Γράφει ο Βουδούρης Νικόλαος Παιδίατρος, Συντονιστής Νεογνολογικού Τμήματος ΜΗΤΕΡΑ.
Η αυτοεκτίμηση είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας. Είναι η αίσθηση αξίας και σεβασμού που έχει το παιδί για τον εαυτό του. Παίζει κεντρικό ρόλο στις επιτυχίες ενός παιδιού στο σχολείο, στις κοινωνικές σχέσεις και στην ικανότητά του να ανακάμπτει από τις αποτυχίες.
Xτίζεται μέσα από την αγάπη, την αποδοχή και τις εμπειρίες της καθημερινότητας. Διαμορφώνεται από τις αντιλήψεις και τις προσδοκίες των σημαντικών ανθρώπων στη ζωή του (γονείς, δάσκαλοι, φίλοι). Όσο πιο κοντά βρίσκεται ο τρόπος που βλέπει το παιδί τον εαυτό του και το πώς θα ήθελε να είναι, τόσο υψηλότερη είναι η αυτοεκτίμησή του.
10 Χαρακτηριστικά που συμβάλλουν στην αυτοεκτίμηση:
1. Αίσθημα ασφάλειας
Το παιδί σας πρέπει να νιώθει ασφάλεια για τον εαυτό του και το μέλλον του. («Τι θα απογίνω;»)
2. Αίσθημα ότι ανήκει κάπου
Το παιδί σας χρειάζεται να νιώθει ότι είναι αποδεκτό και αγαπητό από τους άλλους.
Αυτό ξεκινά μεσα απ’ την οικογένειά του και στη συνέχεια επεκτείνεται σε ομάδες όπως φίλοι, συμμαθητές, αθλητικοί σύλλογοι κλπ. Χωρίς αυτήν την αποδοχή ή την ομαδική ταυτότητα, μπορεί να νιώθει απόρριψη – μοναξιά.
3. Αίσθηση σκοπού
Το παιδί σας θα πρέπει να έχει στόχους που του δίνουν σκοπό και κατεύθυνση.
Εάν του λείπει η αίσθηση του σκοπού, μπορεί να νιώθει βαρεμάρα ή δυσαρέσκεια.
4. Ανεπιφύλακτη Αγάπη και Αποδοχή
Το παιδί χρειάζεται να νιώθει ότι το αγαπάτε όπως είναι – με τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία του.
Η αγάπη χωρίς όρους είναι το θεμέλιο για να πιστέψει πως αξίζει.
Πείτε του: «Σ’ αγαπώ όπως είσαι, όχι για αυτά που κάνεις.»
5. Επαινέστε την Προσπάθεια, όχι μόνο το Αποτέλεσμα
Η αξία του παιδιού δεν εξαρτάται από την επιτυχία.
Εστιάστε στην προσπάθεια, στη συμμετοχή και στη διάθεση να μάθει.
Πείτε του: «Μπράβο για την προσπάθεια που έκανες και όχι για το βαθμό που έφερες.»
6.Χρησιμοποιήστε Θετικό και Ήρεμο Λόγο
Οι λέξεις που χρησιμοποιείτε γίνονται η εσωτερική φωνή του παιδιού.
Αποφύγετε λόγια που μειώνουν και προτιμήστε φράσεις που ενθαρρύνουν και στηρίζουν.
Αντί για: «Πάλι δεν τα κατάφερες!», πείτε του: «Το προσπάθηκες πολύ, και αυτό έχει αξία!»
7. Μάθετε του να Αγαπά τα Δυνατά και τα Αδύναμα Σημεία του
Η αυτοεκτίμηση δεν σημαίνει να είναι “τέλειο”.
Δείξτε του ότι όλοι έχουμε ικανότητες και δυσκολίες – και αυτό είναι φυσιολογικό.
Πείτε του: «Κανείς δεν είναι καλός σε όλα, και αυτό είναι εντάξει.»
8.Δώστε του Αξία μέσα από τη Συμμετοχή
Όταν το παιδί συμμετέχει σε οικογενειακές δραστηριότητες ή παίρνει μικρές ευθύνες,
νιώθει χρήσιμο και σημαντικό μέλος της οικογένειας.
Για παράδειγμα: «Θες να με βοηθήσεις να στρώσουμε το τραπέζι;»
9. Ενθαρρύνετε την Αυτονομία
Αφήστε το παιδί να δοκιμάζει πράγματα μόνο του και να παίρνει μικρές αποφάσεις.
Η αυτοεκτίμηση μεγαλώνει όταν το παιδί βλέπει ότι μπορεί να τα καταφέρει.
Πείτε του: «Θες να δοκιμάσεις μόνος σου; Είμαι εδώ αν χρειαστείς βοήθεια.»
10. Σεβασμός στα Συναισθήματα του Παιδιού
Ακούστε το παιδί, δώστε χώρο στα συναισθήματά του και δείξτε κατανόηση.
Όταν το παιδί νιώθει ότι το ακούν και το σέβονται, μαθαίνει να σέβεται και τον εαυτό του.
Πείτε του: «Καταλαβαίνω ότι στενοχωρήθηκες, θες να μου πεις τι έγινε;»
Η αυτοεκτίμηση χτίζεται μέσα από αγάπη, σεβασμό και εμπιστοσύνη.
Κάθε μικρή στιγμή αποδοχής είναι ένα “λιθαράκι” στο οικοδόμημα της πίστης του παιδιού στον εαυτό του.
