Από τις πιο σημαντικές εκδόσεις του εναλλακτικού τύπου της δεκαετίας του 1960 ήταν η έκθεση του περιοδικού Ramparts του Φεβρουαρίου 1967 από τον Sol Stern για την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών, η οποία είχε χρηματοδοτήσει και ελέγχει από καιρό την Εθνική Ένωση Φοιτητών (NSA).
Η ιστορία ήταν σοβαρή επειδή αποκαλύπτει ότι η NSA ήταν μέτωπο της CIA, αλλά σημαντικότητά της αναδείχτηκε με τα πολλά ερευνητικά δημοσιογραφικά δημοσιεύματα που βγήκαν στο φως τους επόμενους μήνες.
Αυτό το μεταγενέστερο κύμα ιστοριών χρησιμοποίησε τις μεθόδους του Stern για τον εντοπισμό μέσων χρηματοδότησης της CIA με σκοπό την αποκάλυψη ενός κρυφού κόσμου διεισδύσεων σε οργανώσεις από τη CIA. Μόλις οι Ramparts δημοσίευσαν τα ονόματα των μέσων χρηματοδότησης που είχε χρησιμοποιήσει η CIA, άλλοι ακολούθησαν τις μεθόδους του Stern και τους επόμενους μήνες δεκάδες ειδήσεις αποκάλυψαν τις επιχειρήσεις της CIA. Αυτά κυμαίνονταν από τη χρηματοδότηση συνδικάτων, δικαστικών οργανώσεων, επαγγελματικών ενώσεων έως εκδότες και οργανισμούς, όπως το Διεθνές Συνέδριο του Κινήματος Προσκόπων.
Ήταν κατά τη διάρκεια των αποκαλύψεων του Ramparts το 1967 οπότε ο κόσμος έμαθε για πρώτη φορά ότι η CIA χρηματοδότησε κρυφά τη δημοσίευση βιβλίων, και οι New York Times τον Φεβρουάριο του 1967 αποκάλυψαν ότι η Praeger Press είχε δημοσιεύσει άγνωστο αριθμό βιβλίων «μετά από πρόταση της CIA». Οι ειδήσεις σύντομα αποκάλυψαν ότι η CIA είχε δημοσιεύσει κρυφά άλλα βιβλία με άλλους εκδοτικούς οίκους.
Χρόνια αργότερα, καταθέτοντας ενώπιον ακροάσεων της Γερουσίας που διερευνούσαν τις αποκαλύψεις της Watergate, ο πρώην αξιωματικός της CIA E. Howard Hunt, Jr., απέρριψε τους ισχυρισμούς του Frederick Praeger ότι ο τύπος του είχε περιορισμένη συμμετοχή μόνο στη CIA.
Η βάση δραστηριοτήτων του Hunt ήταν το Εθνικό Κτήριο Τύπου, χρησιμοποιώντας τα διαπιστευτήρια κάλυψης που εκδόθηκαν από μέτωπο της CIA γνωστό ως «Continental Press».
Το 1974, ο Hunt παραδέχτηκε στον Seymour Hersh ότι η CIA χρηματοδότησε πολλές από τις δραστηριότητες της Frederick D. Praeger Publishing Corporation στη Νέα Υόρκη.
Χρηματοδοτήσαμε, σε μεγάλο βαθμό, τις δραστηριότητες του Fodor’s Travel Guide, που διανέμεται από την David McKay Corporation. «Αντί για λίγα βιβλία ο Fred Praeger ισχυρίστηκε αρχικά ότι η CIA είχε δημοσιεύσει περισσότερα από χίλια βιβλία στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 και του 60».
Αλλά ο Praeger δεν ήταν μόνος. Πολλοί άλλοι εκδοτικοί οίκοι δημοσίευσαν βιβλία είτε επιδοτούμενα είτε πλήρως χρηματοδοτούμενα από τη CIA, προοριζόμενα τόσο για ακαδημαϊκό όσο και για απλό κοινό.
Πολλές από αυτές τις εκδοτικές πράξεις της CIA στόχευαν το φιλελεύθερο πνευματικό κοινό, χρηματοδοτώντας λογοτεχνικούς συγγραφείς στο Παγκόσμιο Συνέδριο του CIA for Cultural Freedom’s Encounter ή την Αφρική με το Transition Magazine και τη Λατινική Αμερική Combate, Mundo Nuevo και Cuadernos.
Υπήρχαν επίσης εκατοντάδες κλασικά δυτικά έργα μυθοπλασίας που μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες και τυπώθηκαν φθηνά και διανεμήθηκαν σε όλο τον υπανάπτυκτο κόσμο χρησιμοποιώντας εκδότες όπως το Franklin Book Program.
Αυτό ήταν βασικό μέρος της εκστρατείας της CIA για τη δημιουργία μύθων, ελπίζοντας να κερδίσει τις καρδιές και τα μυαλά εκείνων που δεν είχαν αποφασίσει για τα πλεονεκτήματα του κομμουνισμού ή του καπιταλισμού.
Ορισμένες από αυτές τις εκδόσεις της CIA έχουν τεκμηριωθεί καλά σε ακαδημαϊκά και δημοφιλή έργα (π.χ. ότι το Encounter ή το Paris Review που δημοσίευσε με χρήματα της CIA και κυκλοφόρησε εκδοχή του Doctor Zhivago στην ΕΣΣΔ κ.λπ.) φαίνεται να εκπλήσσει το γεγονός ότι σημαντικά στοιχεία αυτής της ιστορίας παραμένουν μεγάλη δημοσιότητα.
Σύνταξη Κ. Μπετινάκης
