Σαν σήμερα συμπληρώνονται ογδόντα πέντε χρόνια από τη γέννηση του Μπρους Λι, του ανθρώπου που κατάφερε να μετατρέψει τις πολεμικές τέχνες σε παγκόσμιο πολιτιστικό φαινόμενο. Οι ειδικοί συχνά τον συγκρίνουν με τον Τζέιμς Ντιν, τον Έλβις Πρίσλεϊ και τη Μέριλιν Μονρόε, ενώ το περιοδικό Time τον είχε κατατάξει στους «100 σημαντικότερους ανθρώπους του 20ού αιώνα».
Ο ίδιος, βέβαια, δεν μπορούσε να φανταστεί τότε πόσο μακριά θα έφτανε ο μύθος του.
Μπρους Λι
Γεννήθηκε ως Λι Χου Φαν στις 27 Νοεμβρίου 1940 στο Σαν Φρανσίσκο και λίγους μήνες αργότερα, βρέθηκε στο Χονγκ Κονγκ, λόγω της καριέρας του πατέρα του στην κινεζική όπερα. Από παιδί έδειξε ότι είχε κάτι το ξεχωριστό. Στα έξι του έκανε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο, ενώ παράλληλα εξασκούνταν στο κουνγκ φου, προσπαθώντας να κατανοήσει όχι μόνο την τεχνική, αλλά και τη φιλοσοφία που κρυβόταν πίσω από αυτό. Έλεγε συχνά πως «οι πολεμικές τέχνες είναι ενδοσκόπηση και φιλοσοφία», μία φράση που συνοψίζει τέλεια τον τρόπο που έβλεπε τη ζωή.
Όταν πήγε στην Αμερική για να σπουδάσει φιλοσοφία, δεν εγκατέλειψε ποτέ την άσκηση.
Δείτε το βίντεο το οποίο αναφέρεται στη διδασκαλία του και την τεχνική του:
Στο Πανεπιστήμιο του Σιάτλ γνώρισε και τη Λίντα, την κοπέλα που αργότερα θα γινόταν σύζυγός του. Η ίδια έλεγε πως τη γοήτευσε η ιδιαίτερη παρουσία του: μια μίξη Ανατολής και Δύσης, ευγένειας και σπιρτάδας, που τον έκανε ακαταμάχητο.
Ο Μπρους Λι με τη σύζυγο του Λίντα
Το 1964, σε μια επίδειξη κουνγκ φου που έκανε στην Καλιφόρνια, ένας διάσημος κομμωτής του Χόλιγουντ τον είδε και ενθουσιάστηκε. «Υπάρχει ένας νεαρός με φοβερό στυλ πρέπει να τον γνωρίσεις», φέρεται να είπε σε φίλο του παραγωγό. Και κάπως έτσι, σχεδόν ξαφνικά, ο Μπρους Λι βρέθηκε με πενταετές τηλεοπτικό συμβόλαιο και μια νέα ζωή στο Χόλιγουντ.
Ο Μπρους Λι ως δάσκαλος: Οι «σκληροί» του σινεμά, όπως ο Στιβ Μακ Κουίν, μαθήτευσαν κοντά του για να βελτιώσουν την τεχνική τους
Στα στούντιο δεν ήταν μόνο ηθοποιός, ήταν και δάσκαλος. Οι «σκληροί» του σινεμά, όπως ο Στιβ Μακ Κουίν, του ζητούσαν μαθήματα για να κάνουν πιο ρεαλιστικές τις σκηνές μάχης. Χρέωνε 150 δολάρια την ώρα — ποσό μεγάλο για την εποχή— και ισχυριζόταν ότι το κλειδί για μια πραγματική κίνηση δεν ήταν η δύναμη, αλλά η αλήθεια.
Έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό από τη σειρά The Green Hornet, όμως πάντα αναζητούσε κάτι περισσότερο. Δημιούργησε το Jeet Kune Do, το προσωπικό του σύστημα πολεμικών τεχνών, συνδυάζοντας κινήσεις κουνγκ φου και μποξ. Επέμενε ότι «δεν έχει νόημα να σπας τούβλα» και γελούσε λέγοντας: «Έχετε δει κανένα τούβλο να ζητάει καβγά;»
Όταν τελικά επέστρεψε στο Χονγκ Κονγκ, αποφασισμένος να ασχοληθεί σοβαρά με τον κινηματογράφο, η επιτυχία ήρθε αμέσως. Το Μεγάλο Αφεντικό έσπασε κάθε εισπρακτικό ρεκόρ, ξεπερνώντας ακόμη και τη Μελωδία της ευτυχίας. Ακολούθησαν το Ματωμένες γροθιές του Καράτε, Ο κίτρινος δράκος του Χονγκ-Κονγκ και Ο κίτρινος πράκτωρ εναντίον της Μαφίας. Μέσα σε λίγα χρόνια, ο Μπρους Λι είχε γίνει σύμβολο, θρύλος, παγκόσμιο φαινόμενο. Και έπειτα, ξαφνικά, όλα τελείωσαν.
Ο πρόωρος χαμός του Μπρους Λι και το μυστήριο γύρω από τον θάνατό του
Στις 20 Ιουλίου 1973 πέθανε απρόσμενα, αφήνοντας ανολοκλήρωτη την τελευταία του ταινία, το ειρωνικά τιτλοφορημένο Θανάσιμο παιχνίδι. Η επίσημη εκδοχή μιλά για εγκεφαλική αιμορραγία, όμως η μυθολογία γύρω από τον θάνατό του συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Πολλοί πιστεύουν ότι εμπλέκεται η κινεζική μαφία, κυρίως λόγω των συγκρούσεων και των οικονομικών συμφερόντων που σχετίζονταν με το όνομά του.
Παράλληλα με την ηθοποιία, ο Λι έγραφε ασταμάτητα. Από τα 22 έως τα 32 του γέμισε επτά τόμους με σκέψεις, σημειώσεις και προσωπικές αναζητήσεις πάνω στη φύση της άο-πλης πάλης. Από αυτά προέκυψαν άρθρα και βιβλία, με πιο γνωστό το Jeet Kune Do: Σχό-λια πάνω στην πολεμική ατραπό, που κυκλοφορεί και στα ελληνικά.
Σήμερα, ο Μπρους Λι παραμένει μια τεράστια μορφή. Γύρω του έχει στηθεί μια ολόκληρη βιομηχανία, με αντικείμενα που φέρουν την υπογραφή του να πωλούνται σε υψηλές τιμές, ενώ η επίσημη ιστοσελίδα του συνεχίζει να συγκεντρώνει εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο.
Ο Μπρους Λι ήταν κάτι περισσότερο από ηθοποιός ή αθλητής. Ήταν ένα σύμβολο ελευθερίας, αναζήτησης και προσωπικής υπέρβασης — κι αυτός είναι ο λόγος που η ιστορία του εξακολουθεί να συγκινεί, τόσες δεκαετίες μετά.
Στιγμιότυπο από ταινία με τον Μπρους Λι
