Αντιμέτωπος με μια σειρά από σημαντικά προβλήματα αλλά και προκλήσεις που προκύπτουν από τη συμφωνία κατάπαυσης του Ισραήλ με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, είναι πλέον ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, σύμφωνα με όσα αναφέρουν διεθνείς παρατηρητές, αλλά και το αποκαλυπτικό δημοσίευμα του Al Jazeera.
Παρά τον συγκλονιστικά μεγάλο αριθμό των χιλιάδων νεκρών, την ανθρώπινη δυστυχία, την πείνα αλλά και τα υπόλοιπα δεινά που προκλήθηκαν από την επίθεση του Ισραήλ στον παλαιστινιακό θύλακα της Γάζας, τα τελευταία δύο χρόνια, η ειρήνη μέσω της εκεχειρίας, φαίνεται να ήρθε πολύ νωρίς για τον για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς οι επικριτές του τον κατηγορούν ότι χρησιμοποιεί τον πόλεμο για να αποσπάσει την προσοχή από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει.
Τόσο για τη θέση του στον πρωθυπουργικό θώκο, ενόψει και των επικείμενων εκλογών στις οποίες ανακοίνωσε ότι θα είναι και πάλι υποψήφιος, όσο πολύ περισσότερο για την ελευθερία του, καθώς το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, μπορούν να τον κρίνουν ανά πάσα στιγμή ένοχο για εγκλήματα πολέμου. Με την εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας να έχει πλέον τεθεί σε ισχύ τα ζητήματα της εσωτερικής ατζέντας έρχονται ξανά στο προσκήνιο για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό.
Ακόμη και η κατάπαυση του πυρός – την οποία ο Νετανιάχου προσπαθεί να παρουσιάσει ως νίκη – θεωρείται από ορισμένους, μεταξύ των οποίων και από τον πρώην πρέσβη του Ισραήλ Άλον Πίνκας, ως επιβεβλημένη από τον Λευκό Οίκο.
Αρκούντως αποκαλυπτικό για όλα τα παραπάνω είναι το δημοσίευμα του Al Jazzeera, που αναφέρει ότι ο Νετανιάχου βρίσκεται πλέον σε αδιέξοδο και απαριθμεί τα έξι προβλήματα – προκλήσεις, που έφερε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό η εκεχειρία στη Γάζα, τα οποία ο Νετανιάχου καλείται να διαχειριστεί πριν από τις ισραηλινές εκλογές του επόμενου έτους, στις οποίες προανήγγειλε ότι θα είναι υποψήφιος. Έξι κεφαλαιώδη ερωτήματα, πραγματικά «αγκάθια» για τον πρωθυπουργό του Ισραήλ.
Ερώτημα 1: Θα συνεχίσει ο Ισραηλινός πρωθυπουργός να αντιμετωπίζει διεθνή απομόνωση;
Το Ισραήλ δεν έχει ποτέ βρεθεί σε μεγαλύτερη απομόνωση στη διεθνή σκηνή από ό,τι τώρα, και για πολλούς, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει γίνει το πρόσωπο αυτής της απομόνωσης. Τα τελευταία δύο χρόνια, η δολοφονία περισσότερων από 67.000 Παλαιστινίων από το Ισραήλ και ο λιμός που έχει προκαλέσει στη Γάζα έχουν κάνει όλο τον πλανήτη να αισθανθεί αποτροπιασμένος.
Βραχυπρόθεσμα, εκτός αν η κυβέρνηση Νετανιάχου καταφέρει να απαγορεύσει μόνιμα την πρόσβαση διεθνών δημοσιογράφων στη Γάζα, η αυξημένη κάλυψη των πράξεων της κυβέρνησής του στην περιοχή είναι πιθανό να εδραιώσει την κατάσταση του Ισραήλ ως παρία για κάποιο χρονικό διάστημα.
Ωστόσο, η αυξανόμενη απομόνωση του Ισραήλ είναι εμφανής εδώ και μήνες και τον Σεπτέμβριο, ο Νετανιάχου φάνηκε να θέτει τις βάσεις για τη συνέχισή της. Παρουσιάζοντας το όραμά του για μια μελλοντική «Σούπερ Σπάρτη», ο Νετανιάχου σκιαγράφησε μια εικόνα οικονομικής και διπλωματικής απομόνωσης και συνεχούς πολέμου.
Η εν λόγω φράση του, δεν έγινε δεκτή με ενθουσιασμό. Το ισραηλινό χρηματιστήριο έπεσε κατακόρυφα σχεδόν αμέσως και το σέκελ υπέστη απότομη πτώση έναντι των άλλων νομισμάτων. Το Israel Business Forum, που εκπροσωπεί 200 από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας, το έθεσε πολύ απλά: «Δεν είμαστε η Σπάρτη».
Ερώτημα 2: Μπορεί η δεξιά πτέρυγα να ρίξει την κυβέρνηση συνασπισμού του Νετανιάχου;
Καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, αλλά και των δημόσιων διαμαχών για την ανεξαρτησία της ισραηλινής Δικαιοσύνης που προηγήθηκαν, ο Νετανιάχου στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στην υποστήριξη της ακροδεξιάς του Ισραήλ.
Ο Ιταμάρ Μπεν-Γκβίρ
Το πιο εμφανές παράδειγμα είναι ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμοτρίτς και ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβίρ, οι οποίοι αμφότεροι αντιτάχθηκαν στην κατάπαυση του πυρός, παραμένοντας όμως, προς το παρόν, στην κυβερνητική συμμαχία του Νετανιάχου.
Ο Μπεζαλέλ Σμοτρίτς
Προσβλέποντας στην πιθανή αποχώρησή τους, ο Νετανιάχου φέρεται να προωθεί νομοθεσία για την εξαίρεση των υπερορθόδοξων φοιτητών της ιερατικής σχολής (yeshiva) από την στρατολόγηση, με την ελπίδα ότι αυτό θα οδηγήσει στην επιστροφή των υπερορθόδοξων κομμάτων στο κοινοβούλιο και στην κυβέρνησή του, εξασφαλίζοντας την επιβίωσή της ενάντια σε τυχόν αποστασίες.
Ερώτημα 3: Θα μπορούσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης να κρίνουν ένοχους τον Νετανιάχου και το Ισραήλ;
Όπως σημειώνει το Al Jazeera, τα δύο δικαστήρια θα μπορούσαν να κρίνουν ένοχους τον Μπενιαμίν Νετανιάχου και το Ισραήλ. Τον Νοέμβριο του 2024, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε διεθνή εντάλματα σύλληψης για εγκλήματα πολέμου εναντίον του Νετανιάχου, του πρώην υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ, καθώς και του στρατιωτικού διοικητή της Χαμάς, Μοχάμεντ Ντεΐφ, τον οποίο το Ισραήλ έχει σκοτώσει έκτοτε.
Ο Γιοάβ Γκαλάντ
Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εξετάζει επίσης κατηγορίες για γενοκτονία εναντίον του Ισραήλ, για τις οποίες πολλοί είναι βέβαιοι ότι θα θεωρήσουν υπεύθυνο τον Νετανιάχου, εάν εκδοθεί καταδικαστική απόφαση.
Προς το παρόν δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα για την έκδοση ετυμηγορίας στην υπόθεση του ΔΠΔ κατά του Γκαλάντ και του Νετανιάχου, ενώ η έκβαση της υπόθεσης στο ΔΔΧ δεν αναμένεται νωρίτερα από το τέλος του 2027. Σε περίπτωση καταδίκης, το ΔΠΔ θα μπορούσε να επιβάλει ποινή φυλάκισης έως και 30 ετών, ενώ το ΔΔΧ συνήθως παραπέμπει οποιαδήποτε καταδικαστική ετυμηγορία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την εκτέλεσή της.
Ερώτημα 4: Μπορεί ο Τραμπ να εγκαταλείψει τον Νετανιάχου;
Είναι μια πραγματική πιθανότητα, αναφέρει το Al Jazeera, ωστόσο επί του παρόντος, οι ΗΠΑ είναι ο κύριος οικονομικός και στρατιωτικός χορηγός του Ισραήλ, καθώς και το διπλωματικό του προπύργιο ενάντια στη διεθνή εχθρότητα. Χωρίς αυτό, το Ισραήλ – και κατ’ επέκταση ο Νετανιάχου – θα βρισκόταν σε πραγματική δυσχέρεια.
Ό,τι και αν ισχυρίζεται ο Νετανιάχου, η υποστήριξη του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει σαφή όρια. Το 2021, ο Τραμπ φέρεται να εξοργίστηκε όταν ο Νετανιάχου έγινε ένας από τους πρώτους ηγέτες που συνεχάρησαν τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν για τη νίκη του στις εκλογές.
Φέρεται επίσης να διέκοψε τις επαφές με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό τον Μάιο, λόγω ανησυχιών ότι ο Νετανιάχου προσπαθούσε να τον χειραγωγήσει.
Πιο πρόσφατα, η οργή του Τραμπ προς τον Νετανιάχου φέρεται να κορυφώθηκε μετά την ισραηλινή επίθεση εναντίον των διαπραγματευτών της Χαμάς στη Ντόχα τον Σεπτέμβριο, φωνάζοντας: «Με καταστρέφει!».
«Με καταστρέφει!»
Περιγράφοντας την πορεία προς την κατάπαυση του πυρός, ο Τραμπ ανέφερε ότι «τα είπε» με τον Νετανιάχου και ότι δεν θα επέτρεπε στο Ισραήλ να αναδιατάξει τις δυνάμεις του στη Γάζα, μέχρι «να το πω εγώ».
Γιορτάζοντας αργότερα την έναρξη της εκεχειρίας στο ισραηλινό κοινοβούλιο, ο Τραμπ χαρακτήρισε την εκεχειρία ως αποτέλεσμα 3.000 χρόνων προσπαθειών, λέγοντας στο ακροατήριό του: «Και θα κρατήσει».
Είναι απίθανο λοιπόν, ο Τραμπ, να αντιδράσει θετικά σε περίπτωση που αυτή λάβει τέλος.
Ερώτημα 5: Θα υπάρξει ισραηλινή έρευνα για τα λάθη του Νετανιάχου πριν από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου;
Φαίνεται όλο και πιο πιθανό. Ξεχωριστές έρευνες για τις αποτυχίες του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών κατά την περίοδο που προηγήθηκε της επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, αποκάλυψαν κραυγαλέες παραλείψεις και σύγχυση εντός των υπηρεσιών ασφαλείας του Ισραήλ, καθώς αυτές προσπαθούσαν να ανταποκριθούν σε μια επίθεση που δεν είχαν προβλέψει.
Τόσο οι αρχηγοί του στρατού όσο και των μυστικών υπηρεσιών παραιτήθηκαν μετά από κάθε έρευνα που έγινε.
Ενώ ο Νετανιάχου δεν έθεσε καμία αντίρρηση σε αυτές τις έρευνες, αντιστάθηκε σε μια έρευνα για το ρόλο της δικής του κυβέρνησης, ισχυριζόμενος ότι θα ήταν πολιτικά μεροληπτική και μη πρακτική σε καιρό πολέμου.
Ωστόσο, μετά την κατάπαυση του πυρός, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ αποφάνθηκε ομόφωνα ότι δεν υπήρχε πλέον «καμία πραγματική αιτία» για να καθυστερήσει, δίνοντας στην κυβέρνηση 30 ημέρες για να απαντήσει.
Ερώτημα 6: Μπορεί ο Νετανιάχου να πάει φυλακή;
Η φυλάκιση παραμένει πάντα μια σοβαρή πιθανότητα για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ σχεδόν αναγνώρισε τη σχέση μεταξύ του παρατεταμένου πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, αλλά και των δικών στις οποίες κατηγορείται για τρείς υποθέσεις διαφθοράς ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, την περασμένη Δευτέρα.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο ισραηλινό κοινοβούλιο, ο Τραμπ κάλεσε τον Ισραηλινό πρόεδρο Ισαάκ Χέρτζογκ να δώσει χάρη στον Νετανιάχου γι’ αυτό που περιέγραψε ως «πούρα και σαμπάνια».
Ο πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτζοκ
Στην πραγματικότητα, ο Νετανιάχου έχει δικαστεί σε τρεις υποθέσεις διαφθοράς, οι οποίες συνεχίστηκαν – παρά τις συχνές καθυστερήσεις – καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου.
Οι κατηγορίες εναντίον του Ισραηλινού πρωθυπουργού περιλαμβάνουν δωροδοκία, απάτη και κατάχρηση εμπιστοσύνης και ενδέχεται να οδηγήσουν σε ποινή φυλάκισης 10 ετών.
ΠΗΓΗ: AlJazeera.com
