Η έρευνα για το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού επισκιάζεται από ανταγωνισμούς ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις. Πόσο μπορούν να δυσκολέψουν όμως η εθνική ιδιοτέλεια και τα γεωπολιτικά συμφέροντα την καταπολέμηση της πανδημίας;
Από τις 7 υποψήφιες εταιρείες για το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, που, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έχουν περάσει στη δεύτερη δοκιμαστική φάση, οι τρεις είναι κινεζικές και οι δύο αμερικανικές. Ο Λευκός Οίκος θέλει να επενδύσει 10 δισ. δολάρια για τη δοκιμή, παρασκευή και αγορά ενός ή πολλών νέων εμβολίων. Σύμφωνα με τη λεγόμενη «Operation Wrap Speed», μέχρι τον Ιανουάριο του 2021 θα πρέπει να είναι έτοιμα προς διάθεση 300 εκατ. εμβόλια. Έξι αμερικανικές επιχειρήσεις συμμετέχουν, καθώς και η βρετανοσουηδική AstraZeneca.
Ερευνητικές επιτυχίες στο στόχαστρο χάκερ
Επικεφαλής της επιχείρησης υπό την αιγίδα του αμερικανικού Υπουργείου Υγείας είναι ο Αμερικανός στρατηγός Γκουστάβε Πέρνε. Την περασμένη εβδομάδα, κατά την ακρόασή του στην αμερικανική Γερουσία, δήλωσε ότι είναι έτοιμος να συνεργαστεί «με κάθε χώρα που προσφέρει πληροφορίες ή συνεργασία για την ανάπτυξη εμβολίου ή φαρμάκου».
Η Κίνα δεν ανήκει σε αυτές, διασαφήνισε ο στρατηγός. Η φαρμακοβιομηχανία Moderna με έδρα τη Μασαχουσέτη ήταν η πρώτη εταιρεία που ήδη τον Μάρτιο ξεκίνησε τις πρώτες κλινικές δοκιμές σε εθελοντές και κατέγραψε τα πρώτα προσωρινά θετικά αποτελέσματα κατά τα μέσα Μαΐου. Και, όπως ελέχθη, ίσως τον Ιούλιο μπορεί να ξεκινήσει και η παραγωγή του εμβολίου. Μία εβδομάδα μετά τα καλά νέα από τη Moderna, πράκτορες του FBI και η αμερικανική υπηρεσία κατά του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο CISA προειδοποίησαν για επιθέσεις χάκερ από το Πεκίνο με στόχο τα ερευνητικά αποτελέσματα. Εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών αντέδρασε αστραπιαία. «Χρειάζονται αποδείξεις ότι η Κίνα σαμποτάρει προσπάθειες της Δύσης» είπε.
Ο Ντέιβιντ Φίντλερ, από την αμερικανική δεξαμενή σκέψης Council on Foreign Relations, είπε στην DW πως δεν έχει καμία αμφιβολία ότι «η Κίνα και άλλες χώρες προσπαθούν να πάρουν πληροφορίες για τις δραστηριότητες αμερικανικών οργανώσεων σε σχέση με την πανδημία, μεταξύ αυτών και την έρευνα του εμβολίου». Επιπλέον δήλωσε ότι δεν θα τον παραξένευε εάν οι ΗΠΑ από την πλευρά τους κατασκόπευαν τον κυβερνοχώρο σε βάρος κινεζικών ερευνητικών δραστηριοτήτων.
Η Κίνα, όπου πρωτοεμφανίστηκε ο κορωνοϊός, ήταν η πρώτη χώρα που τον περασμένο Ιανουάριο δημοσίευσε γονιδίωμα του ιού και παρουσίασε την ανάπτυξη εμβολίου ως έναν «αποφασιστικό πόλεμο» που θα πρέπει να γίνει μαζί με όλον τον κόσμο. Τον Μάρτιο η κινεζική εταιρεία CanSino, σε συνεργασία με την κινεζική Ακαδημία Στρατιωτικών Επιστημών, ανακοίνωσε θετικές εξελίξεις στην πρώτη φάση των κλινικών δοκιμών.
Στο μεταξύ 500 εθελοντές συμμετέχουν στη δεύτερη φάση δοκιμών σε νοσοκομείο στο Ουχάν. Την περασμένη εβδομάδα η εταιρεία ανακοίνωσε πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα μετά από δοκιμαστικό εμβολιασμό 743 εθελοντών.
Ο Τσανγκ Λουνγκ Γι, επικεφαλής του εργαστηρίου Geno-Immune Medical Institute, το οποίο επίσης συμμετέχει στην ανάπτυξη εμβολίου, είπε στην DW ότι «χάρη στις έρευνες στον τομέα μοριακής ιατρικής, θα μπορούσε η Κίνα να ξεπεράσει τις ΗΠΑ στον αγώνα δρόμου για την παρασκευή εμβολίου κατά του Covid-19».
.jpg)
Υπό ποιες συνθήκες θα διατεθεί το εμβόλιο στην αγορά;
Σε συνάντηση του ΠΟΥ τον περασμένο Μάιο, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είπε ότι η χώρα του θα διαθέσει το εμβόλιο ως ένα «παγκόσμιο δημόσιο αγαθό». Με αυτή τη δήλωση η Κίνα διαχωρίζει τη θέση της από τις ΗΠΑ, οι οποίες δεν ενέκριναν ψήφισμα του ΠΟΥ σύμφωνα με το οποίο το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού θα πρέπει να διατεθεί με δίκαιο και συνετό τρόπο. Την ίδια ώρα ο επικεφαλής της αμερικανικής υπηρεσίας «National Institutes of Health», που συμμετέχει στην ανάπτυξη εμβολίου, είπε ότι το εμβόλιο θα πρέπει να διατεθεί σε εκείνον που το χρειάζεται επειγόντως.
«Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα γνωρίζουν πώς να διαθέσουν ένα αποτελεσματικό και ασφαλές εμβόλιο που να υπηρετεί τα εθνικά τους συμφέροντα» υπογραμμίζει ο ειδικός σε θέματα υγείας Ντέιβιντ Φίντλερ. «Και σε χώρες οικονομικώς ασθενείς θα πρέπει να γίνει σαφές ότι πρόσβαση σε κινεζικό ή αμερικανικό εμβόλιο θα συνδεθεί με όρους σε πολιτικό επίπεδο. Θα είναι και η πρώτη φορά που η ανάπτυξη εμβολίου κατά μιας πανδημίας θα συνδέεται με γεωπολιτικούς όρους. Το πώς θα καταλήξει όλο αυτό παραμένει ανοιχτό» προσθέτει.
Δεν είναι όμως η Κίνα και οι ΗΠΑ οι μόνες χώρες που προσπαθούν πυρετωδώς να βρουν εμβόλιο. Οι δύο ανταγωνίστριες συνεργάζονται με άλλες χώρες. Γι΄ αυτό ο γεωπολιτικός παράγων που συνδέεται με την αναζήτηση εμβολίου δεν θα βαρύνει περισσότερο από όσο η σφοδρή λογομαχία μέσω των ΜΜΕ ανάμεσα στο Πεκίνο και την Ουάσιγκτον αφήνει να διαφανεί. 120 υποψήφια εμβόλια δοκιμάζονται ανά τον κόσμο, μεταξύ αυτών και στη Γερμανία με την εταιρεία CureVac στο Τίμπινγκεν. Η γερμανική κυβέρνηση συμμετέχει με 300 εκατ. ευρώ μετά την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τις ΗΠΑ.
«Λόγω του μεγάλου αριθμού πρότζεκτ για την παρασκευή εμβολίου σε διάφορες χώρες και ηπείρους, δεν περιμένουμε παγκόσμιες διενέξεις για τη διάθεσή του» πιστεύει ο Χαν Στόιφελ, πρόεδρος του Συνδέσμου Ερευνητικής Φαρμακοβιομηχανίας στη Γερμανία. «Υπολογίζουμε ότι θα ξεκινήσει σχεδόν παράλληλα η παγκόσμια διάθεσή του».
Ποιες εταιρείες, θεσμοί και ερευνητικά κέντρα παίρνουν μέρος στον αγώνα δρόμου για το εμβόλιο
Από τα τέλη Ιανουαρίου, όταν ακόμη ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ παραδεχόταν ότι η κατάσταση ήταν εξαιρετικά σοβαρή και η επιδημία σε πλήρη επιτάχυνση, οι επιστημονικές ομάδες σε διάφορα σημεία του πλανήτη ήδη είχαν αρχίσει τις προετοιμασίες τους για την παρασκευή εμβολίου. Οι επιστημονικές αυτές ομάδες εργάζονταν είτε σε θεσμικά ερευνητικά κέντρα, όπως το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το Ινστιτούτο Παστέρ στη Γαλλία ή το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ στις ΗΠΑ. Άλλες επιστημονικές ομάδες εργάζονταν στους διεθνείς γίγαντες της παγκόσμιας φαρμακευτικής βιομηχανίας, όπως η Johnson & Johnson, η Sanofi, η Merck και η AstraΖeneca.
Ποιοι είναι όμως οι επιχειρηματικοί όμιλοι οι οποίοι εξαρχής συμμετέχουν στον αγώνα δρόμου για την παρασκευή εμβολίου;
Δείτε τις εταιρείες στο γράφημα που ακολουθεί, καθώς και τον συνολικό τζίρο τους για το 2020 σύμφωνα με τις προβλέψεις. Με έντονο γαλάζιο χρώμα αναφέρονται οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παρασκευή του εμβολίου.
Με πληροφορίες από Deutche Welle
