Του Francesco De Palo από τη Ρώμη
Twitter@FDePalo
Ο καθηγητής Luciano Canfora είναι ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή μελετητές στην Ιταλία. Φιλόλογος, ιστορικός, δοκιμιογράφος, ομότιμος καθηγητής, είναι συγγραφέας πολυάριθμων δοκιμίων για την ελληνική φιλοσοφία και λογοτεχνία. Είναι μέλος των συντονιστικών επιτροπών διαφόρων περιοδικών, όπως το Journal of Classical Tradition of Boston, το Spanish Historia y crítica και το ιταλικό περιοδικό υψηλής γεωπολιτικής κυκλοφορίας Limes. Είναι επίσης μέλος του Ιδρύματος Gramsci Institute και της επιστημονικής επιτροπής της Εγκυκλοπαίδειας Treccani.
Με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα λόγια του για τα αίτια της σύγκρουσης έκαναν θόρυβο, μετά από άρθρο του που δημοσιεύτηκε στην Corriere della Sera στο οποίο δεν ευθυγραμμίστηκε με τη δυτική θέση. Για πρώτη φορά ο καθηγητής μιλά σε ελληνικό μέσο ενημέρωσης.
Κύριε καθηγητά, πριν από λίγες μέρες γράψατε έναν προβληματισμό στην Corriere della Sera ξεκινώντας από τον Θουκυδίδη : ποια είναι η σχέση με τον πόλεμο;
Η τοποθέτησή μου αφορά στην αναζήτηση των «αιτιών των πολέμων», οι οποίες είναι διαχρονικές, και ποτέ ή σχεδόν ποτέ δεν αποδίδονται μόνο στη μια πλευρά.
Η Ουκρανία παραβίασε τις συμφωνίες του 1991;
Οι συμφωνίες του Μινσκ προέβλεπαν την αυτονομία των ρωσόφωνων επαρχιών (Ντονμπάς). Αντίθετα, οι ουκρανικές ειδικές δυνάμεις (για παράδειγμα το τάγμα των νεοναζί Azov) προσπαθούσαν από καιρό να ανακαταλάβουν αυτές τις περιοχές με τη δύναμη των όπλων. Επομένως, από αυτή την άποψη, θα μπορούσε να ειπωθεί ότι ο πόλεμος άρχισε ακόμη και τότε: όταν καταπατήθηκαν εκείνες οι συμφωνίες.
Στην Ιταλία, βλέπετε κάποιον κίνδυνο για όσους δεν είναι ευθυγραμμισμένοι με τις κυρώσεις;
Είναι ένα ανησυχητικό και γελοίο φαινόμενο ταυτόχρονα. Δεν είναι μια καλή «παράσταση» επίσης αυτό που βλέπουμε γιατί οι πιο «εξτρεμιστές» είναι και οι πιο ανόητοι, οι οποίοι ασχολούνται με τον αγώνα για να δουν ποιος είναι πιο «δυτικός». Ένας τέτοιος αγώνας είναι σε εξέλιξη για να κατακτήσουμε την πρώτη θέση.
Γιατί το να εγείρεις αμφιβολίες για τη στάση του Κίεβου είναι το ίδιο με το να κατηγορηθείς για «φιλοπουτινισμό»;
Είναι μια αδέξια εφαρμογή της «μεταβατικής ιδιότητας» (αν το Α είναι ισοδύναμο με το Β, το Β με το Γ, τότε το Α είναι σαν το Γ). Αλλά αυτό ισχύει στα μαθηματικά παιχνίδια, όχι στην πραγματικότητα.
Ποια είναι τα λάθη που έχει κάνει η Δύση;
Θα αναφέρω ένα, αλλά πολύ συμπτωματικό, που έγινε γνωστό στην Ιταλία από την Corriere della Sera στις 18 Μαρτίου (σελίδα 6) από έναν εξαιρετικό δημοσιογράφο (Guido Olimpio). Από το 2015 – πριν από επτά χρόνια – δηλαδή, αμέσως μετά το πραξικόπημα που έφερε στην εξουσία στην Ουκρανία, στοιχεία εκτρέφονταν από τις ΗΠΑ. Η CIA ανέλαβε την εκπαίδευση, και τον οπλισμό των ουκρανικών ειδικών δυνάμεων, που συμμετείχαν επίσης σε ασκήσεις του ΝΑΤΟ από εκείνη τη χρονιά.
Είστε ένας από τους μεγαλύτερους μελετητές που ζουν στη χώρα μας. Πόσο σημαντικό είναι να καλλιεργούμε τον Ελληνισμό όχι μόνο ως αντικείμενο μελέτης, αλλά και για την προώθηση της κοινωνικής ανάπτυξης;
Η ελληνική σκέψη -ακόμα και στο πεδίο της πολιτικής θεωρίας και ιστορίας- τροφοδότησε την επιστήμη και τη μετέπειτα φιλοσοφική έρευνα, μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Δίδαξε σε όλους την αμφιβολία, τη συνήθεια,κριτική, αναζήτηση πηγών.
Ο Luciano Canfora (Λουτσιάνο Κάνφορα) είναι ένας από τους μεγαλύτερους ιστορικούς που έχουν ασχοληθεί με τους αρχαίους χρόνους. Γνωστός στο ευρύ κοινό για τα άρθρα του στην εφημερίδα “Corriere della Sera”, έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία. Διδάσκει Κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Μπάρι. Στα ελληνικά κυκλοφορούν μεταξύ άλλων τα εξής βιβλία του: Εμείς και οι Αρχαίοι (Μεταίχμιο, 2003), Ιστορίες ολιγαρχικών (Σαββάλας, 2002), Το μυστήριο Θουκυδίδης (Σαββάλας, 2001), Η θάλασσα της Ιστορίας (Θεμέλιο, 2001), Κριτική της δημοκρατικής ρητορείας (Μεταίχμιο, 2005).
