Πώς να γίνετε, να νιώθετε και να δείχνετε νεότερος (μέρος 31ο)

Αυξήστε μνήμη και ευφυία

Πώς συγκεκριμένα επηρεάζουν οι ορμόνες και οι νευροδιαβιβαστές τη μνήμη και την ευφυία μας; Είδαμε στα δύο προηγούμενα άρθρα ότι τέσσερα βήματα για τη διαφύλαξη της μνήμης και της ευφυίας είναι οι προηγμένες εξετάσεις, η ορμονικά έξυπνη διατροφή, η διόρθωση μιας πολύ συχνής αλλά ασύλληπτης ορμονικής ανωμαλίας και η βελτίωση των συνηθειών μας. Ακολουθεί το επόμενο βήμα.

Ισορροπήστε ορμόνες και νευροδιαβιβαστές

Οι σχετικές με τη γήρανση αλλαγές στον εγκέφαλο οφείλονται συχνά σε ορμονικές ανεπάρκειες. Αν η σκέψη σας έχει γίνει βραδύτερη, ελέγξτε για θυρεοειδική ανεπάρκεια. Καθώς η δραστική μορφή θυρορμόνης (η T3 και όχι η Τ4) ελαττώνεται μέσα στα κύτταρα το αίμα ρέει βραδύτερα προς τη φαιά ουσία του εγκεφάλου, δηλαδή εκεί όπου γίνεται η σκέψη.

Έτσι φτάνουν εκεί λιγότερο οξυγόνο και θρεπτικά στοιχεία, τα εγκεφαλικά αγγεία γερνούν και παθαίνουν αθηροσκλήρυνση. Ο αριθμός των νευρωνικών συνάψεων μειώνεται και τελικά ο υποθυρεοειδικός σκέφτεται και κινείται αργά, δεν μπορεί να συγκεντρωθεί και να θυμηθεί, ιδιαίτερα το πρωί και όταν μένει ακίνητος. Υποθυρεοειδισμός στην έγκυο σημαίνει 50-70% πιθανότητα για το παιδί της να έχει νευροψυχικές ανωμαλίες όπως ελλειματική προσοχή, κακό προσανατολισμό στο χώρο, αργή σκέψη, φτωχή σωματική απόδοση και ασθενή μνήμη.

Η τεστοστερόνη στον άνδρα και τη γυναίκα και τα οιστρογόνα στη γυναίκα προσφέρουν διανοητική σταθερότητα και ενισχύουν τη μνήμη. Χωρίς αυτά, το αίμα πήζει υπερβολικά εύκολα, αυξάνοντας τον κίνδυνο για θρομβώσεις. Οι αρτηρίες χάνουν την αντοχή και την ελαστικότητά τους, προσκαλώντας εγκεφαλικά επεισόδια.

Μελέτες δείχνουν ότι η τεστοστερόνη αυξάνει τον αριθμό και το μέγεθος των νευρωνικών συνάψεων, μεγαλώνει και ενισχύει το προστατευτικό περίβλημα (μυελίνη) γύρω από τα νεύρα, επιτρέποντας την απρόσκοπτη μετάδοση της νευρικής πληροφορίας. Η διόρθωση των επιπέδων αυτών των ορμονών σε άνδρες και γυναίκες αντίστοιχα ξαναφέρνει τη χαμένη νεότητα στην ταχύτητα εκμάθησης και τη χωρική μνήμη.

Η DHEA, τώρα, προάγει σημαντικά τη μνήμη, αλλά η κορυφαία ορμόνη για αυτό, ιδιαίτερα για την άμεση μνήμη, είναι η πρεγνενολόνη. Η πρεγνενολόνη είναι η πιο παρούσα ορμόνη στην εγκέφαλο – δύο έως τέσσερις φορές περισσότερο από τη δεύτερη πιο παρούσα, την DHEA. Αυτό ισχύει ιδίως για τον ιππόκαμπο, το κύριο κέντρο της μνήμης. Χρειάζεται πεντακοσαπλάσια ποσότητα τεστοστερόνης για βελτίωση της μνήμης συγκριτικά με την πρεγνενολόνη!

Η ACTH παίζει σπουδαίο ρόλο αυξάνοντας την κινητοποίηση, την επαγρύπνηση, τη διάρκεια της προσοχής, την ικανότητα εκτέλεσης και την ανάκληση των εικόνων. Επίσης διεγείρει το σχηματισμό ιδεών και σκέψεων.

Η μελατονίνη προφυλάσσει τον εγκέφαλό μας προσφέροντας ύπνο και προστατεύοντας τους νευρώνες από ελεύθερες ρίζες (ο εγκέφαλος είναι το πιο ευάλωτο όργανό μας στις βλάβες από ελεύθερες ρίζες). Έλλειψη κορτιζόλης σημαίνει σύγχυση σκέψης, αδυναμία συγκέντρωσης, αδυναμία επίλυσης στρεσογόνων καταστάσεων και απομνημόνευσης. Τελευταία αλλά όχι υποδεέστερη ορμόνη για τη μνήμη και τη συγκέντρωση είναι η βαζοπρεσσίνη, που η διόρθωση της έλλειψής της φέρνει σημαντική βελτίωση.

Ο Φιλήμων Χατζηπαναγιώτου είναι Ιατρός Αντιγήρανσης