Οι επιστήμονες κατά καιρούς έχουν προσπαθήσει να «τεκμηριώσουν» τον έρωτα, να κατανοήσουν τις μακροχρόνιες σχέσεις και το πώς επηρεάζουν τη συναισθηματική και σωματική μας ευημερία, διερευνώντας τι συμβαίνει ψυχολογικά όσο εξελίσσεται μια ρομαντική σχέση.
Για αυτό τον λόγο, το πανεπιστήμιο Stony Brook της Ν. Υόρκης διεξήγαγε σχετική έρευνα, για τους σκοπούς της οποίας οι ερευνητές έκαναν εγκεφαλογραφήματα σε 10 γυναίκες και 7 άνδρες συμμετέχοντες που είχαν ερωτευθεί πρόσφατα. Από τα συμπεράσματα της έρευνας βρέθηκε πως μετά την πρώτη «μαγική» συνάντηση ή το πρώτο τέλειο ραντεβού, ένα σύνθετο σύστημα στον εγκέφαλο ενεργοποιείται, δηλαδή το ίδιο πράγμα που συμβαίνει όταν κάποιος παίρνει ψυχοτρόπες ουσίες!
Συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες συνδέθηκαν σε εγκεφαλογράφους και παράλληλα τους έδειξαν φωτογραφίες των αγαπημένων τους ανακατεμένες με φωτογραφίες ουδέτερων γνωριμιών. Όταν οι συμμετέχοντες έβλεπαν εικόνες των συντρόφων τους, στην περιοχή του εγκεφάλου στην οποία βρίσκονται τα συστήματα ανταμοιβής και κινητοποίησης, ανιχνεύτηκε υπερέκκριση ντοπαμίνης.
Η ντοπαμίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που έχει την ιδιότητα να μεταφέρει μηνύματα από μια περιοχή του εγκεφάλου σε μια άλλη, συγκεκριμένα, συναισθήματα όπως η ευφορία και η ικανοποίηση. Η ντοπαμίνη θα μπορούσε να θεωρηθεί ρυθμιστικός παράγοντας διάθεσης. Αν είμαστε μελαγχολικοί, η έκκριση ντοπαμίνης μπορεί να αλλάξει τη διάθεσή μας και να μας δημιουργήσει συναισθήματα ψυχικής ευφορίας.
Τα ερωτικά χάδια, τα φιλιά, οι επιδοκιμασίες, η επίτευξη ενός στόχου αποτελούν εκλυτικούς παράγοντες ντοπαμίνης, όπως αντίστοιχα και η χρήση ψυχοτρόπων ουσιών, αλκοόλ και καπνού.
Η ενεργοποίηση αυτού του μέρους του εγκεφάλου είναι πρωταρχικά υπεύθυνη για την πρόκληση της ενίοτε παράξενης συμπεριφοράς των νέων ζευγαριών, που συνδέεται με το κίνητρο και την επίτευξη στόχων: υπερβολική ενέργεια, έλλειψη ύπνου, αισθήματα ευφορίας και κάποιες φορές άγχος και εμμονή, όταν αποχωριζόμαστε το αντικείμενο του πόθου μας. Σύμφωνα με ανθρωπολόγους, οι «ερωτοχτυπημένοι» δρουν με κίνητρο να «κερδίσουν το μεγαλύτερο βραβείο της ζωής- ένα σύντροφο για πάντα».
Μετά την έκλυση ντοπαμίνης, δύο κύριες ορμόνες, η οκυτωκίνη και η βασοπρεσσίνη, «εμφανίζονται» και ενθαρρύνουν τα ζευγάρια να κάνουν συναισθηματικούς δεσμούς.
Η οκυτωκίνη απελευθερώνεται στους ανθρώπους κατά τις προσωπικές τους στιγμές, όπως το έντονο και παρατεταμένο κοίταγμα, οι αγκαλιές και το σεξ. Είναι επίσης η ορμόνη που κάνει τις μητέρες να δένονται με τα παιδιά τους. Έχοντας πρωτύτερα αποδείξει πως η συγκεκριμένη ορμόνη ευθύνεται για τον μακροχρόνιο δεσμό των αρουραίων των αγρών και τελευταία των σκιουροπιθήκων, οι ερευνητές υποθέτουν πως παίζει τον ίδιο ρόλο και στους ανθρώπους.
Η ορμόνη βασοπρεσσίνη, που και αυτή συνδέεται με τον δεσμό των αρουραίων των αγρών, έχει επίσης συνδεθεί με τον δεσμό των ανθρώπων. Είναι σημαντικό εδώ να αναφέρουμε πως αντίστοιχη έρευνα του 2008 έδειξε πως μια γενετική παραλλαγή του υποδοχέα της βασοπρεσσίνης συσχετίζεται με την απιστία στον γάμο ή τον φόβο της δέσμευσης.
Όλες, λοιπόν,, οι χημικές ουσίες και οι ορμόνες που απελευθερώνονται στο νέο έρωτα συνδράμουν στο να εξασφαλίσουμε το «ζευγάρωμα» και το να μένουμε μαζί αρκετά, για να αναπαραχθούμε ή να κάνουμε μακροχρόνιες σχέσεις. Όμως όταν υποχωρήσουν, τι γίνεται;
Μέχρι πρόσφατα, οι ερευνητές υπέθεταν πως τα περισσότερα ζευγάρια τελικά συμβιβάζονται με αυτό που ονομάζεται συντροφική αγάπη: οι σχέσεις που είναι πιο στενές, με μεγαλύτερη δέσμευση- πολύ λιγότερη ένταση και σαφώς, όπως αναμένεται, πολύ λιγότερο ή και καθόλου σεξ. Όμως, αυτή η θεωρία καταρρίφθηκε, όταν σε σχετική έρευνα οι ειδικοί μελέτησαν εγκεφαλογραφήματα ζευγαριών που ισχυρίζονται πως είναι τρελά ερωτευμένοι ύστερα από 20 χρόνια γάμου. Αυτοί οι τυχεροί είχαν την ίδια νευρική δραστηριότητα που παρατηρείται στα πρόσφατα ερωτευμένα ζευγάρια, χωρίς όμως το άγχος και την «εμμονή». Επίσης, διαπιστώθηκε το εξής εκπληκτικό: βάσει προκαταρκτικών ερευνών, ο έρωτας διαρκείας φαίνεται να είναι υπαρκτός σε περίπου 30% των παντρεμένων ζευγαριών στις Η.Π.Α..
Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως όσοι από μας δεν συγκαταλεγόμαστε σ’ αυτή την ομάδα πρέπει να παραιτηθούμε, αφού, όπως επισημαίνουν και οι ερευνητές, μάλλον έχουμε πολλά να μάθουμε απ’ αυτά τα ευτυχισμένα ζευγάρια, αν το θέλουμε.
Πώς θα το καταφέρουμε, όμως, αυτό;
Διαβάστε αύριο τη συνέχεια…
Πηγή: L.A. Times
Το άρθρο επιμελήθηκε η Ε. Ελευθερίου, Ψυχοθεραπεύτρια-Κλινική Θεραπεύτρια Σεξουαλικών Διαταραχών, συνεργάτιδα του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
