Η τηλεφωνική επικοινωνία με τον Δημήτρη Τζανακόπουλο που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη που μας πέρασε ήταν ως φαίνεται καταλυτική. Στην μία άκρη της τηλεφωνικής γραμμής ένα παλαιό στέλεχος της Αριστεράς, έμπειρο και με σημαντική πορεία στην αριστερή όχθη της γενιάς του Πολυτεχνείου, ενημέρωνε το Μαξίμου πώς το επερχόμενο διήμερο θα δημοσιευόταν από φιλικό προς την κυβέρνηση ΜΜΕ (περισσότερο φιλικό δεν γίνεται) ένα στοιχείο που θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου.

Το στοιχείο θα αναφερόταν στο μείζον ερώτημα που απασχολεί την κοινή γνώμη. Δόθηκε ή δεν δόθηκε ποτέ επίσημα και με υπογραφή και άρα αρμοδίως εισήγηση – εντολή προληπτικής – συντεταγμένης εκκένωσης του Δήμου ή των όμορων Δήμων που απειλούνταν από το μέτωπο της πυρκαγιάς; Υπήρχε ή όχι καθαρή εικόνα ως προς την πραγματική κατάσταση από τον επιχειρησιακά υπεύθυνο αξιωματικό της Πυροσβεστικής στο πύρινο μέτωπο; Υπήρξε ή όχι διαμορφωμένη εικόνα της προόδου της φωτιάς στο Κέντρο Επιχειρήσεων; Υπήρξε ή όχι έγκαιρη ενημέρωση της φυσικής ηγεσίας της Πυροσβεστικής για την ταχύτητα εξάπλωσης του μετώπου προς Μάτι, της δυνατότητας ανάσχεσης του στην υπαρκτή αντιπυρική ζώνη που εκ των πραγμάτων είναι η Λεωφόρος Μαραθώνα, των επαπειλούμενων επιπτώσεων στους όμορους οικισμούς;

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής ο Δημήτρης Τζανακόπουλος άκουγε προσεκτικά. Ήταν προφανώς ενήμερος και συνειδητοποιούσε απόλυτα τις επιπτώσεις από την επίσημη και κατηγορηματική δήλωση πώς «ουδέποτε και σε καμία στιγμή από τις 16:50 που ξέσπασε η πυρκαγιά στο Νταού Πεντέλης έως και τις 18:10 που η φωτιά κατέτρωγε ανθρώπους και σπίτια κάτω από την Λεωφόρο Μαραθώνος δεν υπήρξε ούτε μία εισήγηση – εντολή από την υπεύθυνη αρχή που είναι κατά τον νόμο και τις εγκυκλίους η Πυροσβεστική σε τέτοιες έκρυθμες καταστάσεις, για εκκένωση της περιοχής. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απάντησε τελικά λακωνικά και κωδικοποιημένα. «Υπάρχει τρόπος» είπε.

Σε δώδεκα περίπου ώρες ανακοινώθηκε με χρονοκαθυστέρηση άνω της μίας εβδομάδας η αποδοχή της παραίτησης Τόσκα από τον πρωθυπουργό. Είχε δηλαδή βρεθεί ο «υπεύθυνος» πολιτικός προϊστάμενος ο οποίος θα «πλήρωνε την νύφη» για την απολύτως γνωστή αλλά για άλλη μία φορά επιβεβαιωμένη «εγκληματική αχρηστία του κρατικού μηχανισμού».

Μόνον που σε αυτήν την περίπτωση «δεν κυβερνά το φαύλο κράτος της Δεξιάς ούτε η επιφαυλότατη εκδοχή του σοσιαλδημοκρατικού ΠΑΣΟΚ» αλλά η «Κυβερνώσα Αριστερά».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Προφανώς ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν αναλογίστηκε ούτε για ένα δευτερόλεπτο πώς θα είχε αντιδράσει ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης ή ο Λεωνίδας Κύρκος αν ζούσαν και καλούνταν να αναλάβουν το αυτονόητο πολιτικό κόστος. Απλά και αυτονόητα θα έσκυβαν με ταπεινότητα την κεφαλή και θα κατέθεταν την συλλογική συγγνώμη μίας παράταξης η οποία θεωρητικά διαθέτει της αίσθηση της ιστορικής συνείδησης και της συλλογικής ευθύνης που συνδέονται αναπόφευκτα με την πολιτική ευθιξία.

Άλλωστε τι άλλο έχει εναπομείνει στην έρμη Αριστερά εκτός από την αξιοπρέπεια της και την ευθύνη για τις αξίες που επαγγέλλεται. Η διαχείριση της ψυχοπαθολογίας του σύγχρονου καπιταλισμού μήπως;

Το χρονολόγιο της τραγωδίας

Στις 16:50 εκείνης της ημέρας φθάνει στην Περιφέρεια η πληροφορία μέσω του υπαρκτού μηχανισμού για φωτιά στο Νταού Πεντέλης με την επί πλέον διατύπωση πώς κατευθύνεται προς Διόνυσο. Ο Αντιπεριφερειάρχης αρμόδιος για την συγκεκριμένη περιοχή αποστέλλεται αμέσως για να υπάρξει πλήρης εικόνα. Λίγο αργότερα ο Γιώργος Καραμέρος βεβαιώνει πώς η φωτιά δεν κατευθύνεται προς Διόνυσο.

Την ίδια χρονική στιγμή η πυροσβεστική με σήμα της ενημερώνει πώς η Περιφέρεια πρέπει να θέσει σε ετοιμότητα υδροφόρες και μηχανήματα. Δεν αναφέρεται τίποτε και πουθενά σχετικά με την κατεύθυνση της φωτιάς.

Στις 18:03 Η Πυροσβεστική επανέρχεται με σήμα για αποστολή υδροφόρων και στις 18:07 με δεύτερο σήμα αναφέρει πώς η φωτιά κατευθύνεται προς Δυώνη. Ήδη ωστόσο έχει αποσταλεί στην περιοχή και μάλιστα πολύ νωρίτερα η Αντιπεριφερειάρχης κα. Τσούπρα η οποία φθάνοντας στα όρια του μετώπου με έντονο καπνό αναζητά τον επιχειρησιακό υπεύθυνο, αξιωματικό της Πυροσβεστικής. Καταφέρνει να τον εντοπίσει σε ένα ξέφωτο στις 18:22.

Λίγα μέτρα παρακάτω βρίσκεται ο Δήμαρχος Ραφήνας κ. Μπουρνούς. Ο αξιωματικός προφορικά λέει στον Δήμαρχο παρούσης της κας. Τσούπρα «εκκενώστε». Προφορικά. Μόνον που εκείνη την στιγμή πια δεν υπάρχει δυνατότητα εκκένωσης παρά μόνον διάσωσης – διαφυγής. Η φωτιά ,πολύ νωρίτερα, είχε περάσει την Λεωφόρο Μαραθώνα. Ήδη στις 18:25 κατέτρωγε το Μάτι. Στις 18:32 η φωτιά είχε φθάσει στην θάλασσα και το «Κόκκινο λιμανάκι», δεν είχε πια τίποτε να κάψει. Η τραγωδία είχε ήδη ολοκληρωθεί. Η εντολή «εκκενώστε» δόθηκε πολύ αργά. Μία εντολή – εισήγηση η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει καταγραφεί σε κάποιο μήνυμα ή χαρτί ή κάπου βρε αδερφέ. Προφανώς ή δόθηκε επί τόπου και όχι κεντρικά.

Ερώτημα: Από τις 16:50 έως τις 17:30 ουδείς στο Κέντρο Επιχειρήσεων εισηγήθηκε εκκένωση; Όταν θεωρητικά πάντα υπήρχε ακόμη πιθανότητα εκτέλεσης μίας συντεταγμένης και όχι άτακτης επιχείρησης;
Διότι ήδη ενδεχομένως στις 17:30 να ήταν πολύ αργά.

Στην συνέντευξη στην «Εφημερίδα των Συντακτών» του Σαββατοκύριακου η Περιφερειάρχης Ρένα Δούρου δηλώνει κατηγορηματικά πώς σε καμία στιγμή δεν έλαβε με το οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή συμβατικό μέσο επικοινωνίας εισήγηση – εντολή εκκένωσης. Μετά την προφορική παρέμβαση του επιχειρησιακού επικεφαλής στην περιοχή της Πυροσβεστικής προς τον Δήμαρχο Ραφήνας κ. Μπουρνούς η Αντιπερειφερειάρχης κα. Τσούπρα έλαβε εντολή να συγκαλέσει το συμβούλιο εκτάκτων αναγκών της Περιφέρειας στη Ραφήνα. Μα ήταν ήδη 18:22. Τα πάντα είχαν καεί. Το συμβούλιο συνεδριάζει λίγο πριν τις 19:00. Η ΕΜΑΚ μέτραγε τους νεκρούς. Λίγα λεπτά αργότερα έφευγε το πρώτο σήμα για διάσωση ανθρώπων που βρίσκονται στη θάλασσα. Το χρονολόγιο είναι αμείλικτο.

Ο πρωθυπουργός μόλις είχε φθάσει στην Αθήνα από το Μόσταρ της Ερζεγοβίνης. Από την ειδυλλιακή εικόνα της χαράδρας όπου ρέει ο ποταμός Νερέτβα στην τραγωδία στην Ανατολική Αττική. Υπάρχουν αυτόπτες μάρτυρες που συμμετείχαν στην περίφημη ενημερωτική σύσκεψη που δηλώνουν κατηγορηματικά πως «ο πρωθυπουργός παραπλανήθηκε από τους αρμόδιους συνεργάτες του» . «Του απέκρυψαν την πραγματικότητα» επιμένουν χαρακτηριστικά.

Παρών στην σύσκεψη και ο Υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης. Από την Παρασκευή που μας πέρασε ανέλαβε και τα καθήκοντα του Νίκου Τόσκα. Καλά, ο πρωθυπουργός μόλις είχε αφιχθεί από το εξωτερικό. Ο Νίκος Τόσκας προσπαθούσε να «διασώσει» την ηγεσία της ΕΛΑΣ και της Πυροσβεστικής. Οι στρατηγοί – γραφειοκράτες των Σωμάτων Ασφαλείας προέβαιναν σε αποποίηση ευθυνών. Το επικοινωνιακό επιτελείο του Μαξίμου τα είχε χαμένα.

Ο Σκουρλέτης δεν γνώριζε ως αρμόδιος πολιτικός προϊστάμενος του Υπουργείου Εσωτερικών που θεσμικά ελέγχει τον Αναπληρωτή του, την Πολιτική Προστασία ( Γενικά Γραμματεία άχρηστη και ανεύθυνη όπως καταδεικνύεται), την Πυροσβεστική και την ΕΛΑΣ; Δηλαδή ο πρωθυπουργός παραπλανήθηκε μόνον από δύο Αρχηγούς, έναν φοβισμένο Νίκο Τόσκα και έναν ανεπαρκή μηχανισμό του Κέντρου Επιχειρήσεων; Οι άλλοι; Ο κ. Σκουρλέτης; Οι υπόλοιποι αρμόδιοι Υπουργοί και Αναπληρωτές που ήταν παρόντες; Όλοι ανεξαιρέτως παραπλανήθηκαν;

Είναι προφανές πώς μέσα στις επόμενες ημέρες θα αποχαρακτηριστεί από την Εισαγγελία το υλικό που είναι καταγεγραμμένο στον σκληρό δίσκο του κεντρικού υπολογιστή του Κέντρου Επιχειρήσεων. Εκεί έχουν καταγραφεί όλες οι συνομιλίες μεταξύ του Κέντρου και όλων των συνδεδεμένων θεσμών – παραγόντων – υπηρεσιών- επιχειρησιακών. Τα πάντα. Τότε θα έχουμε την πλήρη περιγραφή και προφανώς θα αντιληφθούμε ποιος, πότε και πώς παραπλανήθηκε.

Ήταν Πέμπτη αργά το απόγευμα και ο Δημήτρης Τζανακόπουλος πάτησε το κουμπί λήξης της τηλεφωνικής συνομιλίας πάνω στην οθόνη του κινητού του. Ήταν σαφές πώς ο Νίκος Τόσκας είχε πια «τελειώσει».

Ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα περίμενε τον ανασχηματισμό. Ο «Στρατηγός» έπρεπε να φύγει εδώ και τώρα. Για να δοθεί έστω ένα χρονικό περιθώριο μέχρι το πενθήμερο 15-20 Αυγούστου για να ανακοινωθεί η αλλαγή του κυβερνητικού σχήματος. Υπό διωγμό 10 Υπουργοί και Αναπληρωτές. Και κάποιοι Γενικοί Γραμματείς. Πιθανώς και κάποιοι «Φαρισαίοι». Μόνον που και στην περίπτωση αυτή ισχύει το Δόγμα Λένιν: «Χθες ήταν πολύ νωρίς. Αύριο θα είναι πολύ αργά. Τώρα είναι η στιγμή».

Στην σύγχρονη πολιτική διάλεκτο αυτό αποκαλείται και πολιτικό «momentum». Αυτός ο ανασχηματισμός για να έχει νόημα έπρεπε να είχε ανακοινωθεί την εβδομάδα που μας πέρασε. Αμέσως μετά την τραγωδία. Με την ανακοίνωση αναβάθμισης της Πολιτικής Προστασίας και την θέσπιση (επιτέλους) του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας. Με την κήρυξη εκτάκτων κρίσεων σε Πυροσβεστική και ΕΛΑΣ. Τότε ναι. Θα είχε κάποιο νόημα. Τώρα πια η πολιτική δυναμική εξαϋλώνεται κάθε ημέρα που περνά μέσα από τον πόνο που προκάλεσε η καταστροφή.

Zougla newsroom

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης