«…Για χάρη των παιδιών, άρχισα να φτιάχνω ιστορίες. Τις έπλαθα, τις μαγείρευα, τις ξεφούρνιζα και τις σέρβιρα: Ιστορίες σοβαρές, αστείες, φανταστικές, αληθινές, καθημερινές και κυριακάτικες, ιστορίες για γέλια ή για κλάματα».
Η Χρυσάνθη Πρωτοψάλτου είναι παιδαγωγός προσχολικής αγωγής και εργάζεται από το 2000 σε παιδικούς σταθμούς του Δήμου Βέροιας. Παράλληλα με την εργασία της γράφει ιστορίες για παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας (3-10 ετών) σε πεζό και έμμετρο λόγο, ενώ έργα της έχουν διακριθεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς μεταξύ των οποίων και ο 63ος διαγωνισμός της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς.
Το ζητούμενο της Χρυσάνθης είναι οι ιστορίες και η συγγραφή. Η ίδια με τρυφερότητα και με τρόπο ουσιαστικό συστήνεται και μιλάει για την αγάπη της για τα παιδιά και τη συγγραφή:
«Γεννήθηκα στη Βέροια, την εποχή της ασπρόμαυρης τηλεόρασης. Μεγάλωσα, παίζοντας “τζαμί” και “χώρες” στη γειτονιά, περνώντας καλοκαίρια ποτισμένα απ’ τη μυρωδιά του ροδάκινου και χειμώνες μουσκεμένους απ’ το ατέλειωτο βεροιώτικο ψιλόβροχο.
»Πέρασα τα χρόνια των σπουδών και των αναζητήσεων στη Θεσσαλονίκη και κάπου εκεί που οι αναζητήσεις τελειώνουν κι αρχίζει -για τους πιο πολλούς- η προσγείωση στην ενήλικη πραγματικότητα, γνώρισα τον Χρήστο κι αποφασίσαμε να συμπορευθούμε στη ζωή. Λίγο αργότερα, ο ερχομός των γιων μας μας μετέτρεψε από συνοδοιπόρους σε οικογένεια…
»Μια οικογένεια που αγαπούσε τις ιστορίες. Έτσι λοιπόν κι εγώ, για χάρη των παιδιών, άρχισα να φτιάχνω ιστορίες. Τις έπλαθα, τις μαγείρευα, τις ξεφούρνιζα και τις σέρβιρα: Ιστορίες σοβαρές, αστείες, φανταστικές, αληθινές, καθημερινές και κυριακάτικες, ιστορίες για γέλια ή για κλάματα…
»Ο Νίκος κι ο Γιάννης τώρα πια μεγάλωσαν… Οι ιστορίες, όμως, όχι. Οι ιστορίες ψάχνουν ακόμα παιδικά αυτιά για ν’ ακουστούν. Μα έχω την τύχη να δουλεύω σ’ έναν παιδικό σταθμό κι έτσι δεν περνάει μέρα δίχως κάποιος μικρός, πρόθυμος μα κι απαιτητικός ακροατής να με πλησιάσει και κάπως συνωμοτικά να με ρωτήσει: “Κυρία, θες να φτιάξουμε μια ιστορία;”».
Η συγγραφή είναι η μεγάλη μου αγάπη
«Στα παιδιά αρέσουν οι ιστορίες και είναι πολύ σημαντικές για το μεγάλωμά τους, είναι ένα κομμάτι στο οποίο η φαντασία μπορεί να κάνει τα πάντα. Βλέπω γενικά ότι οι άνθρωποι διαβάζουν στα παιδιά τους, μερικές φορές βέβαια, επειδή η παραγωγή είναι τεράστια, υπάρχουν και πράγματα, τα οποία η ποιότητά τους είναι πιο αμφίβολη.Τα παιδιά από τα τρία ως τα έξι έχουν μια καταπληκτική ικανότητα να απορροφούν σαν σφουγγάρι, όμως στερούνται ακόμη της ικανότητας να κρίνουν αυτό το οποίο ακούνε. Γι ΄αυτό θα πρέπει ένας ενήλικας να φιλτράρει οτιδήποτε πριν φτάσει στο παιδί».
Ένα απίθανο διαχρονικό βιβλίο
«Πέρα από τα βιβλία της δικής μου παιδικής ηλικίας. την Πολυάννα, τη Μικρή Πριγκίπισσα, αυτόν τον οποίο ανακάλυψα ως διαχρονικό, γιατί τον διάβαζα εγώ ως παιδί και τον διάβαζα και στα παιδιά μου και το χαιρόμασταν όλοι πάρα πολύ, ήταν ο Μικρός Νικόλας.
Είναι απίθανος. Αν σκεφτεί κανείς ότι γράφτηκε γύρω στο ΄50, πόσο απίστευτα διαχρονικός είναι ένας μικρός ηλικίας 70 χρόνων…».
Τα όνειρα της Χρυσάνθης Πρωτοψάλτου
«Επιδίωξή μου είναι να συνεχίσω να γράφω για παιδιά αλλά και για ενήλικες. Η γραφή αποτελεί για μένα καταφύγιο, αλλά και δημιουργικό πεδίο. Πέραν αυτού, η μόνη μου επιδίωξη είναι να ξυπνώ κάθε πρωί και να ζω τη μέρα μου με τους ανθρώπους που αγαπώ. Θεωρώ πως αυτό με έχει διδάξει και η κατάσταση που ζούμε εδώ κι έναν χρόνο.»
«Το διάβασμα είναι ένας τρόπος να ερμηνεύσει κανείς τον κόσμο, να τον δει με άλλο μάτι. Βέβαια, τελικά μπορεί κανείς ν’ ανακαλύψει πως κι άλλοι άνθρωποι βλέπουν τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο! Εμένα μου έχει τύχει πολλές φορές να συναντήσω στα διαβάσματά μου χαρακτήρες αντιμέτωπους με προβληματισμούς παρόμοιους με τους δικούς μου. Από την άλλη, η ίδια η γραφή μπορεί να λειτουργήσει ψυχοθεραπευτικά, δίνοντας διέξοδο σε καταστάσεις που μας βαραίνουν. Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί ν’ αποτελέσει τρόπο ν’ αντιμετωπίσουμε και ν’ αναθεωρήσουμε πράγματα που μας βασανίζουν, που έχουν αφήσει κατάλοιπα μέσα μας.»
Ιστορίες της Χρυσάνθης Πρωτοψάλτου που έχουν εκδοθεί:
• Ο Μικρός Γαλάζιος Δράκος εκδόσεις «Μοντέρνοι Καιροί», 2008
• Η Καμηλοπάρδαλη Με Τις Εφτά Ουρές εκδόσεις «Μοντέρνοι Καιροί» 2009
• Η Μάγισσα Κρεμμυδομπιζέλω Και Οι Καροτίνοι εκδόσεις «Μοντέρνοι Καιροί» 2010
• Η Μάγισσα Κρεμμυδομπιζέλω Και Οι Καροτίνοι εκδόσεις «Χάρτινη Πόλη» 2016
• Η Μάγισσα Γύρισα Μαγείρισσα εκδόσεις «Γράφημα» 2017
• Ο Μάγος του 13 εκδόσεις «Μεταίχμιο» 2019
• Παίζουμε Χώρες; εκδόσεις «Μεταίχμιο»2020
• Ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς (λαϊκό παραμύθι-συμμετοχή σε συλλογικό έργο) ψηφιακή έκδοση ebooks4greeks.
Το βιβλίο «Παίζουμε Χώρες», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο», αφηγείται μια ιστορία για παιδιά, αλλά όχι μόνο. Μέσα από το παιχνίδι «Χώρες» -ένα παιχνίδι της γειτονιάς της παιδικής ηλικίας της συγγραφέως- αναφέρεται στην ξενοφοβία και τα συναισθήματα που γεννά, αλλά όχι μόνο. Η συζήτηση των πέντε μικρών φίλων δίνει φωνή σ’ όποιον διστάζει να πει δυνατά αυτό που πιστεύει, από φόβο μη δυσαρεστήσει τους άλλους. Αλλά όχι μόνο. Περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο η αφήγηση αυτή, μέσα από την αβίαστη κουβέντα και το παιχνίδι των παιδιών, οδηγεί τον αναγνώστη να δει το ίδιο γεγονός από δυο διαφορετικές πλευρές. Και ν’ αντιληφθεί πόσο εύκολο είναι στ’ αλήθεια, έτσι απλά, απ’ τη μια στιγμή στην άλλη, να βρεθεί κανείς από τη θέση του κρίνοντος στη θέση του κρινόμενου.
Το «Παίζουμε Χώρες» είναι το δεύτερο βιβλίο της Χρυσάνθης Πρωτοψάλτου από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο», με ήρωες τον κύριο Ευτύχη και τα παιδιά της οδού Ελπίδας. Στη γειτονιά, στο παιχνίδι ή στο σχολείο, η παρέα των παιδιών έρχεται αντιμέτωπη με σημαντικούς προβληματισμούς και θέματα που απασχολούν τη σύγχρονη κοινωνία. Όμως με σύμμαχο τη φαντασία και τη βοήθεια του κυρίου Ευτύχη, του «Μάγου της γειτονιάς», τα παιδιά της οδού Ελπίδας καταφέρνουν να βρουν τη λύση.
Ο Μάγος του 13
Τα παιδιά της οδού Ελπίδας περιμένουν να χιονίσει. Ονειρεύονται να παίξουν χιονοπόλεμο, να κάνουν «αγγελάκια» στο χιόνι, να φτιάξουν χιονανθρώπους, χιονονάνους και χιονοξωτικά. Μα απ’ το πρωί, το μόνο που κάνει είναι κρύο, πολύ πολύ κρύο… Ώσπου ο κύριος Ευτύχης, που μένει στο νούμερο 13 της οδού Ελπίδας, βγαίνει στο παράθυρό του κι η μικρή γειτονιά γίνεται ένας τόπος μαγικός, ένας τόπος που όλα μπορούν να συμβούν…
