Σε αύξηση του βασικού της επιτοκίου κατά 0,75% προχώρησε πριν από λίγο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Έτσι το βασικό επιτόκιο από 0,5% διαμορφώνεται πλέον στο 1,25%.
Σημειώνεται ότι οι περισσότεροι αναλυτές προεξοφλούσαν μία αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά 0,75%, μετά την νέα άνοδο που παρουσίασε ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη.
Παρά ταύτα αρκετά μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ είχαν υποστηρίξει με δηλώσεις τους, ότι θα ήταν πιο ενδεδειγμένο να ακολουθηθεί μία λιγότερο επιθετική πολιτική στο μέτωπο των επιτοκίων με μικρότερες αυξήσεις.
Όπως, αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση το Διοικητικό Συμβούλιο θα επανεξετάζει τακτικά την πορεία πολιτικής του υπό το φως εισερχόμενων πληροφοριών και της εξέλιξης των προοπτικών για τον πληθωρισμό. Οι μελλοντικές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια πολιτικής θα εξακολουθούν να εξαρτώνται από τα στοιχεία και να ακολουθούν μια προσέγγιση σύμφωνα με την οποία οι αποφάσεις θα λαμβάνονται από συνεδρίαση σε συνεδρίαση.
Το Διοικητικό Συμβούλιο έλαβε τη σημερινή απόφαση, και αναμένει ότι θα αυξήσει τα επιτόκια περαιτέρω, επειδή ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλός και είναι πιθανόν να παραμείνει σε επίπεδα πάνω από τον στόχο για παρατεταμένη χρονική περίοδο. Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε 9,1% τον Αύγουστο. Η αλματώδης αύξηση των τιμών της ενέργειας και των ειδών διατροφής, οι πιέσεις από την πλευρά της ζήτησης σε ορισμένους τομείς λόγω της επανεκκίνησης της οικονομίας και τα φαινόμενα συμφόρησης από την πλευρά της προσφοράς εξακολουθούν να συμβάλλουν στην άνοδο του πληθωρισμού.
Οι πιέσεις στις τιμές εξακολούθησαν να ενισχύονται και να διευρύνονται σε ολόκληρη την οικονομία και ο πληθωρισμός ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Καθώς οι τρέχοντες παράγοντες διαμόρφωσης του πληθωρισμού εξασθενούν με την πάροδο του χρόνου και η εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής μεταδίδεται στην οικονομία και στον καθορισμό των τιμών, ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει.
Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία άρχισε να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και, σε κάθε περίπτωση, για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για τη διατήρηση συνθηκών άφθονης ρευστότητας και της ενδεδειγμένης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής.
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα PEPP, το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.
Τα ποσά από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου PEPP επανεπενδύονται με ευελιξία καθώς φθάνουν στη λήξη τους, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που σχετίζονται με την πανδημία.
Ανησυχία
Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ έχουν αναθεωρήσει σημαντικά προς τα πάνω τις προβολές τους για τον πληθωρισμό και ο πληθωρισμός αναμένεται πλέον να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 8,1% το 2022, σε 5,5% το 2023 και σε 2,3% το 2024.
Επιβράδυνση της ανάπτυξης
Έπειτα από ανάκαμψη το α΄ εξάμηνο του 2022, πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ επιβραδύνεται σημαντικά και η οικονομία αναμένεται να παραμείνει στάσιμη αργότερα εντός του έτους και το α΄ τρίμηνο του 2023. Οι πολύ υψηλές τιμές της ενέργειας μειώνουν την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων των ανθρώπων και, παρά την άμβλυνση των φαινομένων συμφόρησης από την πλευρά της προσφοράς, αυτά εξακολουθούν να περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα. Επιπλέον, η δυσμενής γεωπολιτική κατάσταση, ιδίως η αδικαιολόγητη επίθεση της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία, επιδρά αρνητικά στην εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Αυτές οι προοπτικές αντανακλώνται στις πιο πρόσφατες προβολές των εμπειρογνωμόνων για την οικονομική ανάπτυξη, οι οποίες έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω σημαντικά για το υπόλοιπο διάστημα του τρέχοντος έτους και σε όλη τη διάρκεια του 2023. Οι εμπειρογνώμονες αναμένουν τώρα ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3,1% το 2022, 0,9% το 2023 και 1,9% το 2024.
Οι διαρκείς ευπάθειες που προκάλεσε η πανδημία εξακολουθούν να ενέχουν κίνδυνο για την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει επομένως να εφαρμόζει ευελιξία στις επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP) καθώς φθάνουν στη λήξη τους, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για τον μηχανισμό μετάδοσης που σχετίζονται με την πανδημία.
H EKT ξεπέρασε τις προσδοκίες τον Ιούλιο αυξάνοντας το επιτόκιο καταθέσεων κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες στα μηδενικά επίπεδα όπου βρίσκεται σήμερα, πραγματοποιώντας την πρώτη αύξηση εδώ και μία δεκαετία και μεγαλύτερη από αυτή για την οποία είχαν προετοιμάσει τις αγορές η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ και ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν.
Η ανάπτυξη
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες από τη Eurostat, η ανάπτυξη στην ζώνη του ευρώ διαμορφώθηκε στο 4,1% το δεύτερο τρίμηνο του έτους, από 5,4% που ήταν το πρώτο τρίμηνο. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο ρυθμός ανάπτυξης διαμορφώθηκε στο 4,2% από 5,5%.
Σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, το εποχικά προσαρμοσμένο ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,8% στη ζώνη του ευρώ και κατά 0,7% στην ΕΕ .
Σημειώνεται ότι κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022, το ΑΕΠ στις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκε κατά 0,1% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο (μετά από -0,4% το πρώτο τρίμηνο του 2022). Σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,7% (μετά από +3,5% το πρώτο τρίμηνο του 2022).
Στα μέσα Αυγούστου, η Eurostat είχε εκτιμήσει μεγέθη 0,6% και 3,9% αντίστοιχα
Αύξηση του ΑΕΠ ανά κράτος μέλος
Η Ολλανδία (+2,6%) κατέγραψε την υψηλότερη αύξηση του ΑΕΠ σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, ακολουθούμενη από τη Ρουμανία (+2,1%) και την Κροατία (+2,0%). Μείωση παρατηρήθηκε στην Πολωνία (-2,1%), την Εσθονία (-1,3%), τη Λετονία (-1,0%) και τη Λιθουανία (-0,5%)
Τι υποστήριξε στη συνέντευξη τύπου η Κρ. Λαγκάρντ
«Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 75 μονάδες βάσης. Αυτό το σημαντικό βήμα προωθεί τη μετάβαση από το εξαιρετικά διευκολυντικό επίπεδο των επιτοκίων πολιτικής σε επίπεδα που θα διασφαλίσουν την έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%».
Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τη συνέντευξη Τύπου, μετά την ανακοίνωση της επιθετικής αύξησης των επιτοκίων.
Η κ. Λαγκάρντ είπε ότι με βάση την τρέχουσα αξιολόγηση, αναμένονται νέες αυξήσεις επιτοκίων «κατά τις επόμενες αρκετές συναντήσεις» , έσπευσε ωστόσο να επαναλάβει ότι η νομισματική πολιτική θα επαναξιολογείται τακτικά «υπό το φως των εισερχόμενων πληροφοριών και των εξελισσόμενων προοπτικών για τον πληθωρισμό».
Η επικεφαλής της ΕΚΤ αιτιολόγησε τη σημερινή απόφαση στον επίμονο πληθωρισμό, εκτιμώντας ότι θα παραμένει πάνω από τον στόχο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
«Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat, ο πληθωρισμός έφτασε το 9,1 τοις εκατό τον Αύγουστο.
Η άνοδος των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων, οι πιέσεις της ζήτησης σε ορισμένους τομείς λόγω του ανοίγματος της οικονομίας και τα σημεία συμφόρησης στην προσφορά εξακολουθούν να αυξάνουν τον πληθωρισμό» υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι οι πιέσεις στις τιμές συνέχισαν να ενισχύονται και να διευρύνονται σε ολόκληρη την οικονομία και ο πληθωρισμός ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω βραχυπρόθεσμα.
Η κ. Λαγκάρντ επεσήμανε ότι ο πληθωρισμός αναμένεται πλέον να είναι κατά μέσο όρο 8,1% το 2022, 5,5% εκατό το 2023 και 2,3 % το 2024.
Αναφορικά με την ανάκαμψη τόνισε ότι πρόσφατα στοιχεία δείχνουν σημαντική επιβράδυνση, με την οικονομία να αναμένεται να παραμείνει στάσιμη αργότερα μέσα στο έτος και το πρώτο τρίμηνο του 2023:
«Οι πολύ υψηλές τιμές της ενέργειας μειώνουν την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων των ανθρώπων και, παρόλο που τα σημεία συμφόρησης στην προσφορά μειώνονται, εξακολουθούν να περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα.
Επιπλέον, η δυσμενής γεωπολιτική κατάσταση, ιδίως η αδικαιολόγητη επιθετικότητα της Ρωσίας προς την Ουκρανία, επιβαρύνει την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Αυτή η προοπτική αντικατοπτρίζεται στις τελευταίες προβλέψεις του προσωπικού για την οικονομική ανάπτυξη, οι οποίες αναθεωρήθηκαν σημαντικά προς τα κάτω για το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους και καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023. Το προσωπικό αναμένει τώρα ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 3,1% το 2022, 0,9% το 2023 και 1,9% το 2024.
Οι διαρκείς ευπάθειες που προκαλεί η πανδημία εξακολουθούν να αποτελούν κίνδυνο για την ομαλή μετάδοση της νομισματικής μας πολιτικής. Ως εκ τούτου, το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εφαρμόζει ευελιξία στην επανεπένδυση των εξαγορών που θα προκύψουν στο χαρτοφυλάκιο προγραμμάτων αγορών έκτακτης ανάγκης της πανδημίας, με σκοπό την αντιμετώπιση των κινδύνων για τον μηχανισμό μετάδοσης που σχετίζεται με την πανδημία.
