Έπειτα από την ιστορική συμφωνία, όπως χαρακτηρίζεται η Συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Ιταλία, το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών έχει βάλει στόχο να υπογράψει μία αντίστοιχη συμφωνία με την Αίγυπτο. Γι΄ αυτό, στις 18 Ιουνίου, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μαζί με το επιτελείο του θα ταξιδέψει στο Κάιρο, προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες συνομιλίες με τον ομόλογό του και να συναφθεί μία διμερής συμφωνία.
«Ήταν ο προγραμματισμός αμέσως μετά την ευτυχή κατάληξη με την Ιταλία, να πιάσουμε ξανά έντονα το νήμα με την Αίγυπτο» είπε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Η συμφωνία με την Ιταλία αποτελεί εκκρεμότητα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του 1977 και είναι σημαντική, αφού η Ιταλία μέσα από αυτή την συμφωνία αναγνωρίζει και την αρχή της μέσης γραμμής, που είναι πάγια ελληνική θέση σε σχέση με το Αιγαίο και την Τουρκία. Σύμφωνα με τον διεθνολόγο, Κωνσταντίνο Φίλη, ο οποίος μίλησε σε τηλεοπτικό σταθμό, μέσω αυτής της συμφωνίας αναγνωρίζεται επήρεια έστω και μειωμένη σε ελληνικά νησιά, μικρότερα ή μεγαλύτερα, ακόμα και βραχονησίδες που βρίσκονται στην περιοχή. Αυτό θα λειτουργήσει θετικά αργότερα σε μία συμφωνία με την Αλβανία, η οποία έχει οριοθετήσει με την Ιταλία. Άρα και εμείς οριοθετούμε πλέον με την Ιταλία και την ΑΟΖ. Εκτός από την υφαλοκρηπίδα, μένει μια συμφωνία Ελλάδας-Αλβανίας για να κλείσει στο τριεθνές το συγκεκριμένο ζήτημα και να οριοθετηθούν οι όποιες διαφορές μεταξύ των τριών μερών. Όπως αναφέρει ο κ. Φίλης, «πρόκειται για ένα ισχυρό ατού έναντι των Αλβανών».
Σχετικά με τη συμφωνία Καΐρου που επιδιώκει η Ελλάδα, ο διεθνολόγος εξηγεί τρεις λόγους για τους οποίους είναι απαραίτητη και πρέπει να επιτευχθεί:
1. Επικαλύπτει το τουρκολιβυκό σύμφωνο, το οποίο υπεγράφη από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Φαγέζ αλ Σαράζ στην Κωνσταντινούπολη, τον Νοέμβριο του 2019. Με την υπογραφή αυτού του μνημονίου, οι δύο χώρες συμφωνούν να συνεργαστούν για τον «καθορισμό θαλάσσιων δικαιοδοσιών».
2. Δημιουργεί μια διεθνή νομική διαφορά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ακόμα και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, καθώς προκαλείται ένα ζήτημα μεταξύ 4 κρατών. Συνεπώς, τα ζητήματα αυτά μπορούν να φτάσουν στη Χάγη για την επίλυσή τους.
3. Μόνο μία συμφωνία, όπως αυτή με την Αίγυπτο, όπως είναι και ο επόμενος στόχος, μπορεί να κατοχυρώσει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, ακόμα και αν μιλάμε για τμηματική συμφωνία. «Υπενθυμίζεται ότι η Αίγυπτος δεν επιθυμεί σύναψη διμερούς συμφωνίας με την Ελλάδα και να οριοθετήσει την περιοχή ανατολικά της Ρόδου. Είναι πάγια θέση της χώρας από τη δεκαετία του 2000. Υπάρχει αυτό το αγκάθι που αφορά το Καστελόριζο. Γι’ αυτό η Αίγυπτος επιθυμεί μία τριμερή διαπραγμάτευση μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και της ιδίας.
Ο κ. Φίλης αναφέρει μεταξύ άλλων: «Δεν θα σημαίνει ότι αφήνουμε εκτός το Καστελόριζο. Απλώς θα βάλουμε αστερίσκο και, όταν συντρέξουν οι προϋποθέσεις σε αυτό το ζήτημα, θα επανεξεταστεί και μέσα από μια τέτοια συμφωνία έχουμε ένα κράτος που αναγνωρίζει και κατ΄ επέκταση μας δίνει τη δυνατότητα να κατοχυρώσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα που πιστοποιούνται μέσα από μια συμφωνία».
Η δυνατότητα επέκτασης των χωρικών υδάτων
«Πήρε 40 χρόνια για να υπογραφεί και πλέον η Ελλάδα έχει μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Και μάλιστα, μια αντίληψη μέσης γραμμής και επήρειας των νησιών που επιβεβαιώνει το Διεθνές Δίκαιο, την UNCLOS, και τις γενικότερες απόψεις που η Ελλάδα εκφράζει στο διεθνές γίγνεσθαι. Η Ελλάδα είναι μια συνεπής χώρα, δεν έχει à la carte απόψεις» ανέφερε ο κ. Δένδιας μιλώντας στον «Αντέννα».
Από εκεί και πέρα, επισήμανε, υφίσταται πάντοτε και η δυνατότητα επέκτασης των χωρικών υδάτων της χώρας επί τη βάσει πλέον μιας κοινής αντίληψης με την Ιταλία. «Όμως είναι άλλο το κλίμα το οποίο δημιουργήθηκε μετά από αυτή τη συμφωνία» αναγνώρισε και υπογράμμισε πως επιλύθηκαν και μια σειρά από τεχνικά ζητήματα τα οποία είχε η χώρα μας με τους Ιταλούς, προστατεύοντας απολύτως τα δικαιώματα των δικών μας αλιέων. «Στα 6 έως 12 μίλια αυτή τη στιγμή οι Ιταλοί ψαρεύουν με όσα σκάφη θέλουν ό,τι θέλουν» προσέθεσε και διευκρίνισε πως αυτά τα δύο δεν θα είναι έτσι. «Οι Ιταλοί θα ψαρεύουν με συγκεκριμένο αριθμό σκαφών, ανώτατο όριο 68 σκάφη, και θα ψαρεύουν τέσσερις κατηγορίες ειδών. Η κατηγορία ειδών, τα μικροπελαγικά αλιεύματα, τα οποία αφορούν τους Έλληνες ψαράδες, δεν θα αλιεύονται από τους Ιταλούς βάσει της Συμφωνίας» αποσαφήνισε.
Ο εκνευρισμός του Ερντογάν
Ερωτηθείς για τον εκνευρισμό του Τούρκου προέδρου εξαιτίας αυτής της συμφωνίας, ο κ. Δένδιας είπε πως ήταν απολύτως αναμενόμενος. «Η Ιταλία υιοθετεί πλήρως πλέον με την υπογραφή του αρμόδιου υπουργού της την ερμηνεία του διεθνούς δικαίου όπως το αντιλαμβάνεται η Ελλάδα. Τα νησιά έχουν την επήρειά τους, η μέση γραμμή είναι εκεί. Μόνο η Τουρκία επιμένει σε αυτή τη μονοδιάστατη άποψη ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα, δεν έχουν οικονομική ζώνη και έχουν μόνο χωρικά ύδατα. Η Τουρκία δεν έχει πλειοψηφούσα αντίληψη στο Διεθνές Δίκαιο και γι’ αυτό και είναι πολύ επιφυλακτική να οδηγήσει τα πράγματα με την Ελλάδα σε δικαστική επίλυση, δεν το θέλει» εξήγησε.
Στη συνέχεια, ευχαρίστησε τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάκη Βορίδη για τη συνεργασία που είχε αυτές τις ημέρες κατά αυτή τη διαπραγμάτευση. Επίσης εξέφρασε την ικανοποίησή του, «διότι το σύνολο του ελληνικού πολιτικού σκηνικού ή σχεδόν το σύνολο στάθηκε δίπλα σε αυτή τη Συμφωνία». Επισήμανε περαιτέρω πως είναι πολύ σημαντικό να είμαστε ενωμένοι σε αυτές τις προσπάθειες και κατέστησε σαφές πως η ΝΔ δεν πάει να κερδίσει κομματικό όφελος, διαμηνύοντας ότι αυτές είναι εθνικές υποθέσεις.
Στόχος η συμφωνία και με την Αίγυπτο
Σε ό,τι αφορά την αντίστοιχη συμφωνία με την Αίγυπτο, ο κ. Δένδιας υπογράμμισε πως αυτός είναι ένας από τους πάγιους στόχους της εξωτερικής μας πολιτικής, αναγνωρίζοντας πως υπάρχουν δυσκολίες. Ειδικότερα, είπε πως είναι μια πολύπλοκη κατάσταση, έχει πολλές παραμέτρους, και πολιτικές και νομικές, επισημαίνοντας την αποφασιστικότητα της Ελλάδας να προσπαθήσει και να κάνει το καλύτερο που μπορεί. Ειδική μνεία έκανε στις «πολύ καλές σχέσεις της Ελλάδας με την Αίγυπτο» σημειώνοντας πως οι δύο χώρες έχουν κοινή αντίληψη για πάρα πολλά πράγματα.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Δένδιας είπε πως η Τουρκία επιδιώκει μια κλιμάκωση της έντασης με την Ελλάδα, γιατί θέλει να πετύχει από την πλευρά μας παραχωρήσεις με όποια μέθοδο, ωστόσο τόνισε ότι θα αποτύχει. «Έχουμε καταστήσει σαφές στην Τουρκία ότι θα προασπίσουμε τα εθνικά μας συμφέροντα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Δεν πρόκειται να εκχωρήσουμε κάτι το οποίο μας ανήκει. Δεν θέλουμε να πάρουμε κάτι το οποίο ανήκει στην Τουρκία» ανέφερε.
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ο υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε πως η ελληνική κυβέρνηση θα ήθελε έναν γείτονα με τον οποίο να έχει εγκάρδιες σχέσεις, να μπορεί να συνεννοηθεί, να αναπτύξει το εμπόριο, να αναπτύξει τον πολιτισμό, να αναπτύξει τις ανταλλαγές, και εξέφρασε τη λύπη του που έχει μια Τουρκία με αυτή τη συμπεριφορά.
Πρόκληση το αφήγημα της Τουρκίας για την Κρήτη
Ερωτηθείς αν τον ανησυχεί η προειδοποίηση του Τούρκου προέδρου ότι θα επιχειρήσει έρευνες νοτίως της Κρήτης, ο κ. Δένδιας είπε πως τον ενοχλεί το γεγονός ότι η Τουρκία ανακοινώνει ενέργειες οι οποίες δεν είναι συμβατές με το διεθνές δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας και κατέστησε σαφές: «Η Κρήτη είναι ένα πολύ μεγάλο νησί, είναι το 4ο νησί της Μεσογείου. Το να ισχυρίζεται τώρα η Τουρκία ότι ένα τόσο μεγάλο νησί δεν έχει οικονομική ζώνη, δεν έχει υφαλοκρηπίδα και έχει μόνο 6 μίλια χωρικά ύδατα είναι πρόκληση στην κοινή λογική. Η ελληνική θέση, όλα τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ, χωρικά ύδατα, είναι μια θέση που είναι συμβατή με το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή έθιμα».
Κατηγόρησε την Τουρκία ότι οδηγείται σε παραλογισμούς «και γι’ αυτό ο εκνευρισμός της όταν η Ιταλία προσυπογράφει όχι τις ελληνικές απόψεις, αλλά του διεθνούς δικαίου».
Κληθείς να απαντήσει τι θα γίνει αν βγει ένα ερευνητικό σκάφος της Τουρκίας νοτίως της Κρήτης, σε χώρο που μας ανήκει, διαμήνυσε κατηγορηματικά πως δεν υπάρχει ελληνική κυβέρνηση η οποία θα εκχωρήσει τα εθνικά δικαιώματα και ότι θα κάνουμε το καθήκον μας.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υπουργός Εξωτερικών στην επικείμενη επίσκεψή του στο Παρίσι, επισημαίνοντας πως έχει ένα εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο: «Γίνεται ενόψει του Συμβουλίου Υπουργών όπου θα παραστώ μαζί με τον Γάλλο υπουργό για να συζητήσουμε με τους άλλους Ευρωπαίους υπουργούς, μαζί από το Παρίσι, τα θέματα της Τουρκίας. Το πώς η τουρκική παραβατικότητα δημιουργεί ζητήματα όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην ΕΕ. Έπεται εν συνεχεία η επίσκεψη στο Ισραήλ και μετά στην Αίγυπτο».
