Ρεπορτάζ: Σωτήρης Σκουλούδης
Ως εμπρηστικό -και όχι ως εκρηκτικό- μηχανισμό κρίνει το Ναυτοδικείο Πειραιά τις βόμβες μολότοφ, σε σχετικό του βούλευμα που εκδόθηκε με αφορμή μια σχετική υπόθεση ενός κατηγορούμενου ναύτη, ο οποίος συνελήφθη κατά τη διάρκεια διαδήλωσης για τη ρίψη μολότοφ σε αστυνομικούς.
Πρόκειται για το υπ΄ αρ. 16/2020 Βούλευμα του Ναυτοδικείου Πειραιώς το οποίο, πλέον, μπορεί να δημιουργήσει δεδικασμένο για τέτοιου τύπου υποθέσεις και κατηγορίες. Σημειώνεται ότι η τιμωρία που προβλέπει ο νόμος για τη χρήση εμπρηστικών μηχανισμών είναι πολύ μικρότερη από την αντίστοιχη για τη χρήση εκρηκτικών μηχανισμών.
Στη σχετική υπόθεση, ο ναύτης αντιμετώπιζε κατηγορίες για διατάραξη κοινής ειρήνης, έκρηξη από κοινού, κατασκευή και κατοχή εκρηκτικών υλών από κοινού, απόπειρα βαριάς σκοπούμενης σωματικής βλάβης από κοινού, εμπρησμό από κοινού, αντίσταση, παράνομη οπλοφορία, παράνομη χρήση εκρηκτικών υλών και οπλοχρησία, κατά τη διάρκεια των επεισοδίων στις 6 Δεκεμβρίου 2018 (επέτειος της δολοφονίας Γρηγορόπουλου).
Ο κατηγορούμενος, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, έριχνε κατά των αστυνομικών δύο διμοιριών από απόσταση 10-15 μέτρων βόμβες μολότοφ, πέτρες και μάρμαρα.
Το σκεπτικό του βουλεύματος: «Οι βλάβες δεν προκαλούνται από την ίδια τη μολότοφ αλλά από την πυρκαγιά που αυτή προκαλεί»
Το βούλευμα αναφέρει σχετικά με τη χρήση μολότοφ: «Η βόμβα μολότοφ που εκσφενδονίζεται σε εξωτερικό περιβάλλον δεν μπορεί να προκαλέσει έκρηξη, γιατί η συγκέντρωση των αερίων είναι πάντοτε μικρότερη από το κατώτερο αναφλέξιμο μείγμα, κάτω από 1,5 %, και συνεπώς είναι πολύ φτωχό ως καύσιμο μείγμα, λόγω της παρουσίας μεγάλου ποσοστού οξυγόνου του ατμοσφαιρικού αέρα και αντίστοιχα μικρού ποσοστού ατμών βενζίνης. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να γίνει κατηγορία για την πράξη της έκρηξης από κοινού.
«Επομένως, για τη θεμελίωση του εγκλήματος της έκρηξης δεν αρκεί μόνη η πρόκληση της έκρηξης αυτής, αλλά πρέπει επί πλέον να διαπιστούται ότι από την έκρηξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα ή κίνδυνος σε άνθρωπο. Υποκειμενικώς απαιτείται πρόθεση, δηλαδή δόλος που συνίσταται στη γνώση της εκρηκτικής ιδιότητας της χρησιμοποιούμενης ύλης και θέληση να προξενήσει έκρηξη με πρόκληση εντεύθεν κοινού κινδύνου σε ξένα πράγματα ή κινδύνου ανθρώπου ή εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας. Η έκρηξη συνιστά φαινόμενο αιφνίδιο, κατά τη διάρκεια του οποίου ελευθερούνται αέρια που τελούν υπό υψηλή πίεση ή παράγονται αέρια εντός βραχυτάτου χρόνου, των οποίων η διαστολή σε πολλαπλάσιο του αρχικού όγκου προκαλεί ισχυρό μηχανικό αποτέλεσμα που συνοδεύεται από κρότο, παροδική λάμψη και έκρηξη θερμότητας».
Όπως σημειώνεται επίσης στο βούλευμα, «η φύση του κοκτέιλ μολότοφ ως όπλου δεν ενδείκνυται για πρόκληση βλάβης σε ανθρώπους που βρίσκονται σε εξωτερικό χώρο. Ως εμπρηστικός μηχανισμός πολύ μικρού μεγέθους είναι αποτελεσματικός όταν εκτοξεύεται σε οχήματα ή κτίρια όπου η φωτιά μπορεί να μεταδοθεί και επεκταθεί. Μπορεί να αποβεί θανατηφόρο όπλο όταν εντός των οχημάτων ή κτιρίων στόχων βρίσκονται άνθρωποι που εγκλωβίζονται (βλέπε υπόθεση MARFIN). Σε αυτήν την περίπτωση πάντως, οι βλάβες δεν προκαλούνται από την ίδια τη μολότοφ αλλά από την πυρκαγιά που αυτή προκαλεί.
»Σε παγκόσμιο επίπεδο δεν έχει καταγραφεί θάνατος από τη ρίψη κοκτέιλ μολότοφ, ούτε το Συμβούλιο έχει υπόψη του περίπτωση βαριάς σωματικής βλάβης από τέτοιο όπλο. Εν προκειμένω οι μολότοφ που πετούσε ο κατηγορούμενος αντικειμενικά δεν θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρή σωματική βλάβη σε κάποιον για τους εξής λόγους:
»-Οι μόνοι άνθρωποι που βρίσκονταν στην ακτίνα βολής του ήταν οι άνδρες των ΜΑΤ. Αυτοί έφεραν εξάρτυση αντιμετώπισης ταραχών, δηλαδή ήταν αρκετά προστατευμένοι από ρίψεις μολότοφ. Το κοκτέιλ μολότοφ που εκτοξεύεται νύχτα είναι ορατό διότι φλέγεται και δεν έχει μεγάλη ταχύτητα βολής διότι ρίχνεται με το χέρι. Άρα υπάρχει χρόνος αποφυγής του.
»-Ακόμα και εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν καθίστατο δυνατή η αποφυγή του, δεν υπήρχε πιθανότητα εξάπλωσης της φωτιάς στη στολή αστυνομικών διότι, όπως οι μάρτυρες αστυνομικοί κατέθεσαν, δίπλα τους επιχειρούσε θωρακισμένο όχημα εκτόξευσης νερού ΚΕΡΒΕΡΟΣ που έσβηνε τυχόν φωτιά που προκαλείτο από τις μολότοφ. Εκτός αυτού είναι γνωστό ότι όλες οι διμοιρίες ΜΑΤ διαθέτουν φορητό πυροσβεστήρα.
»Με αυτά τα δεδομένα που είναι προφανή, δεν μπορεί να θεωρηθεί πιθανό ο κατηγορούμενος να επιδίωκε με τη ρίψη των κοκτέιλ μολότοφ να προκαλέσει βαριά σωματική βλάβη σε κάποιον αστυνομικό. Αν όντως είχε τέτοιο σκοπό, θα χρησιμοποιούσε άλλα μέσα κατάλληλα για το σκοπό αυτό, όπως φωτοβολίδες σε ευθεία βολή που κατατέθηκε ότι ερρίφθησαν, όχι όμως από τον κατηγορούμενο, ή πέτρες και μάρμαρα ικανού βάρους από μεγάλο ύψος, όπως τις ταράτσες των πολυκατοικιών.
Σκοπός του ήταν η πρόκληση αναστάτωσης ή και η απώθηση των αστυνομικών δυνάμεων που επιχειρούσαν να τους απομακρύνουν από την περιοχή των Εξαρχείων ή και να τους συλλάβουν» αναφέρεται.
Οι δικαστές για την απόφασή τους βασίστηκαν στο Βιβλίο Υποστράτηγου ε.α. Ανδριανού Γκουρμπάτση με τίτλο «Η Βόμβα Μολότοφ ως Εμπρηστικός Μηχανισμός».
Τελικά, η κατηγορία κατά του ναύτη μεταβλήθηκε, από απόπειρα βαριάς σκοπούμενης σωματικής βλάβης, σε απόπειρα απλής σωματικής βλάβης εις βάρος δημοσίων υπαλλήλων (αστυνομικών).
Δηλαδή το δικαστήριο αποφάνθηκε να μη γίνει κατηγορία σε βάρος του κατηγορούμενου για τις αξιόποινες πράξεις της έκρηξης από κοινού, του εμπρησμού από κοινού, της κατασκευής και κατοχής εκρηκτικών υλών από κοινού και της παράνομης χρήσης εκρηκτικών υλών. Επίσης, το δικαστήριο αίρει, ομόφωνα, τον επιβληθέντα στον κατηγορούμενο περιοριστικό όρο της υποχρέωσης εμφάνισης στο ΑΤ κατοικίας/διαμονής του άπαξ και εντός του πρώτου 15ημέρου εκάστου μήνα, που του επιβλήθηκε με την υπ’ αριθμ. 2/10-2-2020 διάταξη της Ανακρίτριας του 2ου Τμήματος του Ναυτοδικείου Πειραιώς.
