Η εγκυμοσύνη είναι μια κατάσταση που, κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, προδιαθέτει σε θρομβώσεις. Αυτό είναι αποτέλεσμα, εν μέρει, της αυξημένης πηκτικότητας του αίματος που λειτουργεί ως φυσική άμυνα του οργανισμού κατά της αιμορραγίας στον τοκετό.
Οι θρομβοφιλίες είναι μια ομάδα παθήσεων που ευνοούν τη γρήγορη πήξη του αίματος και, επακόλουθα, το σχηματισμό θρόμβων. Οι θρομβώσεις, οι οποίες συνήθως συμβαίνουν στις φλέβες των ποδιών, μπορεί να οδηγήσουν με τη σειρά τους σε εμβολή στους πνεύμονες, μια δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή κατάσταση.
Είναι κατανοητό ότι οι γυναίκες με κάποια θρομβοφιλία που μένουν έγκυες μπορεί να έχουν ακόμη μεγαλύτερη προδιάθεση σε θρομβώσεις. Είναι πιθανόν, χωρίς να είχαν ποτέ κάποιο πρόβλημα υγείας εκτός εγκυμοσύνης, να κάνουν κάποιο σοβαρό πρόβλημα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και τον καιρό της λοχείας.
Επίσης, οι θρομβοφιλίες μπορεί να προκαλέσουν και σοβαρά μαιευτικού τύπου προβλήματα. Πολλές θρομβοφιλίες προκαλούν επανειλλημένες αποβολές στο πρώτο τρίμηνο. Επιπλέον, μπορεί να ευνοήσουν την εκδήλωση προ-εκλαμψίας – υπέρτασης και απώλειας λευκώματος από τα ούρα – ενδομήτριας καθυστέρησης ανάπτυξης του εμβρύου ή ακόμα και ξαφνικού ενδομήτριου θανάτου. Κάποιες θρομβοφιλίες έχουν συσχετιστεί με επανειλημμένες αποτυχίες κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση.
Η πρώτη θρομβοφιλία που δημοσιεύτηκε το 1995 ήταν το αντιφωσφωλιπιδικό σύνδρομο. Αυτή η συγκεκριμένη θρομβοφιλία δεν είναι γενικά κληρονομικής φύσης, αν και νεώτερες κληρονομικές θρομβοφιλίες έχουν πια τυποποιηθεί. Το αντιφωσφωλιπιδικό σύνδρομο είναι η πιο κλασική θρομβοφιλία και έχει ενοχοποιηθεί για όλα τα προαναφερθέντα προβλήματα εντός και εκτός εγκυμοσύνης.
Γιατί δεν γίνεται έλεγχος για θρομβοφιλίες σε κάθε νέα γυναίκα που επιθυμεί να μείνει έγκυος; Πρώτα από όλα, οι θρομβοφιλίες δεν είναι τόσο συχνές, τουλάχιστον εκείνες που κάνουν συχνά προβλήματα υγείας. Επίσης, ο έλεγχος για θρομβοφιλίες είναι εκτενής και γενικά ακριβός ώστε να μην παραγγέλλεται προς το παρόν σε κάθε γυναίκα χωρίς ιστορικό θρομβώσεων ή μαιευτικών προβλημάτων.
Ένας τελευταίος, αλλά σημαντικός λόγος είναι ότι πολλές φορές διαγιγνώσκονται θρομβοφιλίες που, κατά πάσα πιθανότητα, δεν πρόκειται να κάνουν πρόβλημα στην εγκυμοσύνη, αλλά συχνά θορυβούν τους γιατρούς και τις γυναίκες που καταλήγουν να κάνουν καθημερινή αντιπηκτική θεραπεία υπό τη μορφή ενέσεων.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θάνος Παπαθανασίου MD(London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
