Ανάμεσα στους καπνούς των δακρυγόνων και τις ιαχές των διαδηλωτών, το Μαξίμου με συνεχή διαγγέλματα και συνεντεύξεις επιχείρησε να διαχειριστεί το κενό διακυβέρνησης, που πλήττει τη χώρα, την ώρα που τόσο οι Βρυξέλλες όσο και οι μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες απαιτούν από την Αθήνα να ασκήσει αποτελεσματική διοικητική και οικονομική πολιτική.
«Αν ήξερα πως ο Καραμανλής θα ήταν τόσο αδύναμος, τότε δε θα είχα επενδύσει με την προοπτική μίας μακράς διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας». Τα παραπάνω λόγια εντάσσονται στην κατ’ ιδίαν «εξομολόγηση» ενός από τους ισχυρότερους παίκτες στον κόσμο των ελληνικών media. Πρόκειται για κρίση αυτοκριτικής; Πρόκειται για μία δραματική διαπίστωση ενός επιχειρηματία που έπαιξε τα λεφτά του σε «κουτσό άλογο»; Το ζήτημα είναι πως το εν λόγω συγκρότημα τύπου αποτελούσε έως πρόσφατα την αιχμή του δόρατος της κυβερνητικής κυριαρχίας στο μεσαίο χώρο. Την ίδια στιγμή, ένα από τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, ο Νίκος Καραχάλιος, υπεύθυνος για τον πολιτικό σχεδιασμό της Ρηγίλλης, καταθέτει την αγωνία του στην εφημερίδα «Herald Tribune», που είναι ίσως το μοναδικό έντυπο που συμβουλεύεται κάθε πρωί το σύνολο της παγκόσμιας πολιτικής ελίτ, ενδεχομένως γιατί τα κείμενα είναι σύντομα και οι αρθρογράφοι εγνωσμένης αξίας. Όλοι ανεξαιρέτως. Λέει επί λέξει ο κ. Καραχάλιος: «Ο πρωθυπουργός βρίσκεται εν συγχύσει. Δεν ξέρει πώς να βρει τη λύση». Στα αγγλικά, η φράση είναι ακόμη πιο δραματική: «He is troubled. He doesn’t know how to deal with it». Την επομένη, ο εις εκ των φιλόδοξων δελφίνων, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, δήλωσε σε τηλεοπτικό παράθυρο: «Ο πρωθυπουργός είναι ένας συνετός πολιτικός, που δεν αντιδρά ποτέ εν βρασμώ… ψυχής». Προφανώς, ο υπουργός Υγείας ήθελε να πει «εν θερμώ», αλλά η γλώσσα… η λανθάνουσα πολλά παιγνίδια παίζει. Ο κ. Αβραμόπουλος γνωρίζει ότι κανένας πρωθυπουργός, απανταχού της γης, διαθέτει την πολυτέλεια να τελεί «εν βρασμώ ψυχής». Οι πρωθυπουργοί δεν έχουν το δικαίωμα να εγκαταλείπονται στην ομίχλη της παράκρουσης. Για το λόγο αυτό εκλέγονται πρωθυπουργοί.
Ο βασιλιάς είναι γυμνός
«Ο Καραμανλής είναι γυμνός», τιτλοφορεί στο πρωτοσέλιδό της η «καθεστωτική» εφημερίδα «Χουριέτ» της Κωνσταντινούπολης. «Η μετά Καραμανλή εποχή έχει ήδη αρχίσει», είναι ο κεντρικός τίτλος του πρωτοσέλιδου της «Le Soir» των Βρυξελλών. «Εναπομένουν ελάχιστοι που πιστεύουν πως η σημερινή ελληνική κυβέρνηση θα βρει το σωστό δρόμο», επισημαίνει το γερμανικό και καθ’ όλα έγκυρο, αλλά αρκούντως συντηρητικό «Der Spiegel».
Υπάρχουν ωστόσο και χειρότερα. Το περιοδικό «Economist», του οποίου η επιρροή στα διεθνή κέντρα λήψης αποφάσεων δε συζητείται, σε κύριο άρθρο του καταλήγει: «Οι ταραχές δείχνουν πως η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει», για να σημειώσει λίγο παρακάτω: «Η Ελλάδα σε αναζήτηση νέου πολιτικού ηγέτη».
Την Παρασκευή που μας πέρασε, άλλο ένα πλήγμα ήλθε να επιβεβαιώσει πως η ελληνική πραγματικότητα δεν είναι εκείνη που περιέγραψε ο πρωθυπουργός κατά τη συνέντευξη Τύπου, που παρεχώρησε στις Βρυξέλλες. Τα ελληνικά ομόλογα του Δημοσίου ή κινδυνεύουν να παραμείνουν στα αζήτητα ή απλά θα πωλούνται με τεράστια επισφάλεια. Αυτό σημαίνει πως η ελληνική οικονομία θα δανείζεται, αν βρει δανειστές, με πολύ μεγάλο κόστος. Αυτή η λεπτομέρεια επηρεάζει το σύνολο της οικονομίας. Είναι πολύ χαρακτηριστική επισήμανση των διεθνών παρατηρητών, αλλά και συγκεκριμένα του «Economist». Αν η Ελλάδα δεν ανήκε στην Ευρωζώνη, τότε θα είχε ήδη υποχρεωθεί να καταφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να διασωθεί.
Οι παραπάνω παρατηρήσεις των διεθνών ΜΜΕ και των οικονομικών αναλυτών έρχονται να επιβεβαιώσουν αυτό που κάθε Έλληνας πολίτης διαισθάνεται και ομολογεί. Πως δηλαδή ούτε το κράτος, ούτε οι θεσμοί, ούτε καν οι μηχανισμοί λειτουργούν, εκτός από εκείνους του παρακράτους, της παραοικονομίας, του παραεκκλησιαστικού κυκλώματος, της παραπαιδείας, της παραϋγείας. Η κυβέρνηση από την περίφημη, αν όχι ιστορική, ημέρα των εγκαινίων της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης, δηλαδή από την 6η Σεπτεμβρίου, δείχνει να έχει προσβληθεί από το «Σύνδρομο της Αρκούδας», αποτραβηγμένη στο σπήλαιο του Μαξίμου σε κατάσταση βαθέως ύπνου.
Η κατάσταση κυβερνητικής υπνηλίας
Ο Κώστας Καραμανλής εμφανίστηκε την Παρασκευή στις Βρυξέλλες αμήχανος και αναποφάσιστος. Αυτήν την «αναποφασιστικότητα» εντόπισαν και οι πολιτικοί και οικονομικοί σχολιαστές, για να καταλογίσουν στον Έλληνα πρωθυπουργό «έλλειμμα διακυβέρνησης». Ο κ. Καραμανλής έδειξε αναποφάσιστος ως προς τον ανασχηματισμό, που το 99% του Υπουργικού του Συμβουλίου έχει ήδη προεξοφλήσει. Έδειξε αναποφάσιστος ως προς την υπόθεση Βατοπεδίου και ζήτησε «δικαίωμα» να απαντήσει μετά τη δημοσιοποίηση του πορίσματος (των πορισμάτων) της Εξεταστικής Επιτροπής, αν και η κοινωνία γνωρίζει ήδη πως και το περιεχόμενο γνωρίζει, αλλά και πως ο ίδιος έχει αποφασίσει πως δε θα δεχθεί ποινικές ευθύνες υπουργών του. Ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε εξίσου αμήχανος στο ερώτημα για το εάν ή όχι υφίσταται πρόβλημα διαδοχής στη Νέα Δημοκρατία, τη στιγμή που τα πρωτοσέλιδα του ελληνικού και του διεθνούς Τύπου επικεντρώνονται σε αυτό ακριβώς το ζήτημα.
Η αμηχανία και η αναποφασιστικότητα δεν αποτελούν εχέγγυα για μία αποτελεσματική διακυβέρνηση, καταλήγουν εν χορώ οι σχολιαστές των εγκύρων ΜΜΕ και εφημερίδων στην Αθήνα. «Να αναλάβει τις ευθύνες του ο πρωθυπουργός», τιτλοφορεί η ναυαρχίδα του φιλοκυβερνητικού Τύπου «Καθημερινής της Κυριακής».
Πολιτικός χρόνος μέχρι τον Ιούνιο
Αυτό που επιχειρεί ο πρωθυπουργός, είναι να διασφαλίσει ένα ελάχιστο πολιτικό χρόνο μέχρι τις ευρωβουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2009, για να προχωρήσει και στη διενέργεια προώρων βουλευτικών εκλογών με ένα στόχο. «Όχι να κερδίσει την αναμέτρηση, αλλά να εξασφαλίσει τη μη αυτοδυναμία του ΠΑΣΟΚ.» Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει τελικά το σύνολο του δημοσιογραφικού κόσμου, που ασχολείται μετά του Μαξίμου, καταδεικνύοντας πως το ίδιο το πρωθυπουργικό επιτελείο έχει «κατεβάσει τον πήχη».
Το ζήτημα είναι αν ο Καραμανλής διαθέτει την πολυτέλεια χρόνου. Σε αυτό το σημείο, έρχονται οι δημοσκοπήσεις, για να απαντήσουν εμμέσως στο ερώτημα.
Στον κόσμο των δημοσκόπων, οι εξαμηνιαίες τάσεις της MRB αποτελούν τη «σημαδούρα» για την εξήγηση των τεκταινομένων. Η εταιρία δημοσκοπήσεων, δημοσιοποίησε τα συμπεράσματά της εν μέσω του ορυμαγδού των γεγονότων της περασμένης εβδομάδας, με αποτέλεσμα να μην τύχει της απαραίτητης προσοχής. Η έρευνα αυτή, που διεξάγεται με κάλπη και που δε συμπεριελάμβανε την κοινωνική έκρηξη των τελευταίων ημερών, κατέδειξε με σαφήνεια πως η Νέα Δημοκρατία και προσωπικά ο πρωθυπουργός δεν έχουν περιθώρια αισιοδοξίας για τις επόμενες εκλογές. Κατέδειξε επίσης πως ο βασικός «αλγεβρικός» αντίπαλος του ΠΑΣΟΚ, που είναι ο ΣΥΡΙΖΑ συρρικνώνεται καταλυτικά. Το σημαντικότερο, ωστόσο, εύρημα της MRB είναι ο πως η αξιωματική αντιπολίτευση βρίσκεται μία ανάσα από την αυτοδυναμία, παρά το γεγονός ότι η επόμενη Βουλή θα αποτελείται πιθανώς από 6 κόμματα, με τους Οικολόγους να κερδίζουν με τα σημερινά δεδομένα 10 έδρες.
Δεν πρόλαβε να καταλαγιάσει ο εκνευρισμός στο Μαξίμου από τα συμπεράσματα της MRB και άλλες δύο δημοσκοπήσεις, έρχονται αυτό το Σαββατοκύριακο να καταδείξουν, αυτή τη φορά «εν θερμώ», πως η διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αντιμετωπίζει το πλήρες αδιέξοδο. Η πρώτη δημοσκόπηση της εταιρίας «Focus», που δημοσιεύεται στη «Real News», ανεβάζει την ψαλίδα μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ στο 5,7% (μία από τις μεγαλύτερες διαφορές που έχουν καταγραφεί προσφάτως). Η άλλη δημοσκόπηση της εταιρίας «Marc» και που δημοσιεύεται στο «Έθνος της Κυριακής» καταλήγει στα εξής σαρωτικά αρνητικά συμπεράσματα για την κυβέρνηση, στοιχεία:
Α) Το 83% των ερωτηθέντων ψηφοφόρων θεωρεί πως η κυβέρνηση δεν αντέδρασε ικανοποιητικά στα γεγονότα που ταλάνισαν τη χώρα.
Β) Το 65% επικρίνει την κυβέρνηση για τη στάση της.
Γ) Το 90% πιστεύει πως υπάρχουν πολιτικές ευθύνες για το Βατοπέδι.
Δ) Το 71% των πολιτών ζητά να συσταθεί Προανακριτική Επιτροπή για το σκάνδαλο Βατοπεδίου.
Η Ντόρα, ο Δημήτρης, ο Γιώργος και ο Σουφλιάς
Την εβδομάδα πους μας πέρασε, εκδηλώθηκαν τρεις φορές οι σοβαρές διαφωνίες μεταξύ κυβερνητικών στελεχών και του Κώστα Καραμανλή. Και στις τρεις περιπτώσεις, οι διαφωνίες κατατέθηκαν κατά τη διάρκεια των εκτάκτων συνεδριάσεων της Κυβερνητικής Επιτροπής, του κατεξοχήν σημαντικού κυβερνητικού εργαλείου δηλαδή, για τη διαχείριση κρίσεων. Οι αντιθέσεις στα πλαίσια της κυβέρνησης, σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης, επί της ουσίας, κατέγραψαν τον εσωτερικό πολιτικό χάρτη στη Νέα Δημοκρατία, σε μία στιγμή που τουλάχιστον επικοινωνιακά άνοιξε το θέμα διαδοχής, ενώ ελέχθη από κυβερνητικά στόματα ακόμη και το σενάριο της πρόωρης αποχώρησης Καραμανλή από την εξουσία. Με το Γιώργο Σουφλιά να διεκδικεί το ρόλο του αιώνιου «μεταβατικού» και το Δημήτρη Αβραμόπουλο να πλασάρεται στην τετράδα των διεκδικητών, ο Γιώργος Αλογοσκούφης για πρώτη φορά ίσως, τόσο έντονα, έδειξε ότι επιθυμεί να είναι παρών σε αυτό το πολύπλοκο παιχνίδι. Αν όχι ως πρωταγωνιστής, τουλάχιστον ως ρυθμιστής. Η Ντόρα Μπακογιάννη επεδίωξε απλώς να παγιώσει τη θέση της ως της δημοφιλέστερης διαδόχου, σε μία προσπάθεια να διατηρήσει τα κεκτημένα, κερδίζοντας και τους «σκληρούς» τη Νέας Δημοκρατίας, που από την αρχή ζητούσαν μία αποτελεσματικότερη και άρα σκληρότερη στάση της Αστυνομίας, ακόμη και την κήρυξη εκτάκτων μέτρων. Στη γωνία, ωστόσο, έστησε καραούλι και το outsider της ευρύτερης παράταξης. Ο Νικήτας Κακλαμάνης, που δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για τους κυβερνητικούς χειρισμούς, ηγήθηκε των «διαμαρτυρομένων της Νέας Δημοκρατίας και εξέφρασε με τρόπο σαφή την επιθυμία του να αναλάβει κυρίαρχο ρόλο στην αλλαγή της ψυχολογίας των Αθηναίων μετά τα επεισόδια. Μόνο που, ως γνωστόν, σε αυτήν την περίπτωση και στη βάση της πολιτικής «άλγεβρας», η Αθήνα είναι το σημαντικότερο κομμάτι της εκλογικής πίτας.
