Του Κώστα Μπετινάκη
Η έρευνα για τον πόλεμο στο Ιράκ κράτησε περισσότερο απ’ όσο ο πόλεμος…
Για να συνταχθεί η έκθεση «Τσίλκοτ» (Chilcot) γράφτηκαν δύο εκατομμύρια λέξεις μετά από εφτά χρόνια προετοιμασίας και 129 καταθέσεις μαρτύρων μαζί με τον πρώην πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ.
«Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο διάλεξε να συμμετάσχει στην εισβολή εναντίον
του Ιράκ χωρίς να ολοκληρωθούν οι διπλωματικές προσπάθειες για τον αφοπλισμό. Η στρατιωτική λύση δεν ήταν πανάκια», δήλωσε ο επικεφαλής της Επιτροπής σερ John Chilcot.
Για να κατανοήσουμε τον πόλεμο που γίνεται στον σημερινό ηγέτη του Εργατικού Κόμματος (στο οποίο ανήκει κι ο Μπλερ) από στελέχη του ίδιου του κόμματός του για χειρισμούς στην υπόθεση Brexit, δεν έχουμε παρά να διαβάσουμε κάποια αποσπάσματα της επιστολής του προς τον πρόεδρο της βουλής των Κοινοτήτων:
«Ήταν η πλέον σημαντική απόφαση εξωτερικής πολιτικής που είχε πάρει βρετανική κυβέρνηση στους σύγχρονους καιρούς. Δίχασε την Βουλή και έθεσε την κυβέρνηση απέναντι στην πλειοψηφία των Βρετανών πολιτών, αλλά και στην πλειοψηφία της παγκόσμιας κοινής γνώμης.
Ήταν πράξη στρατιωτικής επίθεσης που βασίσθηκε σε λάθος επιχείρημα και ήταν παράνομη όπως κρίθηκε από την παγκόσμια νομική άποψη. Οδήγησε στον θάνατο εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και εκατομμύρια άλλους στην προσφυγιά.
Διέλυσε τις κρατικές δομές και την ιρακινή κοινωνία. Όπως επισημαίνεται και στην έκθεση που μόλις διάβασα, φούντωσε τις σεχταριστικές τάσεις οδηγώντας σε εμφύλιο πόλεμο και προκάλεσε το φούντωμα και την εξάπλωση της τρομοκρατίας διεθνώς».
Τα συμπεράσματα της επιτροπής αποτελούν κόλαφο για την πολιτική του τότε πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ, ο οποίος θα παραμείνει στην ιστορία ως πολεμοχαρής ψεύτης.
Σε ανακοίνωσή του μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης-καταπέλτη εναντίον του, ο Μπλερ ανέφερε:
«Η έκθεση βασίζεται σε καταθέσεις που έγιναν κακή τη πίστη. Το αν οι άνθρωποι διαφωνούν ή συμφωνούν με την απόφασή μου να ληφθεί στρατιωτική δράση εναντίον του Σαντάμ Χουσεΐν, εγώ την πήρα καλή τη πίστη και για το καλύτερο συμφέρον της χώρας». Και κατέληξε, πως «ο κόσμος είναι καλύτερος χωρίς τον Σαντάμ Χουσεΐν».
Δεν είπε όμως κουβέντα για το τι έχει γίνει στο Ιράκ, μετά την αποχώρηση των αμερικανικών και βρετανικών στρατευμάτων κατοχής και γενικότερα για τα επακόλουθα του πολέμου.
Αμερικανική προβοκάτσια Νο1
Πάμε πίσω στα 1991: Το Κουβέιτ ζητάει πίσω τον Σαντάμ Χουσεΐν «δανεικά» που είχε έδωσε στο Ιράκ, για τον -κατ΄εντολήν των ΗΠΑ – πολύχρονο πόλεμο εναντίον του Ιράν. Η πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Βαγδάτη Έιπριλ Γκλάσπι διαβεβαιώνει τον Σαντάμ πως «οι ΗΠΑ δεν απασχολούνται με ενδο-αραβικές διαφορές. Ο Σαντάμ εισβάλει στο Κουβέιτ και αυτό «εξαγριώνει» τον πρόεδρο πατέρα Μπους.
Αποτέλεσμα, αεροπορικός αποκλεισμός του Ιράκ, στην αρχή και κατόπιν ο πρώτος πόλεμος εναντίον
του Σαντάμ.
Να ξεκαθαρίσουμε από την αρχή: Είναι λάθος ο όρος πλανητάρχης. Υπάλληλος ήταν κι ο Τζορτζ W. Μπους, όπως και ο πατέρας του και ο αντιπρόεδρος Τσέινι (υπουργός Άμυνας επί προεδρίας Μπους πατρός) του πανίσχυρου λόμπι πετρελαίου.
Έτσι από τη στιγμή που ανέλαβε την θέση στην οποία τον τοποθέτησαν (με τις γνωστές εκλογικές ραδιουργίες -στις οποίες είχε βάλει το χεράκι του κι ο αδελφός του στη Φλόριντα), ξεκίνησε η ατέλειωτη πετρελαϊκή σπέκουλα.
Αμερικανική προβοκάτσια Νο2
Με τη συνεργασία του κολαούζου Τόνι Μπλέρ κυκλοφορούν το παραμύθι για τα δήθεν όπλα «μαζικής καταστροφής του Σαντάμ». Ξεσηκώθηκε σύμπασα η δυτική κοινή γνώμη με τα αλλεπάλληλα δημοσιεύματα των καθοδηγούμενων Μέσων Μαζικής Αποβλάκωσης. Αποτέλεσμα. Πόλεμος εναντίον του Κόλπου Νο2.
Κατοχή του Ιράκ. Εκτέλεση του Σαντάμ. Απαρχή ενός άτυπου εμφυλίου με καθημερινές βομβιστικές επιθέσεις. Εδώ και δύο χρόνια τα αμερικανικά στρατεύματα κατοχής φεύγουν (μένοντας) για να εκπαιδεύσουν τον κυβερνητικό ιρακινό στρατό. Η κυβέρνηση των Σιιτών καταπιέζει τους Σουνίτες οι Κούρδοι του Ιράκ αυτονομούνται και όλα οδηγούν σε μια ανοικτή αντιπαράθεση.
Αμερικανική προβοκάτσια Νο3
Ο εμφύλιος στη Συρία. ΗΠΑ, Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Εμιράτα εξοπλίζουν τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες εναντίον του καθεστώτος του προέδρου Άσαντ. Προς ενίσχυση των ανταρτών σπεύδουν κι ανεξέλεγκτες ισλαμικές δυνάμεις που είναι εναντίον του μετριοπαθούς Ισλάμ -βλέπε Ιράν- το οποίο όμως αποτελεί κόκκινο πανί για ΗΠΑ και Σ. Αραβία.
Ο Φίλιπ Νάιτλι, συγγραφέας του κλασσικού πλέον βιβλίου για τον ρόλο των δημοσιογράφων στον πόλεμο, «Η Πρώτη Απώλεια» (FIRSTCASUALTY), γράφει πως υπάρχουν τρία χαρακτηριστικά στάδια, στον τρόπο με τον οποίο μια κυβέρνηση προετοιμάζει την κοινή γνώμη για το ενδεχόμενο ενός πολέμου.
Το πρώτο στάδιο, λέει ο Νάιτλι, είναι πάντα το «Υπάρχει κρίση-Λυπούμαστε, αλλά εδώ υπάρχει μια κρίση». Τα μέσα ενημέρωσης σχεδόν πάντα ακολουθούν αυτή τη γραμμή, χρησιμοποιώντας τίτλους όπως «Η πορεία προς τον πόλεμο», σαν να μην υπάρχει τρόπος να ξεφύγει κανείς από αυτή την πορεία. Επιπλέον, μια κρίση είναι καλή για τα δελτία ειδήσεων, λέει ο Νάιτλι.
Μετά το πρώτο στάδιο ο κόσμος έχει αρχίσει να νιώθει ήδη φοβισμένος και να ανησυχεί για το τι θα επακολουθήσει.
Στο δεύτερο στάδιο, ο αντίπαλος περιγράφεται με ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα και αμέσως
δαιμονοποιείται, καθώς πρέπει να πειστεί ο κόσμος ότι πρόκειται για πραγματικό εχθρό που συνιστά μια πραγματική απειλή, λέει ο Φίλιπ Νάιτλι.
Το τρίτο και επίσης σημαντικό στάδιο, είπε ο Νάιτλι, είναι η εφεύρεση θηριωδιών που δείχνουν πόσο απολίτιστος είναι ο αντίπαλος.
Έτσι όταν αρχίσει ο πόλεμος μπορεί κάποιος να τον παρουσιάσει ως δίκαιο.
Εμφανίζονται λέει ο Νάιτλι, «ως ευυπόληπτοι πολίτες που δεν ήθελαν να εμπλακούν σε όλα αυτά, και ξαφνικά υπεραμύνονται του πολιτισμού έναντι των βαρβάρων που έχουν φθάσει προ των πυλών».
«Ένας αποικιοκρατικός πόλεμος πριν πενήντα χρόνια δεν δικαιολογεί την αιματοχυσία της Παρασκευής της 13ης Νοεμβρίιου 2015, στο Παρίσι αλλά δίνει μια εξήγηση γιατί η Γαλλία έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης», υποστηρίζει ο από χρόνια μόνιμος ανταποκριτής στη Μέση Ανατολή Robert Fisk σε άρθρο του στη βρετανική «Independent».
Κι όμως το φάντασμα του πολέμου στην Αλγερία, εξακολουθεί να στοιχειώνει ακόμη και σήμερα την Γαλλία.
Ο Αυστραλιανής καταγωγής δημοσιογράφος John Pilger, σε άρθρο στην ιστοσελίδα του με τίτλο «Από τον Πολ Ποτ στο ISIS: Το αίμα δεν έχει ξεραθεί», θυμίζει τις εντολές του προέδρου των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον το 1969, να βομβαρδισθεί η Καμπότζη. Τότε ο Χένρι Κίσινγκερ είχε πει με ωμότητα ότι «θα βομβαρδίζεται ό,τι μπορεί να κινηθεί»…
Την εντολή εκείνη, παρομοιάζει με την απόφαση του βραβευμένου με Νομπέλ Ειρήνης Μπαράκ Ομπάμα, να εξαπολύσει τον 7ο πόλεμο εναντίον του Μουσουλμανικού κόσμου και την υπόσχεση του προέδρου Ολάντ σε «χωρίς οίκτο πόλεμο», εναντίον της ερειπωμένης πλέον Συρίας.
Από τις πλέον αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, υπέρμαχος της διαφθοράς, είχε σπεύσει να υπερασπισθεί τον πρώην πρωθυπουργό του Ισραήλ Εχούντ Όλμερτ ως «μάρτυρας χαρακτήρα» στη δίκη με την κατηγορία της διαφθοράς που διεξαγόταν στο ανώτατο ισραηλινό δικαστήριο το Μάιο του 2015.
Ο Όλμερτ είχε πρωτόδικα καταδικασθεί επειδή είχε γίνει αποδέκτης ποσού $600.000 μετρητών, σε φακέλους ανάμεσα στο 1993 και το 2002 από τον Αμερικανό επιχειρηματία Morris Talansky. Στην επανάληψη της δίκης στο Εφετείο, είχε πάει να τον υπερασπισθεί ο Μπλερ.
Οι Παλαιστίνιοι δεν τον ήθελαν και υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει ως μεσολαβητής στο Μεσανατολικό.
Τελικά ο Τόνι Μπλερ είχε υποχρεωθεί να εγκαταλείψει το ρόλο του διαπραγματευτή για την ειρήνευση στο Μεσανατολικό. Κι αυτό επειδή εντάθηκαν οι κατηγορίες ότι δεν διαθέτει την αξιοπιστία για να παίξει αυτό το σημαντικό ρόλο στην χρονίζουσα υπόθεση.
Αλλά δεν είναι μόνον οι Παλαιστίνιοι που θεωρούν ότι είναι ανεπιθύμητος στον ρόλο αυτό.
Τον ρόλο του διαπραγματευτή είχε αναλάβει ο Μπλερ στα 2007, όταν έχασε την πρωθυπουργία.
Συμμετείχε από τότε στην ομάδα «Quartet», που συνιστούν η Ρωσία, οι ΗΠΑ, η ΕΕ και ο ΟΗΕ. Η ομάδα «Κουαρτέτο», είχε σχηματισθεί το 2002 όταν είχε διαφανεί πως κλιμακώνεται η κρίση το Μεσανατολικό. Οι Παλαιστίνιοι όμως τον κατήγγειλαν ότι έπαιζε το χαρτί του Ισραήλ.
«Μαθήματα από το μέλλον»
Ο υπό παραίτηση πρωθυπουργός Ντέηβιντ Κάμερον, υποστήριξε πως «τα συμπεράσματα της έκθεσης Τσίλκοτ πρέπει να επανεξετασθούν και ότι θα διατεθούν δύο ημέρες την επόμενη εβδομάδα στην Βουλή των Κοινοτήτων για να ασχοληθεί με την υπόθεση».
