Ενοχλούνται οι Ρώσοι από την απαίτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επανεξέταση όλων των διακυβερνητικών συμφωνιών με τις χώρες, μέσα από τις οποίες διέρχεται ο αγωγός φυσικού αερίου «South Stream». Τίποτα δεν θα εμποδίσει την υλοποίηση του σχεδίου, υποστηρίζουν ρώσοι αξιωματούχοι.
Διαβεβαιώσεις ότι «όλα προχωρούν ευνοϊκά» για τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream» έδωσαν τόσο ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, όσο και ο επικεφαλήε της «Gazprom».
Ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, δήλωσε: «Η νομική θέση της Ρωσίας είναι ισχυρή, η Ευρώπη θα παραλάβει φυσικό αέριο στις ποσότητες που χρειάζεται, μην αμφιβάλετε».
Ο επικεφαλής της «Gazprom» Αλεξέι Μίλερ, υποστήριξε πως «το έργο θα ολοκληρωθεί και θα λειτουργήσει στην ώρα του».
Το ερώτημα που τίθεται για τους Ρώσους τώρα είναι, κάτω από ποιές συνθήκες αυτό θα συμβεί και αν το έργο θα είναι επωφελές για τη «Gazprom».
Το γεγονός ότι η Ευρώπη δεν θα είναι σε θέση να αποτρέψει την τοποθέτηση του «Νοτίου Ρεύματος», αναγνωρίζεται ακόμη και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ακριβώς αυτό συνέβη, άλλωστε, και με το άλλο ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου, «North Stream», ή μάλλον, με τις δύο διακλαδώσεις του, τους αγωγούς OPAL και NEL. Ο πρώτος εκτείνεται από την πόλη Γκράϊφσβαλντ (Greifswald) –το σημείο που καταλήγει ο «Nord Stream» στη Γερμανία, μέχρι τα σύνορα με την Τσεχική Δημοκρατία- και ο δεύτερος, από την ίδια γερμανική πόλη μέχρι την Κάτω Σαξονία, συνδέοντας έτσι το διαβαλτικό αγωγό με τα δίκτυα διανομής φυσικού αερίου της Γερμανίας.
Και οι δύο διακλαδώσεις εν μέρει, ανήκουν στην εταιρεία Wingas, έναν από τους μεγαλύτερους προμηθευτές φυσικού αερίου στη Γερμανία, που ελέγχεται από τη «Gazprom».
Πολλά τα εμπόδια από την ΕΕ
Από το στάδιο του σχεδιασμού ακόμα των δύο αγωγών, η Wingas και η E.ON Ruhrgas είχαν απευθυνθεί προς τη ρυθμιστική αρχή, ζητώντας να εξαιρεθούν από τους κανόνες για τον ανταγωνισμό που έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αλλά δεν κατάφεραν να το πετύχουν. Αποτέλεσμα ήταν, ο OPAL, που είχε σχεδιαστεί να μεταφέρει 35 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, λειτουργεί, μεταφέροντας τις μισές ποσότητες. Το υπόλοιπο 50% των δυνατοτήτων του αγωγού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαίτησε να αποδοθεί προς χρήση άλλων –ανεξάρτητων- προμηθευτών φυσικού αερίου.
Έτσι, απ’ όλους τους εμπλεκόμενους στο έργο, περισσότερο ζημιωμένη βγαίνει η «Gazprom», η οποία είναι αναγκασμένη να πληρώνει στους μετόχους του «North Stream» στη βάση της πλήρους μεταφορικής ισχύος του αγωγού. Το ποσό αυτό αγγίζει τα 500 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Περίπου τα ίδια χρήματα είναι οι έμμεσες απώλειες της εταιρείας, η οποία αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες της Ουκρανίας για τη μεταφορά τράνζιτ πρόσθετων ποσοτήτων φυσικού αερίου και κατά συνέπεια, να πληρώνει τα αντίστοιχα τέλη διέλευσης του «γαλάζιου χρυσού».
Τον περασμένο χειμώνα, στην περίοδο της μεγάλης παγωνιάς που είχε πλήξει όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο, μετά από σχετικό αίτημα που είχε απευθύνει προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο ρώσος υπουργός Ενέργειας, Αλεξάντρ Νόβακ, οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι επέτρεψαν για ορισμένο χρονικό διάστημα να αυξηθούν οι ποσότητες ροής φυσικού αερίου. Αποτέλεσμα ήταν, για μερικές ημέρες η «Gazprom» να χρησιμοποιήσει μέχρι και το 80% της ισχύος του OPAL.
Σύντομα, αναμένεται η τελική απόφαση από την Κομισιόν. «Όσον αφορά στον OPAL, θα είναι μια συμφωνία σχετικά με τη χρήση του 100% της ισχύος του αγωγού με αντάλλαγμα την απόδοση μιας συγκεκριμένης ποσότητας φυσικού αερίου προς πώληση στην ελεύθερη αγορά», δήλωσε ο ρώσος πρεσβευτής στην ΕΕ, Βλαντίμιρ Τσιζόφ. Το μόνο ζήτημα είναι ο ακριβής όγκος του αερίου που θα συμφωνηθεί.
Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση
Μετά την κατάρρευση του ανταγωνιστικού με τον «South Stream», αγωγού «Nabucco», ο οποίος προβλεπόταν ότι θα προμηθεύει με φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν και το Αζερμπαϊτζάν, την Αυστρία και τη Γερμανία, η Ευρώπη δεν έχει άλλη σοβαρή εναλλακτική λύση, εκτός από το νέο ρωσικό αγωγό.
Στην Ασία υπάρχουν πέντε χώρες που θέλουν να εισέλθουν στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου. Είναι, το Αζερμπαϊτζάν, το Ισραήλ, το Ιράκ, το Ιράν και το Τουρκμενιστάν.
Ωστόσο, το πρόβλημα της Ευρώπης είναι ότι ουδείς εκτός από τη «Gazprom» μπορεί να κατασκευάσει έναν αγωγό μεγάλης χωρητικότητας προς τη Δύση.
Το Αζερμπαϊτζάν έχει δύο σχέδια αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Αλλά είναι σαφές ότι:
1. Το Αζερμπαϊτζάν από μόνο του δεν θα μπορέσει να υλοποιήσει και τα δύο έργα ταυτόχρονα.
2. Οι μεταφορικές τους δυνατότητες είναι μικρές, από 10 έως 12 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως.
Προφανώς, με δεδομένη αυτή την κατάσταση, η Κομισιόν θα κάνει τα στραβά μάτια στην «Gazprom» για να κατασκευάσει τον «South Stream». Στη συνέχεια, όμως, θα προσπαθήσει να αναγκάσει το ρωσικό ενεργειακό κολοσσό να διαθέσει το 50% της ισχύος του αγωγού σε ανοικτό πλειοδοτικό διαγωνισμό. Είναι επίσης σαφές ότι και στη «Gazprom» αυτό το ξέρουν και γι’ αυτό το λόγο δεν προχωρούν σε κάποιου είδους συμβιβασμό.
Ωστόσο, ανεξαρτήτως πως θα εξελιχθούν τα γεγονότα, ο «South Stream» θα αρχίσει να λειτουργεί στο τέλος του 2015, και έως το 2018 θα έχει αναπτυχθεί στην πλήρη δυναμικότητα του (63 δισ. κ.μ.).
Το «Νότιο Ρεύμα», σε συνδυασμό με την αποτελεσματική χρήση του «North Stream», θα επιτρέψει στη «Gazprom» να εγκαταλείψει εντελώς τη μεταφορά τράνζιτ «γαλάζιου χρυσού» μέσω Ουκρανίας, που σήμερα είναι 86 δισ. κ.μ. ετησίως.
«Ένεση» 1,5 δισ. ευρώ για τη Σερβία ο South Stream
Επενδύσεις που ξεπερνούν το 1.500.000 ευρώ θα προσελκύσει στη Σερβία το έργο κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου South Stream (Νότιο Ρεύμα). Σύμφωνα με έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα το τμήμα πληροφοριών του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom μετά την τελετή έναρξης των εργασιών κατασκευής στη βαλκανική χώρα, ο αγωγός South Stream θα επιταχύνει την οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή, φέρνοντας άμεσα επενδύσεις 1,5 δισ. ευρώ ενώ θα δημιουργηθούν πάνω από 2.500 νέες θέσεις εργασίας.
Ο αγωγός South Stream αναμένεται να μεταφέρει ετησίως έως και 63 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου προς την Κεντρική και Νότια Ευρώπη, μέσω της υποθαλάσσιας διαδρομής από τη Μαύρη Θάλασσα.
Το σερβικό τμήμα του αγωγού θα έχει μήκος περίπου 450 χιλιόμετρα, ενώ το έργο έχει προϋπολογιστεί στο 1,9 δισ. δολάρια. Βάση της συμφωνίας η Gazprom θα αναλάβει το κόστος κατασκευής που αφορά το σερβικό τμήμα.
Επόμενη στάση: Ουγγαρία
Η Ουγγαρία θα είναι η επόμενη χώρα στην οποία θα ξεκινήσουν εργασίες κατασκευής του αγωγού South Stream» δήλωσε ο Αλεξέι Μίλερ.
Εξάλλου ο CEO της Gazprom έχει συναντηθεί και με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας της Σέρπσκα (της σερβικής δημοκρατίας της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης) Μίλοραντ Ντόντικ. Οι δύο άνδρες έχουν συτζητήσει τις λεπτομέρειες για τη διακυβερνητική συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Βοσνίας-Ερζεγοβίνης σχετικά με τη συνεργασία στη βιομηχανία ενέργειας και φυσικού αερίου.
Πηγές: Ρωσία Τώρα, Itar – Tass, expert.ru
Επιμέλεια: Κ. Μπετινάκης
