στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης