Επιμέλεια: Άννα Δόλλαρη
Η Γαλλία χθες (14/11) βράδυ απέτισε φόρο τιμής στους νεκρούς στο κλαμπ Μπατακλάν, που πριν από δέκα ακριβώς χρόνια, σημάδεψε ανεξίτηλα τη χώρα. Οι καμπάνες της Νοτρ Νταμ αλλά και άλλων εκκλησιών της πόλης ήχησαν στη μνήμη των θυμάτων, ενώ ο Πύργος του Άιφελ φωτίστηκε με τα χρώματα της γαλλικής σημαίας.
Με την απαγγελία των ονομάτων των 132 θυμάτων, η γαλλική πρωτεύουσα θρήνησε τους νεκρούς και την αθωότητα που έχασε στις 13 Νοεμβρίου 2015, ενώ παράλληλα θυμήθηκε με υπερηφάνεια πώς οι Παριζιάνοι, στάθηκαν ο ένας δίπλα στον άλλον και βρήκαν τη δύναμη να ξανασταθούν στα πόδια τους μετά από τις συντονισμένες επιθέσεις διάρκειας τριών ωρών που στόχευσαν το κατάμεστο Μπατακλάν, γεμάτο ζωή καφέ και το εθνικό στάδιο όπου έπαιζε η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου.
Paris November 13, 2015 🕯#Bataclan #Terrorism pic.twitter.com/CR3SfKewZg
— Apple Tree (@LonelyAppleTree) November 13, 2025
Το 2015 μια ομάδα αυτοκτονίας, αποτελούμενοι από τουλάχιστον εννέα μαυροφορεμένους άνδρες, πιστούς στο πιο ακραίο δόγμα του Ισλάμ, έχει τα δικά της σχέδια. Να αιματοκυλήσει τη γαλλική πρωτεύουσα, να σπείρει τον θάνατο και τον τρόμο στην «καρδιά» της Ευρώπης, να σπείρει αμφιβολίες τους απλούς πολίτες για το τι μπορεί να τους συμβεί, ακόμη και σε μία βόλτα στον δρόμο.
Συνολικά το Παρίσι χτυπήθηκε σε επτά διαφορετικά σημεία, τόσο από ενόπλους που άνοιξαν πυρ αδιαφορώντας για το ποιον θα σκοτώσουν, όσο και από βομβιστές αυτοκτονίας. Οι πρώτες επιθέσεις καταγράφηκαν στις οδούς Bichat και Alibert, στο 10ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού, όταν το ρολόι σήμανε περίπου 21:20 τοπική ώρα.
🇫🇷 “10 years later, the enemy is still there.”
French youth pay tribute to the victims of the Bataclan massacre in Paris, where Islamist terrorists killed 132 people, including 90 inside the theater. https://t.co/oj6euo3QDR pic.twitter.com/mfLi4APaaU
— Visegrád 24 (@visegrad24) November 13, 2025
Οι φανατικοί τζιχαντιστές σκότωσαν όσους βρίσκονταν στους εξωτερικούς χώρους καφέ, μπαρ και εστιατορίων της περιοχής, με το μεγαλύτερο αιματοκύλισμα να γίνεται στο εστιατόριο «Le Petit Cambodge» (μτφ. «Μικρή Καμπότζη»), όπου δολοφονήθηκαν 11 άτομα.
Σχεδόν 10 λεπτά αργότερα και ενώ στο «Σταντ ντε Φρανς», στο προάστιο Σαιν Ντενί του Παρισίου διεξαγόταν η ποδοσφαιρική αναμέτρηση ανάμεσα σε Γαλλία και Γερμανία (σ.σ. παρουσία του τότε προέδρου της χώρας, Φρανσουά Ολάντ), τρεις εκκωφαντικές εκρήξεις ακούστηκαν σε κοντινή απόσταση από το στάδιο. Στόχος των φονταμενταλιστών του ISIS έγινε και το μπαρ κοντά στο «Σταντ ντε Φρανς», όπου απλός κόσμος έπινε το ποτό του και παρακολουθούσε την αναμέτρηση.
Το αιματοκύλισμα εκείνης της νύχτας παραμένει το φονικότερο στη Γαλλία σε καιρό ειρήνης ένα εθνικό τραύμα που συχνά συγκρίνεται με την 11η Σεπτεμβρίου. Οι επιθέσεις σκλήρυναν τα μέτρα ασφαλείας της χώρας, ενώ ενίσχυσαν ένα αίσθημα αλληλεγγύης που παραμένει ζωντανό μια δεκαετία μετά. Πολλοί κάτοικοι της πόλης μιλούν ακόμη για το «πριν» και το «μετά», αρκετοί συνεχίζουν να εντοπίζουν τις εξόδους κινδύνου, κάθε φορά που βρίσκονται σε πολυσύχναστους χώρους.
«Δέκα χρόνια. Ο πόνος παραμένει», έγραψε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ηγήθηκε των τιμητικών εκδηλώσεων, καταθέτοντας στεφάνια στα σημεία των επιθέσεων και τιμώντας «τις ζωές που κόπηκαν απότομα, τους τραυματίες και τις οικογένειές τους».
Θλίψη και αντοχή
Στην Place de la République, ο κόσμος συγκεντρώθηκε με κεριά, λουλούδια και χειρόγραφα σημειώματα, βρίσκοντας παρηγοριά στην παρουσία των άλλων. Η αποφασιστικότητα συμβάδιζε με τη θλίψη, όπως και το 2015, όταν οι κάτοικοι της πόλης επέμεναν να συνεχίσουν τη ζωή τους, να ξανακαθίσουν στα καφέ, να περπατήσουν στους δρόμους με τις οικογένειές τους και να διατηρήσουν τις ελευθερίες τους.
#France November 2015 Paris attacks: Today, #Paris commemorates the terrorist attacks carried out by Islamic State jihadists on November 13, 2015, which killed 132 people, including 90 at the Bataclan concert hall. pic.twitter.com/enUXw6hP2P
— The Ukrainian Week / Tyzhden (@ukr_week_en) November 13, 2025
Κατά τη διάρκεια της βραδινής τελετής, ο τραγουδιστής του αμερικανικού συγκροτήματος Eagles of Death Metal, που βρισκόταν στη σκηνή του Μπατακλάν τη μοιραία νύχτα τραγούδησε το «You’ll Never Walk Alone», σύμβολο πλέον ενότητας και θάρρους.
Η κόρη του πρώτου ανθρώπου που σκοτώθηκε εκείνο το βράδυ, η Σοφί Ντίας, μίλησε με δάκρυα στα μάτια για το «κενό που δεν κλείνει ποτέ». Ο πατέρας της, Μανουέλ Ντίας, έχασε τη ζωή του από τον πρώτο βομβιστή που ανατινάχθηκε έξω από το Stade de France. «Η απουσία του βαραίνει κάθε πρωί και κάθε βράδυ», είπε.
«Ο πατέρας μου αγαπούσε τη ζωή. Πίστευε στην ελευθερία, στη χαρά του να είμαστε μαζί, να μοιραζόμαστε στιγμές ως οικογένεια. Αυτές τις αξίες προσπάθησε να χτυπήσει το μίσος. Αλλά αυτές είναι ακριβώς που κουβαλάμε σήμερα. Παρά τον πόνο και το κενό, στεκόμαστε όρθιοι», τόνισε.
Τρεις βομβιστές προσπάθησαν ανεπιτυχώς να μπουν στο στάδιο. Ο φύλακας Σαλίμ Τουραμπαλί απέτρεψε έναν από αυτούς και, μετά τις εκρήξεις, προσέφερε βοήθεια σε έναν τραυματία.
«Είχε μεταλλικά θραύσματα καρφωμένα στον μηρό του», θυμήθηκε μιλώντας στο Associated Press. «Υπήρχε αίμα. Δεν φορούσα γάντια είχα κομμάτια σάρκας στα χέρια μου». Παραμένει σε επαφή με τον άνδρα μέχρι σήμερα.
Τα ίχνη της σφαγής
Ο πρόεδρος της Γαλλίας μαζί με τη σύζυγό του και τη δήμαρχο Παρισιού Αν Ινταλγκό, επισκέφθηκαν όλα τα σημεία των επιθέσεων, συνομίλησαν με επιζώντες και συγγενείς και απέτισαν φόρο τιμής με στεφάνια και σιγή.
Χρειάστηκαν 4 λεπτά για να αναγνωστούν όλα τα ονόματα. Ανάμεσά τους και δύο άνδρες που επέζησαν της 3 ομηρίας αλλά αυτοκτόνησαν αργότερα. Άλλοι 39 άνθρωποι σκοτώθηκαν στα καφέ και τα εστιατόρια της πόλης.
«Δεν θεραπεύεσαι ποτέ πλήρως. Μαθαίνεις απλώς να ζεις αλλιώς», είπε ο Αρτύρ Ντενουβό, επιζήσας του Μπατακλάν και πρόεδρος του συλλόγου Life for Paris.
Ο Μακρόν εξήρε τους αστυνομικούς, τους διασώστες και όσους έσωσαν ζωές εκείνη τη νύχτα. «Οι τρομοκράτες βρήκαν απέναντί τους ανθρώπους πολύ πιο γενναίους», είπε. «Το Παρίσι άντεξε».
Καμπάνες, φώτα και ένα νέο μνημείο
Οι καμπάνες της Νοτρ Νταμ αλλά και άλλων εκκλησιών της πόλης ήχησαν στη μνήμη των θυμάτων, ενώ ο Πύργος του Άιφελ φωτίστηκε με τα χρώματα της γαλλικής σημαίας.
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν με τα εγκαίνια ενός νέου μνημειακού κήπου αφιερωμένου στη 13η Νοεμβρίου, απέναντι από το Δημαρχείο, με γρανιτένιες στήλες που συμβολίζουν τα σημεία των επιθέσεων.
«Η Δημοκρατία δεν πέθανε. Ένας για όλους. Vive la France», δήλωσε στο πλήθος ο Τζάρβις Κόκερ, τραγουδιστής των Pulp και κάτοικος Παρισιού.



