Ενώ η πλειοψηφία των ζευγαριών που προχωρούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση θα πετύχουν εγκυμοσύνη στις πρώτες 3 προσπάθειες, ορισμένα ζευγάρια δε θα είναι τυχερά. Αν και η αποτυχία στην εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους – κακή ποιότητα ή αριθμό ωαρίων, πολύ κακή ποιότητα σπέρματος, λίγα ή χαμηλής ποιότητας έμβρυα και αφιλόξενο ενδομήτριο, εμείς θα εστιάσουμε στην τελευταία περίπτωση, δηλαδή την περίπτωση του αφιλόξενου ενδομητρίου.
Πότε υποπτευόμαστε αφιλόξενο ενδομήτριο; Όταν έχουμε καλή συγκομιδή εμβρύων κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση, αλλά η γυναίκα δε μένει έγκυος ή η εγκυμοσύνη σταματάει πολύ νωρίς. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι λογικό να αναζητήσουμε γιατί τα «καλά» εμβρυα που παράγονται στο εργαστήριο δεν καταφέρνουν να εμφυτευτούν στο εσωτερικό της μήτρας, δηλαδή στο ενδομήτριο.
Είναι γεγονός ότι ακόμη δε γνωρίζουμε πολλά σχετικά με τη διαδικασία της εμφύτευσης και ακόμη λιγότερο πώς μπορούμε να την επηρεάσουμε θετικά, ώστε να επιτευχθεί εγκυμοσύνη. Παρόλα αυτά, υπάρχουν κάποιοι «κρυφοί» παράγοντες που έχει νόημα να αναζητήσουμε με την πεποίθηση ότι κάποιοι από αυτούς επιδέχονται θεραπεία:
• «Κρυφή» θρομβοφιλία. Οι θρομβοφιλίες είναι παθήσεις που επηρεάζουν την πήξη του αίματος και οι οποίες έχουν ενοχοποιηθεί για θρομβώσεις, καθώς και για αποβολές στο 1ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Τώρα πια γνωρίζουμε ότι οι θρομβοφιλίες είναι πιο συχνές σε γυναίκες με επανειλημένες αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης. Υπόψην ότι για τις θρομβοφιλίες υπάρχουν θεραπείες με ασπιρίνη ή/και αντιπηκτικές ενέσεις με σχετικά καλή αποτελεσματικότητα.
• «Κρυφή» ανατομική ανωμαλία της μήτρας. Είναι πιθανόν να υπάρχει κάποιο μικρό ανατομικό πρόβλημα στο εσωτερικό της μήτρας, το οποίο εμποδίζει την εμφύτευση και που δεν έχει φανεί στα προηγούμενα τεστ (υπερηχογράφημα και υστεροσαλπιγγογραφία). Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να βοηθήσει μια ειδική εξέταση που λέγεται υστεροσκόπηση.
• «Κρυφή» φλεγμονή των γυναικολογικών οργάνων. Μπορεί να υπάρχει κάποιο μικρόβιο, όπως τα χλαμύδια, που δεν κάνει έντονη φλεγμονή, αλλά μπορεί να επιδρά αρνητικά. Πέρα από τις παραδοσιακές καλλιέργειες τραχήλου και κόλπου, υπάρχει διαθέσιμη καλλιέργεια για χλαμύδια από ιστό της περιόδου, που ελέγχει για φλεγμονή στο ενδομήτριο.
• «Κρυφή» γενετική παραλλαγή σε έναν ή και τους δύο συντρόφους. Μπορεί οι μελλοντικοί γονείς να έχουν κάποια γενετική παραλλαγή στο υλικό τους, που ευνοεί τις πρώιμες αποβολές. Βέβαια, στην κατηγορία αυτή δεν υπάρχουν προς το παρόν ικανοποιητικές θεραπείες, αν και πρόσφατα έχει διαπιστωθεί σημαντική πρόοδος στον τομέα της προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης, δηλαδή της διάγνωσης γενετικών προβλημάτων των εμβρύων πριν τοποθετηθούν μέσα στη μήτρα.
Το άρθρο επιμελήθηκε και υπογράφει ο Θάνος Παπαθανασίου MD(London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
www.gynaikologos.net
