Ρεπορτάζ: Σωτήρης Σκουλούδης – Φίλιππος Καραμέτος
Σε πραγματικό εφιάλτη μετατρέπουν τη ζωή των δανειοληπτών κάποιες εισπρακτικές εταιρείες, οι οποίες όταν διαπιστώνουν ότι οι πιέσεις και οι ενέργειες που κινούνται στα όρια της νομιμότητας για την απόδοση των οφειλομένων δεν φέρνουν αποτέλεσμα, τότε επιστρατεύουν τη μέθοδο των απειλών.
Η καταγγελία από οφειλέτη την οποία φέρνει στο φως η zougla.gr είναι χαρακτηριστική: απειλητικά σημειώματα από ανθρώπους της νύχτας με ξενική υπογραφή, απανωτά τηλεφωνήματα, ακόμα και πρακτικές εκφοβισμού σε οικεία πρόσωπα είναι μερικές από τις μεθόδους που χρησιμοποιούν για να κάνουν πιο αποδοτική την επαγγελματική τους ενασχόληση.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή λαμβάνει τακτικά και συστηματικά παράπονα από πολίτες-καταναλωτές, οι οποίοι καταγγέλλουν ότι, αν και έχουν υπαχθεί στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, εντούτοις γίνονται αποδέκτες αδιάκοπων οχλήσεων από εκπρόσωπους εταιρειών στις οποίες έχει ανατεθεί το έργο της… ενημέρωσής τους για ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Το ιστορικό
Η Χαρίκλεια Καζακοπούλου οφείλει σε τράπεζα 13.000 ευρώ και δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της.
Το Πρωτοδικείο της Αθήνας εξέδωσε προσωρινή διαταγή για διάθεση του αυτοκινήτου της σε μεσεγγύηση – δηλαδή να κατασχεθεί και να φυλαχτεί προσωρινά σε ειδικό χώρο, μέχρι να κλείσει η υπόθεση. Από αυτό το σημείο ξεκινά και ο εφιάλτης της.
Απειλητικά μηνύματα, τηλεφωνικοί εκβιασμοί και παρακολούθηση από ανθρώπους της νύχτας συνθέτουν το εφιαλτικό σκηνικό που βιώνει η κ. Καζακοπούλου το τελευταίο χρονικό διάστημα. Όπως καταγγέλλει, έλαβε δάνειο από την Credicom, αλλά λόγω προβλήματος υγείας δεν κατάφερε να το αποπληρώσει στον προβλεπόμενο χρόνο. Η σκυτάλη πέρασε στην εισπρακτική εταιρεία, προκειμένου αυτή να την εξαναγκάσει σε καταβολή των οφειλομένων.
Η zougla.gr επικοινώνησε με την τράπεζα, εκπρόσωπος της οποίας δεν θέλησε να σχολιάσει το παραμικρό και, φυσικά, επικαλέστηκε το τραπεζικό απόρρητο όσον αφορά την υπόθεση.
Οι… συνεργάτες της εισπρακτικής εταιρείας δεν δίστασαν να απειλήσουν ευθέως και τον σύντροφο της οφειλέτριας, τον Παναγιώτη Ηλιόπουλο, καθώς θεωρούν πως τους εμπόδισε να κατάσχουν το όχημα. Ο ίδιος, μετά τις απειλές, κατέθεσε αίτηση στην Εισαγγελία Πρωτοδικών, ζητώντας να προστατευτεί.
Η zougla.gr επικοινώνησε με τον δικηγόρο της οφειλέτριας, τον Βασίλη Παπαβασιλείου, ο οποίος δηλώνει σοκαρισμένος από όσα του περιγράφει η πελάτισσά του.
Προσπαθήσαμε να επικοινωνήσουμε και με τον δικηγόρο-εκπρόσωπο της εισπρακτικής, αλλά δεν κατέστη εφικτό. Το ρεπορτάζ συνεχίζεται, καθώς δεκάδες καταγγελίες φτάνουν στα γραφεία της Ζούγκλας.
Η ανεξάρτητη αρχή ζητεί να σταματήσουν οι τράπεζες και οι εισπρακτικές εταιρείες να ενοχλούν τους οφειλέτες που έχουν υπαχθεί στον «νόμο Κατσέλη». Τη θέση αυτή κοινοποίησε ο Συνήγορος του Καταναλωτή Ευάγγελος Ζερβέας στον υφυπουργό Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Αθανάσιο Σκορδά, στον γενικό γραμματέα Καταναλωτή Γιώργο Στεργίου, καθώς και στο αρμόδιο τμήμα Μητρώου Εταιρειών Ενημέρωσης Οφειλετών της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή.
Ο ΣτΚ τονίζει πως καμία περαιτέρω σημασία και κανέναν προφανή ρόλο δεν επιτελεί η εκδήλωση οχλήσεων από τα τραπεζικά ιδρύματα, απευθείας ή μέσω συνεργατών τους, προς τους οφειλέτες -και μάλιστα κατά τρόπο συστηματικό- για την υπενθύμιση χρεών που τους είναι ήδη γνωστά. Αντιθέτως, ένα τέτοιο ενδεχόμενο μόνο πρόσθετη ψυχολογική επιβάρυνση μπορεί να τους επιφέρει εν μέσω της ήδη δυσχερούς θέσης τους. «Πέραν αυτού, είναι γεγονός ότι η ανάθεση εντολής των τραπεζικών ιδρυμάτων για ενημέρωση οφειλετών σχετικά με ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν υποβληθεί σε ρύθμιση είναι μια -κατά τον νόμο- μη επιτρεπτή ενέργεια» υπογραμμίζει ο Συνήγορος.
«Δεν μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν»
Η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή έδωσε στη δημοσιότητα υπό τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων όσα είναι καλό να γνωρίζουμε όλοι σχετικά με τις εταιρείες ενημέρωσης ληξιπρόθεσμων οφειλών:
(1) Ερώτηση: Έχει δικαίωμα ο δανειστής να μεταβιβάσει τα προσωπικά μου δεδομένα σε εταιρεία ενημέρωσης προκειμένου να με καλέσει για ληξιπρόθεσμη οφειλή μου;
Απάντηση: Πριν από κάθε ενέργεια ενημέρωσής σας για ληξιπρόθεσμη οφειλή, ο δανειστής υποχρεούται να επιβεβαιώσει μαζί σας τις οφειλές σας με κάθε διαθέσιμο τρόπο, να ταυτοποιήσει τα στοιχεία σας και να σας ενημερώσει για τη διαβίβαση των δεδομένων σας σε εταιρεία ενημέρωσης.
(2) Ερώτηση: Επιτρέπεται να με καλούν οι εταιρείες ενημέρωσης από απόρρητο αριθμό τηλεφώνου;
Απάντηση: Όχι. Οι εταιρείες ενημέρωσης οφείλουν να έχουν εμφανή τον αριθμό προέλευσης κλήσης.
(3) Ερώτηση: Ποια είναι η σύμφωνη με τον νόμο διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται από τις εταιρείες ενημέρωσης και πότε θεωρείται ολοκληρωμένη η επικοινωνία;
Απάντηση: Οι υπάλληλοι των εταιρειών ενημέρωσης οφείλουν να κάνουν ταυτοποίηση των στοιχείων του οφειλέτη, και εφόσον αυτή πραγματοποιείται, να ενημερώνουν για την ιδιότητά τους, το ονοματεπώνυμό τους, τον αριθμό μητρώου της εταιρείας, την καταγραφή των συνομιλιών, καθώς και την παραμονή τους για δώδεκα μήνες στα αρχεία της εταιρείας. Στη συνέχεια, μπορούν να προβούν σε οποιαδήποτε ενημέρωση σχετικά με την οφειλή.
(4) Ερώτηση: Πόσο συχνά μπορούν να επικοινωνούν μαζί μου οι εταιρείες ενημέρωσης;
Απάντηση: Η ενημέρωση μπορεί να αρχίσει δέκα μέρες αφότου καταστεί ληξιπρόθεσμη η οφειλή και όχι νωρίτερα. Οι εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών αλλά και οι ίδιοι οι δανειστές επιτρέπεται να επικοινωνούν μαζί σας μόνο τις εργάσιμες ημέρες, από τις 9.00 έως τις 20.00, και εφόσον έχει πραγματοποιηθεί ενημέρωση, η συχνότητα των κλήσεων να είναι μία φορά ανά δεύτερη ημέρα.
(5) Ερώτηση: Επιτρέπεται οι εταιρείες ενημέρωσης να συνομιλούν με τρίτα πρόσωπα σχετικά με ληξιπρόθεσμες οφειλές μου;
Απάντηση: Δεν επιτρέπεται στις εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών να ενημερώνουν τους οικείους σας ή τρίτους σχετικά με τις οφειλές σας, εκτός εάν είναι συνοφειλέτες ή εγγυητές.
(6) Ερώτηση: Μπορούν οι εταιρείες ενημέρωσης να με καλούν στον εργασιακό μου χώρο;
Απάντηση: Μόνο σε περίπτωση που έχετε δηλώσει το τηλέφωνο εργασίας ως τον μοναδικό αριθμό επικοινωνίας.
(7) Ερώτηση: Μπορούν οι εταιρείες ενημέρωσης να με καλούν σε αριθμούς τηλεφώνου που δεν έχω δηλώσει στον δανειστή;
Απάντηση: Επιτρέπεται να σας καλούν μόνο στους τηλεφωνικούς αριθμούς που έχετε ο ίδιος δηλώσει στον δανειστή.
(8) Ερώτηση: Υποχρεούνται οι εταιρείες ενημέρωσης να μου χορηγήσουν αναλυτική βεβαίωση των οφειλών μου ή και το περιεχόμενο των καταγεγραμμένων συνομιλιών σε περίπτωση που το ζητήσω;
Απάντηση: Οι εταιρείες ενημέρωσης είναι υποχρεωμένες κατόπιν σχετικής αίτησής σας να σας χορηγούν αναλυτική βεβαίωση των οφειλών σας ή και το περιεχόμενο των καταγεγραμμένων συνομιλιών.
(9) Ερώτηση: Επιτρέπεται να μου χρεώσει ο δανειστής επιπλέον έξοδα για την ανάθεση της ενημέρωσης σε εταιρεία ενημέρωσης;
Απάντηση: Δεν επιτρέπεται να επιβαρύνεστε με επιπλέον έξοδα για την ανάθεση της ενημέρωσης οφειλών από τον δανειστή στην εταιρεία.
