Περίπου οι μισές γυναίκες στην Ελλάδα γεννούν με καισαρική τομή. Αυτό συνεπάγεται ότι αυτή συνιστά τη συχνότερη γυναικολογική επέμβαση και για αυτόν τον λόγο αξίζει να αναλύσουμε τι θα πρέπει να περιμένει μια γυναίκα που βρίσκεται στο στάδιο της ανάρρωσης.
Η καισαρική τομή, αν και εξαιρετικά συνήθης, είναι μια χειρουργική επέμβαση. Αυτό σημαίνει ότι η γυναίκα θα αναρρώσει πιο καθυστερημένα σε σχέση με μια άλλη που έχει γεννήσει φυσιολογικά. Για παράδειγμα, η γυναίκα που γεννά φυσιολογικά θα μπορεί να αρχίσει να περπατάει σχεδόν άμεσα, σε αντίθεση με τη γυναίκα που έχει κάνει καισαρική, η οποία μπορεί με δυσκολία να περπατήσει την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα. Βέβαια, τα φάρμακα που διαθέτουμε στις μέρες μας έχουν ελαττώσει σημαντικά την αίσθηση του πόνου, με αποτέλεσμα οι περισσότερες γυναίκες που έχουν υποστεί καισαρική να αντέχουν ικανοποιητικά την ενόχληση που προκαλεί η τομή.
Ο ουροκαθετήρας που είναι τοποθετημένος από την ώρα της επέμβασης παραμένει συνήθως έως ότου η γυναίκα να μπορεί να μετακινηθεί από μόνη της να πηγαίνει στην τουαλέτα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, έχει αφαιρεθεί ο καθετήρας αυτός την επομένη ημέρα της καισαρικής τομής, αν και αυτό ποικίλλει ανάλογα με τις επιθυμίες του γιατρού.
Μια γυναίκα που έχει κάνει καισαρική τομή χωρίς επιπλοκές μπορεί να αρχίσει να πίνει νερό άμεσα, στις πρώτες 2 ώρες. Επιπλέον, μπορεί να αρχίσει να τρώει με το που αρχίσει να πεινάει, συνήθως έπειτα από 6 ώρες. Οι οροί παραμένουν έως ότου η γυναίκα πίνει ικανοποιητικές ποσότητες υγρών από το στόμα. Βέβαια, και στο θέμα της σίτισης παίζει ρόλο η άποψη του θεράποντος ιατρού. Παρ’ όλα αυτά, εκτεταμένες έρευνες έχουν δείξει ότι το ποσοστό επιπλοκών από το έντερο δεν διαφέρει είτε η γυναίκα ξεκινήσει να τρώει άμεσα είτε ύστερα από 1-2 ημέρες.
Επομένως, η γρήγορη σίτιση βοηθά στην καλύτερη ανάρρωση, στην πρωιμότερη αφαίρεση ορών και καθετήρων και γενικότερα σε μια καλύτερη εμπειρία για τη γυναίκα.
Το γεγονός ότι η γυναίκα έχει γεννήσει με καισαρική τομή δεν επηρεάζει τον θηλασμό. Μάλιστα, οι συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για έναρξη του θηλασμού στην 1η ώρα ισχύουν και έπειτα από καισαρική τομή. Πρακτικά, πολλές γυναίκες δεν το καταφέρνουν αυτό, κυρίως λόγω αδυναμίας του συστήματος των μαιευτηρίων να υποστηρίξουν τον θηλασμό στο δωμάτιο της ανάρρωσης.
Όταν η γυναίκα φύγει από το μαιευτήριο, θα πρέπει να αποφύγει την άρση βάρους – με εξαίρεση του να σηκώνει το μωρό της – για περίπου 6 εβδομάδες. Αυτό βοηθά στην καλή επούλωση του τοιχώματος της κοιλιάς και την αποφυγή τραυματισμών. Μετά τις 6 εβδομάδες, μπορεί να ξεκινήσει ασκήσεις ενδυνάμωσης της κοιλιάς, οι οποίες γίνονται με συγκεκριμένο τρόπο.
Οι γυναίκες που έχουν κάνει καισαρική μπορεί να εκδηλώνουν κάπως συχνότερα ορισμένες επιπλοκές, γι’ αυτό και πρέπει να επικοινωνήσουν με τον γιατρό ή τη μαία αν:
– η τομή κοκκινίσει, πρηστεί ή παράγει πύον (διαπύηση τομής δέρματος)
– έχει αυξημένα ή δύσοσμα λόχεια ή συμπτώματα που υποδηλώνουν πυρετό (φλεγμονή μήτρας)
– εκδηλώσει πρήξιμο και πόνο στο ένα από τα δύο πόδια (θρόμβωση) ή απότομη δύσπνοια (πνευμονική εμβολή)
– έχει τσούξιμο και συχνή ούρηση (ουρολοίμωξη).
Τέλος, είναι σημαντικό κάθε γυναίκα που γεννά -ακόμη και με καισαρική τομή- να χρησιμοποιεί κάποια αντισυλληπτική μέθοδο. Οι περισσότεροι γιατροί συστήνουν σε μια γυναίκα με καισαρική να μην μείνει έγκυος για τουλάχιστον 1 χρόνο. Δεν είναι σπάνια τα περιστατικά γυναικών που μένουν έγκυες πριν από τη έλευση 1 έτους από την καισαρική τομή, ενώ συνεχίζουν να θηλάζουν το μωρό τους.
Το άρθρο επιμελήθηκε και υπογράφει ο Θάνος Παπαθανασίου MD (London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
