Η βιωσιμότητα αποτελεί πλέον έναν περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό μοχλό που αλλάζει την καθημερινή μας ζωή με αμέτρητους διαφορετικούς τρόπους. Αυτό είναι προφανές σε όλη την επιχειρηματική κοινότητα. Η δέσμευση για βιώσιμες πρακτικές δεν είναι πλέον κάτι που απλά «πρέπει να γίνει», αφού οι αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται πιο εμφανείς και δυσοίωνες και μπορούν να επηρεάσουν κυριολεκτικά κάθε κομμάτι, από την παραγωγή και την εφοδιαστική αλυσίδα, μέχρι και την κατανάλωση και τα μετέπειτα στάδια.
Επιχειρήσεις σε βιομηχανικούς τομείς όπως η μεταποίηση, οι μεταφορές, η γεωργία και οι κατασκευές – βιομηχανικοί τομείς που καθορίζουν το πού εργαζόμαστε και ψυχαγωγούμαστε, τι τρώμε και πώς μεταφέρονται αγαθά και υπηρεσίες – ανταποκρίνονται στο κάλεσμα αυτό της βιωσιμότητας.
Αν και οι βιομηχανικές επιχειρήσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή μας, οι δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις τους είναι σημαντικές. Για να ελαχιστοποιήσουμε πραγματικά τις επιβλαβείς επιπτώσεις που προκύπτουν από αυτές, πρέπει να υπάρξει ευρύτερη κατανόηση του προβλήματος. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί, ωστόσο είναι κρίσιμο για τη θέσπιση νέων στόχων, πόσο μάλλον και για την επίτευξη ή την υπέρβαση.
Παρόλο που η λύση σε αυτό το παγκόσμιο πρόβλημα είναι πολύπλοκη και θα ξεδιπλωθεί μέσα στις επόμενες γενιές, το σίγουρο είναι ότι η τεχνολογία θα παίξει καθοριστικό ρόλο. Η τεχνολογία έχει τη δύναμη να αυξήσει την παραγωγικότητα, την αποδοτικότητα και την εξοικονόμηση κόστους, αλλά και να μειώσει τα απόβλητα προϊόντων, τα χημικά και τους απαιτούμενους πόρους. Μπορεί παράλληλα να μετρήσει, να αναλύσει και να παρακολουθήσει την πρόοδο, καθώς όλα τα παραπάνω μπορούν να βοηθήσουν στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον.
Για παράδειγμα, η επίδραση της τεχνολογίας στον κατασκευαστικό κλάδο είναι καταλυτική για τη βελτίωση της βιωσιμότητας. Τα κτίρια και οι υποδομές είναι ο ιστός της κοινωνίας μας, που μας δίνουν τη δυνατότητα να συγκεντρωνόμαστε στα σχολεία, να αναζητούμε φροντίδα στα νοσοκομεία και να παραλαμβάνουμε τρόφιμα. Δεν μπορούμε να υπάρχουμε χωρίς αυτά, ωστόσο, σύμφωνα με αποτελέσματα έρευνας από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων, τα κτίρια ευθύνονται για το 39% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα. Η πλειονότητα – το 28% – προκαλείται από ενεργό άνθρακα, ο οποίος προκύπτει από τη λειτουργία ενός κτιρίου μόλις κατασκευαστεί και περιλαμβάνει τη θέρμανση, την ψύξη και τον φωτισμό. Το υπόλοιπο 11% χρησιμοποιείται για την κατασκευή του κτιρίου και των υλικών του.
Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός συνεχίζει να αυξάνεται, αυτός ο αριθμός θα επιδεινώνεται, με την κάθε χώρα να επιδιώκει την ανάπτυξη της οικονομίας της, δημιουργώντας υποδομές που σχεδιάζονται για να βοηθήσουν τους πολίτες. Ωστόσο, η τεχνολογία που κυκλοφορεί σήμερα μπορεί να συμβάλει δραστικά στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της κατασκευής κτιρίων και υποδομών. Οι πρώιμες διαδικασίες σχεδιασμού, η συνεχής υιοθέτηση της μοντελοποίησης πληροφοριών κτιρίου (BIM) και ο πολλαπλασιασμός τεχνολογιών όπως η μικτή και η επαυξημένη πραγματικότητα που επιτρέπουν την οπτικοποίηση των έργων πριν αυτά κατασκευαστούν, μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της επανάληψης εργασίας, της χρήσης υλικών, των καυσίμων και άλλων πόρων, αλλά και στη συνολική κατανάλωση ενέργειας.
Αντίστοιχα είναι τα οφέλη στον κλάδο της γεωργίας. Όλοι πρέπει να τρώνε, γεγονός που καθιστά τη γεωργία τη μεγαλύτερη βιομηχανία στον κόσμο σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ταμείο για την Άγρια Ζωή, με τα βοσκοτόπια και τις καλλιέργειες να αποτελούν περίπου το 50% του κατοικήσιμου εδάφους στον πλανήτη. Αυτό την καθιστά επίσης μία από τις κύριες πηγές ρύπανσης σε πολλές χώρες, καθώς οι αγρότες καταναλώνουν περίπου το 70% του γλυκού νερού του πλανήτη και χρησιμοποιούν γεωργικές πρακτικές που συμβάλλουν στην αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου — από την καύση αγρών και την εκκαθάριση δασικών εκτάσεων έως τη χρήση μεγάλου αριθμού από φυτοφάρμακα, ζιζανιοκτόνα και άλλες τοξικές χημικές ουσίες για την αύξηση των γεωργικών αποδόσεων.
Αλλά η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει και εδώ. Ο εξοπλισμός εφαρμογής ακριβείας, για παράδειγμα, μπορεί να μειώσει την ποσότητα νερού και χημικών που απαιτούνται για τη λειτουργία των σημερινών αγροκτημάτων και προηγμένες τεχνολογίες όπως τα ρομπότ, τα drones και διάφοροι τύποι αισθητήρων μπορούν να βοηθήσουν τις γεωργικές επιχειρήσεις να γίνουν πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Τα περιβαλλοντικά οφέλη της τεχνολογίας στη γεωργία περιλαμβάνουν μειωμένο αντίκτυπο στα φυσικά οικοσυστήματα και μικρότερη απορροή χημικών ουσιών σε ποτάμια και υπόγεια ύδατα, καθώς και ασφαλέστερες συνθήκες καλλιέργειας και ασφαλέστερα τρόφιμα.
Ο ακρογωνιαίος λίθος του εμπορίου, οι μεταφορές, μπορούν επίσης να επωφεληθούν. Τεράστια ποσότητα ορυκτών καυσίμων, κυρίως με βάση το πετρέλαιο όπως η βενζίνη και το ντίζελ, καταναλώνονται για τις μεταφορές. Η συγκεκριμένη βιομηχανία είναι υπεύθυνη για μεγάλο μέρος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αυξάνοντας περισσότερο τις απόλυτες τιμές από οποιονδήποτε άλλο τομέα, μεταξύ 1990 και 2018.
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των μεταφορών αναμένεται να αυξηθούν καθώς αυξάνεται η ζήτηση για ταξίδια, η οποία επηρεάζεται από μια σειρά παραγόντων όπως η πληθυσμιακή και η οικονομική ανάπτυξη, η αστική εξάπλωση κ.α. Όπως ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος του τομέα των μεταφορών είναι ουσιαστικός, έτσι είναι και η ευκαιρία να βελτιωθεί. Ο ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν οι τεχνολογικές εξελίξεις εδώ είναι τεράστιος, που κυμαίνεται από εξελιγμένες υποδομές για τα ηλεκτρικά οχήματα έως και εργαλεία για βελτιωμένη συντήρηση των στόλων, απόδοση καυσίμου και δρομολόγηση για τη βασική χρήση των αυτόνομων οχημάτων.
Η λύση για τον αντίκτυπο της εκβιομηχάνισης στο περιβάλλον δεν θα είναι εύκολη και δεν θα βρεθεί άμεσα. Αλλά μπορεί στηθεί ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο, στο οποίο η τεχνολογία θα είναι αναμφίβολα μέρος της λύσης.
