Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ
Είναι ώρα κρίσης για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και την κλίκα της με έδρα τις Βρυξέλλες που προσπάθησαν να λυγίσουν και να παραβιάσουν το δίκαιο της ΕΕ προκειμένου να εξαναγκάσουν μια αμφίβολη νομική αξίωση για χρήση κυρίαρχου ρωσικού πλούτου για περαιτέρω χρηματοδότηση του στρατού της Ουκρανίας.
Το Κίεβο είναι προ πολλού καταχρεωμένο, χρωστάει στην ΕΕ περίπου 45 δισεκατομμύρια ευρώ, αντιμετωπίζει δημοσιονομική έλλειψη 70 δισεκατομμυρίων ευρώ για το επόμενο έτος, και υφίσταται μια αργή και οδυνηρή κατάρρευση της πρώτης γραμμής.
Η Μόσχα έχει εδώ και καιρό χαρακτηρίσει την επίθεση της ΕΕ στα περιουσιακά της στοιχεία ως «κλοπή», το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αντιτίθενται στην κίνηση, και ο οίκος αξιολόγησης Fitch έχει ήδη εκδώσει προειδοποίηση υποβάθμισης της Euroclear που βρίσκεται στο επίκεντρο του σκανδάλου.
Τα ρίσκα
Η φον ντερ Λάιεν, μαζί με τον συμπατριώτη της Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, κατάφεραν να φέρουν σε ψηφοφορία στην ΕΕ αυτό που θεωρείται ευρέως ως μια δυνητικά καταστροφική πρωτοβουλία υπό αμφίβολες συνθήκες.
Τις τελευταίες 48 ώρες, ο πρώην πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Blackrock Γερμανίας δήλωσε ότι η «pax Americana» έχει τελειώσει. Συνέκρινε τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Αδόλφο Χίτλερ (ο παππούς του Μερτς ήταν Ναζί) και προειδοποίησε για άμεση σύγκρουση ΝΑΤΟ-Ρωσίας.
Ωστόσο, θα μπορούσε να γίνει χειρότερο. Εάν εγκριθεί η ψηφοφορία για τη χρήση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση του στρατού του Κιέβου, θα βλάψει οριστικά τη φήμη της ΕΕ, θα σημάνει το τέλος κάθε συνεργασίας Ρωσίας-ΕΕ για δεκαετίες, ενώ πυροδοτεί μια παγκόσμια νομική επίθεση.
Θα ανοίξουν πολλές υποθέσεις στο μπλοκ, κυρίως από το Βέλγιο, το οποίο έχει διαμαρτυρηθεί για τις προσπάθειες της ΕΕ να πάρει στα χέρια της περίπου 180 δισεκατομμύρια ευρώ ρωσικού κρατικού πλούτου που κρατείται στο βελγικό γραφείο συμψηφισμού Euroclear.
Η Ρωσία έχει επίσης ξεκινήσει νομικές διαδικασίες σε διαιτητικό δικαστήριο της Μόσχας για αποζημίωση. Περίπου 280 δισεκατομμύρια ευρώ περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν σε χώρες που θεωρούνται «μη φιλικές» από τη Μόσχα, και επί του παρόντος διατηρούνται σε καταθέσεις τύπου C στη Ρωσία, θα μπορούσαν να κατασχεθούν ως αντίποινα για την ευρωπαϊκή επίθεση στα κεφάλαια της Ρωσίας, καθώς και για ένα κύμα δικαστικών διαφορών που δυνητικά στοχεύουν όλα τα συνεργαζόμενα ιδρύματα σε κάθε σημαντικό παγκόσμιο οικονομικό κόμβο.
Θάνατος και «pax Americana»
Η ευρωπαϊκή επιλογή αγνοεί επίσης τη στρατιωτική πραγματικότητα στο Ντονμπάς και την Ουκρανία, επιδιώκοντας να χυθούν δισεκατομμύρια για τη συνέχιση ενός πολέμου που αναμφίβολα χάνει το Κίεβο. Η ομάδα του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ωστόσο, πρότεινε έναν διαφορετικό μηχανισμό τον οποίο η Ρωσία δεν απέρριψε κατηγορηματικά, με τον οποίο τα εν λόγω ρωσικά κεφάλαια χρησιμοποιούνται για επενδυτικό όχημα.
Ένας τέτοιος μηχανισμός θα μπορούσε να έχει πολύ θετικό αντίκτυπο στο επενδυτικό κλίμα σε μια Ουκρανία μετά τη σύγκρουση, δεδομένης της ανεξέλεγκτης και ενδημικής διαφθοράς που σχετίζεται με τη χώρα και ειδικότερα με τον στενό κύκλο του Βολοντιμίρ Ζελένσκι.
Ουσιαστικά αυτό διαφαίνεται είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση απορρίπτει την Ουάσιγκτον, ενώ προσπαθεί να επιβάλει στο Κίεβο ένα μιλιταριστικό μέλλον που υπόσχεται μόνο συνεχή χρόνια πολέμου. Οι ΗΠΑ, που ξεκίνησαν ολόκληρο αυτόν τον γύρο διπλωματίας, έχουν στο τραπέζι μια πρόταση που θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια σταθερή και διαρκή ειρήνη, να προσφέρει εγγυήσεις ασφάλειας σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και να έχει θετικό αντίκτυπο στο επενδυτικό κλίμα σε μια χώρα που θα χρειαστεί άνευ προηγουμένου επενδύσεις.
Ο Τροχός της Τύχης
Ενώ λέγεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη κρατήσει επ’ αόριστον τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας για τις αποζημιώσεις στην Ουκρανία, κανένας από αυτούς τους ισχυρισμούς δεν είναι αλήθεια.
Η ΕΕ έχει κάνει κατάχρηση του άρθρου 122 του συντάγματός της για να επιβάλει προσωρινή δέσμευση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για όσο διάστημα μπορούν να αποδείξουν ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία θέτει ή απειλεί να θέσει σε οικονομικό κίνδυνο το μπλοκ. Δεν υπάρχει επ’ αόριστον πάγωμα των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για αποζημιώσεις.
Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ μίλησε για την «κλοπή» της ρωσικής περιουσίας από την ΕΕ. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έχει ήδη περιγράψει τις τακτικές της ΕΕ ως «κήρυξη πολέμου». Ο Σλοβάκος Ρόμπερτ Φίκο, ο οποίος πυροβολήθηκε από κοντινή απόσταση από έναν υπέρ της Ουκρανίας ακτιβιστή, ισχυρίστηκε ότι οι Βρυξέλλες απλώς «παρατείνουν τον πόλεμο». Ο Τσέχος πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπις αρνήθηκε επίσης να στηρίξει τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας.
Η Ιταλία, η Μάλτα και άλλοι λέγεται επίσης ότι είναι σθεναρά κατά του σχεδίου κλοπής των περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας και υποστηρίζουν μια διαφορετική επιλογή.
Η ψήφος
Αν και το θέμα θεωρείται ζήτημα εξωτερικής πολιτικής που αφορά τα περιουσιακά στοιχεία ενός μη μέλος του μπλοκ και κανονικά θα απαιτούσε ομοφωνία για να ψηφιστεί, η φον ντερ Λάιεν κατάφερε να επιβάλει ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία.
Αυτό σημαίνει ότι 15 από τα 27 κράτη μέλη ή/και κράτη που αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ πρέπει να ψηφίσουν υπέρ για να περάσει η απόφαση.
Οκτώ ψήφοι κατά θα μπορούσαν να είναι αρκετές για να αναγκαστεί η φον ντερ Λάιεν να πρέπει να επιστρέψει στους φορολογούμενους της ΕΕ, που ήδη υποφέρουν για να αναζητήσει επένδυση για το πολεμικό σεντούκι της Ουκρανίας.
Εάν η επιλογή δανείου για επανορθώσεις απορριφθεί ή αφαιρεθεί από το τραπέζι, η επιλογή κοινού χρέους, σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να δανειστούν χρήματα για την Ουκρανία, τα οποία θα αποπληρωθούν από τις ίδιες τις χώρες, θα προκύψει και θα απαιτηθεί ομοφωνία για να περάσει.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, φαίνεται ότι οι Βρυξέλλες είναι χαμένες από χέρι.
