Λεπτές αλήθειες & χοντροί μύθοι για τα λιπαρά & την «υγιεινή» διατροφή
Πρόσφατα ανακοινώθηκε από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ ότι η παχυσαρκία τείνει να γίνει η κορυφαία αιτία καρκίνου στις ΗΠΑ ξεπερνώντας το κάπνισμα. Βέβαια οι Έλληνες στο κάπνισμα παραμένουμε ασυναγώνιστοι! Για τα πολλά διατροφικά λιπαρά, τώρα, ανακοινώθηκε ότι οι ερευνητές από τη δεκαετία του 80 μέχρι σήμερα δεν έβρισκαν ούτε βρίσκουν καμία σοβαρή ένδειξη ότι η ισορροπημένη αύξηση των λιπαρών αυξάνει την καρκινογένεση!
Η στέρηση και η μείωση των θερμίδων ή των λιπαρών δεν λύνουν το -καθαρά ορμονικό- ζήτημα της παχυσαρκίας, αλλά το επιδεινώνουν και θίγουν την υγεία. Έχουμε αρχίσει να καταρρίπτουμε το μύθο ότι τα λιπαρά παχαίνουν ή βλάπτουν την υγεία. Είδαμε στα προηγούμενα ότι αυτό ήδη προέκυπτε από τη μελέτη πληθυσμών του πρόσφατου παρελθόντος και τώρα θα εστιάσουμε σε νέες γνώσεις που αθωώνουν την κανονική σε λιπαρά (και σε κορεσμένα) διατροφή.
Οι συνηθισμένες οδηγίες των διαιτολόγων που ακούτε παντού ποτέ δεν είχαν δοκιμαστεί πραγματικά με κλινικές έρευνες … μέχρι πρόσφατα. Μην ξεχνάμε ότι μόνο οι καλά σχεδιασμένες, ανεξάρτητες, κλινικές μελέτες παρέμβασης (όπου γίνεται αυστηρή παρακολούθηση και σύγκριση ομάδων) μπορούν αξιόπιστα να δείξουν αιτίες, οι απλοί συσχετισμοί δεν αποδεικνύουν τίποτα. Έτσι, το 1993 στις ΗΠΑ αποφασίστηκε να γίνει η ακριβότερη η μεγαλύτερη, η πιο μακροχρόνια, η πιο καλά σχεδιασμένη τέτοια δημόσια έρευνα που στόχευε να αποδείξει τα οφέλη της δίαιτας χαμηλών λιπαρών και της «υγιεινής» διατροφής.
Συμμετείχαν 48.835 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που παρακολουθήθηκαν πολύ αυστηρά καθώς η μία ομάδα έτρωγε απεριόριστα (38% λιπαρά την ημέρα όπου το 40% αυτών κορεσμένα) και η άλλη έτρωγε «υγιεινά» (20% λίπος, πολλές ίνες, 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών και 6 μερίδες δημητριακών την ημέρα). Η συμμόρφωση ήταν πολύ καλή.
Οι ερευνητές περίμεναν να βρουν σημαντική μείωση ασθενειών σε εκείνες που έτρωγαν υγιεινά. Ύστερα από σχεδόν μια δεκαετία που διήρκεσε η παρέμβαση, τα συμπεράσματα ήταν: Καμία σημαντική διαφορά στη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και των καρδιαγγειακών επεισοδίων! Μεγαλύτερος κίνδυνος για καρκίνο του μαστού σε όσες έτρωγαν «υγιεινά»! Καμία σημαντική μείωση βάρους σε όσες έτρωγαν «υγιεινά» (παρόλο που στο τέλος προσλάμβαναν 361 θερμίδες/ημέρα λιγότερες απ΄ό,τι στην αρχή και παρόλο που μείωσαν κατά 29% τα λιπαρά) ! Εκείνες που έτρωγαν απεριόριστα δεν είχαν πάρει βάρος, αν και προσλάμβαναν περισσότερες θερμίδες και λιπαρά από τις άλλες που έτρωγαν «υγιεινά»!
Έτσι κατέρρευσε ο χάρτινος πύργος της «υγιεινής» διατροφής και των χαμηλών λιπαρών. Είναι δε πολύ ενδιαφέρον ότι μια προσεκτική ανασκόπηση των επιστημονικών ερευνών που έχουν γίνει από το 1850 μέχρι σήμερα αποφέρει εντελώς διαφορετικά συμπεράσματα για το τι πραγματικά παχαίνει τον άνθρωπο και ποια διατροφή τον βοηθάει πράγματι να χάνει σωματικό λίπος και όχι τα κόκκαλα, τους μυς, την υγεία και την υπομονή του.
Γιατί άραγε αυτά δεν λέγονται στον κόσμο; Είναι όλα τα λιπαρά ίδια; Απαντήσεις για το δεύτερο ερώτημα στο επόμενο.
Ο Φιλήμων Χατζηπαναγιώτου είναι Ιατρός Αντιγήρανσης
