Πρόσφατα, στο περιοδικό Nature δημοσιεύτηκε μια μελέτη (είχε προδημοσιευτεί στο bioRxiv) που διαπίστωσε ότι ποντίκια που τροποποιήθηκαν γενετικά ώστε να σταματήσουν να παράγουν το αμινοξύ κυστεΐνη -ενώ παράλληλα ακολουθούσαν δίαιτα χωρίς κυστεΐνη- έχασαν το 30% του σωματικού τους βάρους σε μόλις μία εβδομάδα.
Η κυστεΐνη αποτελεί ένα αμινοξύ που περιέχει θείο. Είναι σημαντικό για τη σύνθεση πρωτεϊνών και διάφορες μεταβολικές διεργασίες στο σώμα. Οι ερευνητές πιστεύουν πως όταν η κυστεΐνη απουσιάζει από το σώμα, αυτό αρχίζει να διασπά τα αποθέματα λίπους.
«Τα εκπληκτικά μας ευρήματα αποκαλύπτουν ότι τα χαμηλά επίπεδα κυστεΐνης πυροδότησαν ταχεία απώλεια λίπους στα ποντίκια της μελέτης μας, ενεργοποιώντας ένα δίκτυο διασυνδεδεμένων βιολογικών οδών», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο συγγραφέας της μελέτης, Evgeny A. Nudler, καθηγητής στο Τμήμα Βιοχημείας και Μοριακής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή Grossman του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
Η μελέτη είναι η πρώτη που δείχνει ότι η αφαίρεση της κυστεΐνης έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη απώλεια βάρους από την αφαίρεση οποιουδήποτε άλλου απαραίτητου αμινοξέος. Χωρίς την κυστεΐνη, το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά τα μόρια σακχάρου και ως αποτέλεσμα καίει λίπος.
Η μείωση της κυστεΐνης μπορεί, επίσης, να προκαλέσει αντιδράσεις στο στρες που αυξάνουν τις ορμόνες που καταστέλλουν την όρεξη και διασπούν τα ένζυμα που παράγουν λίπος. Αυτός ο συνδυασμός αποτρέπει την αποθήκευση λίπους και οδηγεί σε απώλεια βάρους.
«Είμαστε ιδιαίτερα ενθουσιασμένοι για τις βαθιές, θεμελιώδεις πτυχές του μεταβολισμού που αποκαλύφθηκαν σε αυτή τη μελέτη», είπε ο Nudler.
Οι ερευνητές σημειώνουν, ωστόσο, ότι τα ευρήματα δεν υποδηλώνουν άμεσα μια νέα προσέγγιση στην απώλεια βάρους, καθώς η κυστεΐνη βρίσκεται σε σχεδόν όλα τα τρόφιμα. Η επίτευξη μιας πραγματικά απαλλαγμένης από κυστεΐνη δίαιτας θα απαιτούσε από τους ασθενείς να καταναλώνουν ειδικά σχεδιασμένα ροφήματα που θα ήταν δύσκολο για τους περισσότερους. Επιπλέον, επειδή η κυστεΐνη εμπλέκεται σε πολλές κυτταρικές οδούς, η απομάκρυνσή της, όπως μέσω ενός φαρμάκου που αναστέλλει την παραγωγή κυστεΐνης, θα μπορούσε να κάνει τα όργανα πιο ευάλωτα στις καθημερινές τοξίνες -συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων.
«Δεδομένου ότι η επίτευξη μέγιστης απώλειας βάρους λόγω στέρησης κυστεΐνης στα ποντίκια εξαρτιόταν τόσο από τη διατροφή όσο και από τη διαγραφή του γονιδίου, προχωρώντας μπορούμε τώρα να αποκαταστήσουμε γενετικά την παραγωγή κυστεΐνης σε συγκεκριμένα κύτταρα ή ιστούς και να προσδιορίσουμε τον ρόλο του καθενός στη σημαντική απώλεια βάρους που παρατηρήσαμε», δήλωσε ο συν-επικεφαλής συγγραφέας Dan R. Littman. «Ελπίζουμε στο μέλλον να αξιοποιήσουμε μέρη αυτής της διαδικασίας για να πυροδοτήσουμε παρόμοια απώλεια βάρους στους ανθρώπους, χωρίς όμως να αφαιρέσουμε πλήρως την κυστεΐνη», συμπλήρωσε.
