Διακυμάνσεις παρουσίασαν την περίοδο 2007-2010 οι πωλήσεις λιπασμάτων στην εγχώρια αγορά, όπως προκύπτει από κλαδική μελέτη της Icap Group για την αγορά των αγροτικών εφοδίων.
Η συνολική αξία της αγοράς λιπασμάτων σημείωσε μείωση 15% το 2009/2008, ωστόσο το 2010 παρατηρήθηκε αύξηση 2% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, γεγονός το οποίο οφείλεται και στην αύξηση των τιμών των εξεταζόμενων προϊόντων. Παράλληλα, οι πωλήσεις γεωργικών φαρμάκων ακολούθησαν καθοδική πορεία την περίοδο 2007 – 2009, ενώ το 2010 η αγορά εμφάνισε σημάδια ανάκαμψης.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, τη μείωση της περιόδου 2008-2009 (-5,8%) διαδέχθηκε οριακή αύξηση (1,7%) το 2010/2009. Οι πωλήσεις πολλαπλασιαστικού υλικού γεωργίας, ενώ μειώθηκαν 5,5% το 2009/2008, το 2010 παρατηρήθηκε αύξηση 4,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Σημαντικός προσδιοριστικός παράγοντας του μεγέθους της αγοράς (σε αξία) των αγροτικών εφοδίων είναι οι τιμές τους, οι οποίες επηρεάζονται από τις τιμές των σχετικών πρώτων υλών, που είναι ευμετάβλητες και διαμορφώνονται σε διεθνές επίπεδο.
Στον κλάδο των αγροτικών εφοδίων (λιπάσματα, γεωργικά φάρμακα και πολλαπλασιαστικό υλικό γεωργίας) δραστηριοποιείται μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων. Πολλές από αυτές ασχολούνται με ποικιλία προϊόντων. Ειδικότερα, αρκετές από τις επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν ως βασική δραστηριότητα τα λιπάσματα, εμπορεύονται παράλληλα πολλαπλασιαστικό υλικό ή/και γεωργικά φάρμακα και αντίστροφα.
Σε ό,τι αφορά στη ζήτηση των εξεταζόμενων προϊόντων, παρατηρείται σημαντική επίδραση από το είδος των καλλιεργειών, τις εκτάσεις που καλλιεργούνται, αλλά και τις τιμές διάθεσης των αγροτικών προϊόντων. Σε γενικές γραμμές, το κύκλωμα διανομής των προϊόντων έχει ως εξής: παραγωγός αντιπρόσωπος διανομέας γεωπονικά καταστήματα ή Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και οι Ενώσεις τους.
Επίσης, ορισμένοι Συνεταιρισμοί, οι οποίοι κατά βάση προμηθεύονται τα εξεταζόμενα προϊόντα από την εγχώρια αγορά, ασχολούνται, σε πολύ μικρή κλίμακα, με την παραγωγή κάποιων αγροτικών εφοδίων. Όσον αφορά στα λιπάσματα στην Ελλάδα, με την παραγωγή (μέσω χημικής σύνθεσης) ασχολείται μόνο μια επιχείρηση, η οποία καλύπτει σημαντικό μέρος της ζήτησης στην εγχώρια αγορά.
Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις ασχολούνται με εισαγωγή ή/και ανάμειξη των απαραίτητων χημικών συστατικών (προμηθεύονται δηλαδή τις πρώτες ύλες και κάνουν επεξεργασία/ανάμειξη πριν διαθέσουν στην αγορά το τελικό προϊόν-λίπασμα).
Ο τομέας των γεωργικών φαρμάκων αποτελείται κυρίως από επιχειρήσεις που εισάγουν τις πρώτες ύλες και προβαίνουν σε περαιτέρω ανάμειξη/επεξεργασία ή/και τυποποίηση. Στον τομέα του πολλαπλασιαστικού υλικού είναι λίγες οι επιχειρήσεις που ασχολούνται αμιγώς με αυτή τη δραστηριότητα.
Συνήθως, οι επιχειρήσεις οι οποίες εισάγουν ή/και παράγουν σπόρους εμπορεύονται και φυτοφάρμακα ή/και λιπάσματα, τα οποία προμηθεύονται είτε από την εγχώρια αγορά είτε από το εξωτερικό.
Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης μελέτης πραγματοποιήθηκε και χρηματοοικονομική ανάλυση επιχειρήσεων εισαγωγής και παραγωγής αγροτικών εφοδίων. Επίσης, συνετάχθη ομαδοποιημένος ισολογισμός βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος επιχειρήσεων, για τις οποίες υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία ισολογισμών των χρήσεων 2008 και 2009.
Από την ανάλυση των στοιχείων των παραγωγικών επιχειρήσεων προκύπτουν τα εξής:
Λιπάσματα (δείγμα 9 εταιρειών)
Το σύνολο του ενεργητικού παρουσίασε μείωση 9% το 2009 σε σχέση με το 2008, ενώ τα ίδια κεφάλαια σημείωσαν αύξηση 10%. Οι συνολικές πωλήσεις των 9 εταιρειών του δείγματος υποχώρησαν το 2009 κατά 25%, ενώ το μικτό κέρδος την ίδια περίοδο σημείωσε υψηλότερη μείωση (45%). Σημαντική μείωση παρουσίασαν τα κέρδη προ φόρου (85%) καθώς και τα κέρδη EBITDA (58%).
Γεωργικά Φάρμακα – Πολλαπλασιαστικό Υλικό Γεωργίας (δείγμα 12 εταιρειών)
Το σύνολο του ενεργητικού μειώθηκε κατά 2% το 2009, ενώ τα ίδια κεφάλαια σημείωσαν οριακή αύξηση 1,5%. Οι συνολικές πωλήσεις των 12 εταιρειών του δείγματος παρουσίασαν μείωση 11% το 2009 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ το μικτό κέρδος την ίδια περίοδο υποχώρησε κατά 12%. Τα κέρδη EBITDA μειώθηκαν κατά 28%.
Από την ανάλυση των στοιχείων των εισαγωγικών επιχειρήσεων προκύπτουν τα εξής:
Λιπάσματα (δείγμα 7 εταιρειών)
Το σύνολο του ενεργητικού παρουσίασε μείωση 14% το 2009 σε σχέση με το 2008, ενώ τα ίδια κεφάλαια σημείωσαν αύξηση 7%. Οι συνολικές πωλήσεις των 7 εταιρειών του δείγματος μειώθηκαν το 2009 κατά 21% και το μικτό κέρδος μειώθηκε κατά 38%. Τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 64% το 2009/2008.
Γεωργικά Φάρμακα – Πολλαπλασιαστικό Υλικό Γεωργίας (δείγμα 21 εταιρειών)
Το σύνολο του ενεργητικού παρουσίασε πτώση 5% το 2009/2008. Αντίστοιχα, τα ίδια κεφάλαια σημείωσαν μείωση 2% την ίδια περίοδο. Οι συνολικές πωλήσεις των συγκεκριμένων εταιρειών υποχώρησαν το 2009 κατά 11%, το δε μικτό κέρδος μειώθηκε σε ποσοστό 12%. Τα κέρδη EBITDA παρουσίασαν πτώση 36% το 2009/2008.
Επιμέλεια: Χρήστος Παναγόπουλος
